«چگونه می‌توان به شکلی موثر از زندانیان سیاسی حمایت کرد و شیوه‌های حمایت از آنها را ارتقا داد؟» پاسخ «ک. م.»، فعال سیاسی و مدنی به پرسش «زمانه» را در ادامه بخوانید.
▪️ یک نسخه‌ی واحد برای حمایت موثر از زندانیان سیاسی وجود ندارد. هر کدام از ما با توجه به جایگاهی که در نسبت با سرکوب داریم، شکل موثری از حمایت را می‌توانیم دنبال کنیم. مساله تقسیم کار در حمایت‌هایمان به گونه‌ای است که بیشترین تاثیرگذاری را به شکل مستقیم و غیرمستقیم برای ختثی‌سازی سرکوب داشته باشد. فراموش نکنیم که سرکوب علاوه بر امکانات فوق العاده‌ی مادی و فراقانونی، چهار دهه تجربه و دانش سرکوب را با خود حمل می‌کند. به این اعتبار، رسیدن به موثرترین شکل هم‌افزایی در برابر آن ضرورتی فوری و حیاتی دارد.
حلقه‌ی اول: اگر در محدوده ی سرکوب قرار گرفته اید، سخت ترین قدم مقاومت در برابر دستگیری است. شاید فکر کنید حالا که همسنگرانم را گرفته اند، بیرون ماندن من به معنای تنها گذاشتن آنها است، ولی در واقع هر یک نفری که بیرون بماند، کار ده نفر در زندان را خواهد کرد. اولویت شما احساسی نشدن، و بی تفاوت نشدن نسبت به دستگیری است. موبایل و لپ تاپ شما بیشترین مخاطره را هم برای خودتان و هم برای دوستان در بندتان دارد. اگر نمی توانید آنها را پاک نگه دارید، برای مدتی آنها را کلا کنار بگذارید.
در قدم بعد، باید تصویر روشنی از فرایند سرکوب به دست بیاورید. این کار به غایت دشوار است، زیرا طرف مقابل به خوبی آموخته که چطور نقشه ها و اولویت هایش را از شما کتمان کند. اما می توانید شدت سرکوب را تشخیص دهید، آیا به عنوان یک مظنون منفرد تحت فشار هستید؟ یک گروه مظنونین؟ یا یک پروژه ی امنیتی؟ در حال حاضر سرکوب چپگرایان در ایران در قالب یک «پروژه» با موعدها و بودجه و توجیه مشخص در حال اجرا است، در این حالت ممکن است با سرکوب ضربتی و دسته جمعی مواجه باشید، توجه داشته باشید که مخفی شدن به شیوه ی چریکی می تواند پیامدهای بدتری برای شما داشته باشد، بنابراین بهترین حالت حفظ زندگی روزمره اما پرهیز از موقعیت های خطرناک است.
در این وضعیت، تا حد ممکن از کنش ها و تصمیمات فردی امتناع کنید، مهم ترین نقطه ی قوت شما، تقویت همبستگی و مراقبت از یکدیگر فارغ از تفاوت های سلیقه ای و گاه سیاسی است. اگر می توانید جزوه ها و کارگاه های حقوق متهم را برای نزدیکان خود برگزار کنید، و همیشه آماده باشید که شاید در این جنگ کار به هزینه دادن بکشد.
حلقه‌ی دوم: فعالان اجتماعی و سیاسی. اگر فاصله ی بیشتری نسبت به حلقه ی سرکوب دارید، ابتکار عمل بیشتری خواهید داشت. می توانید به خانواده های بازداشت شدگان سر بزنید و اعتماد آنها را جلب کنید. نقش خانواده ها در بهبود شرایط زندانیان سیاسی بسیار پررنگ است، بنابراین نباید احساس برداشت سیاسی به آنها القا شود. شاید صرف همراهی خانواده در هزارتوهای اداری و کافکایی دادگاه و بازپرسی و ملاقات در زندان های دوردست کافی باشد. شاید بتوانید به زندانیان و خانواده هایشان کمک مالی کنید، شاید در یافتن کفالت و سند بتوانید به آنها یاری برسانید و..
همچنین می توانید مساله ی سرکوب را از یک گروه خاص به مساله ی تمام فعالان مدنی و سیاسی بدل سازید. اگر در نهادی فعالیت می کنید، به آنها نشان دهید که هر سرکوبی تمامی فعالان را هدف قرار می دهد، و حمایت امروز ما، برای تقویت تمام فعالان با هر سلیقه و گرایشی ضروری است.
خانواده و نزدیکان دستگیرشدگان معمولا امکان فکر کردن و برنامه ریزی رسانه ای ندارند، بنابراین شما می توانید با اتخاذ یک استراتژی رسانه ای، صدای این زندانیان را بهتر بازتاب دهید.
حلقه‌ی سوم: خارج از ایران. اگر در خارج از ایران فعالیت می کنید، از یک سو دست شما در انواع مختلف فعالیت ها بسیار بازتر است. اما به خاطر فاصله زیادی که وجود دارد، اولویت های شما ممکن است با اولویت های دستگیرشدگان تفاوت کند. برای نمونه، ممکن است فعالیت رسانه ای شما به جای اینکه به نفع آنها تمام شود، به پرونده سازی یا اختلافات درونی آنها دامن بزند. بنابراین باید اولویت خود را نه بهره برداری سیاسی، که بازتاب و کمک رسانی صرف به سرکوب شدگان داخل تعریف کنید.
در این راستا می‌توانید به اشکال مختلف کمک کنید: کمپین‌های حمایتی وسیع‌تر راه بیندازید؛ مسائل مشترک مانند اصل تفکیک جرائم و تشکیل بند زندانیان سیاسی را دنبال کنید؛ به سفارت خانه های جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف فشار بیاورید؛ با نهادهای مستقل ارتباط بگیرید و از آنها حمایت بخواهید؛ از چهره های سرشناس و مستقل جهانی ویدئو و متن حمایتی بگیرید؛ صندوق های حمایتی گسترده تشکیل دهید چون ایجاد صندوق حمایتی از داخل غیرممکن است و همواره به کمک های پراکنده محدود می ماند؛ تصویر بین المللی جمهوری اسلامی را به عنوان محور مقاومت علیه امپریالیسم هدف قرار دهید و نیروهای مترقی غربی را متوجه رفتارهای داخلی بسازید و …
در نهایت، طبیعی است که هر فرد یا گروهی ابتدا به همراهان بی‌واسطه‌ی خود کمک رسانی کند. اما زمانی که بابت تامین قرار یا اطلاع رسانی به مرزکشی و اولویت بندی می رسیم، زمانی که دستگیرشدن یا نشدن را بهانه ای برای مرزبندی های شخصی و ایدئولوژیک می کنیم، کار سرکوب را هزاربار ساده‌تر ساخته ایم. در مساله‌ی زندانیان سیاسی، هرکدام از ما باید فراتر از باورها و عقاید خود، به حقوق اولیه ی این زندانیان، حق آزادی عقیده و فعالیت سیاسی، و در قدم بعد اصل تفکیک جرائم و تشکیل بند زندانیان سیاسی، و وادار ساختن دستگاه قضایی به مراعات چارچوب های قانونی خود در قبال زندانیان سیاسی بپردازیم. تنها با همگرایی تمام نیروهای اجتماعی و بدنه جامعه مدنی می توان به شکل موثری از زندانیان سیاسی حمایت کرد، در غیر اینصورت هر کدام از این نیروهای اجتماعی به شکل پراکنده آمال شدیدترین سرکوب خواهند شد.
در همین زمینه
«بسیج از پایین، نه جلب حمایت از بالا» ــ کمیته عمل سازمانده کارگری
«مدافعین زندانیان در هر شهری کمیته‌های محلی ایجاد کنند» ــ کمپین حمایت از بازداشت‌شدگان هفت‌تپه و زندانیان ترقی‌خواه