مایک پمپئو در آغاز سفر چند روزه خود به اروپا در برلین از سیاست آمریکا در مقابل ایران دفاع کرد و از کشورهای دیگر خواست تا به تحریم‌ها علیه ایران بپیوندند. وزیر خارجه آلمان نیز هدف واشنگتن و برلین در مورد ایران را یکی دانست اما گفت روش دو کشور متفاوت است. آنگلا مرکل آمریکا را مهم‌ترین متحد آلمان در خارج از اروپا دانست.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا جمعه ۱۰ خرداد / ۳۱ مه در برلین به دیدار هایکو ماس، همتای آلمانی خود و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان رفت.
پمپئو پس از دیدار با ماس در سخنانی ایران را بزرگترین حامی تروریسم در جهان خواند و گفت جمهوری اسلامی به تعهدات بین‌المللی خود در پیوستن به لوایح مربوط به مبارزه با تروریسم عمل نکرده و باید هر چه سریعتر لوایح مربوط به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) و کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (سی‌اف‌تی) را تصویب کرده و به اجرا در آورد.
سرنوشت دو لایحه سی‌اف‌تی و پالرمو در ایران همچنان نامشخص است. این لوایح چند ماه است که برای بررسی به مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستاده شده‌اند اما همچنان بلاتکلیف مانده‌اند. دوشنبه ۳۰ اردیبهشت اعلام شد که این لوایح با تصمیم دبیرخانه و رئیس مجمع از دستور کار خارج شده‌اند.
هایکو ماس در سخنان خود به «هدف مشترک آلمان و آمریکا در قبال ایران» اشاره کرد و گفت: «نقشی که ایران در منطقه، در سوریه، و همچنین در یمن ایفا می‌کند نباید چنین ادامه یابد.» او همچنین گفت باید مانع از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای شد، اما برای رسیدن به این اهداف تفاوت‌هایی وجود دارد.
اروپا می‌خواهد توافق هسته‌ای با ایران را تا زمانی که تهران به آن پایبند است حفظ کند با این حال با سیاست ایران در منطقه و برنامه موشکی آن مخالف است. وزیر خارجه آلمان نیز در این‌باره تأکید کرد که از ایران انتظار می‌رود درباره برنامه موشکی خود گفت‌وگو کند؛ موضوعی که مقام‌های جمهوری اسلامی حاضر به پذیرش آن نیستند و به‌تازگی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز چنین موضوعاتی را «ناموسی» خواند.
مایک پمپئو ضمن درخواست از دیگر کشورها برای پیوستن به تحریم‌ها علیه ایران به موضوع کانال تجاری اروپا و ایران (اینستکس) نیز اشاره کرد و گفت ایالات متحده مشکلی با ارسال کالاهای غیرتحریمی و انسان‌دوستانه به ایران ندارد و تا زمانی که تجارت اروپا و شرکت‌های اروپایی با ایران به این نوع کالاها محدود باشد مسئله‌ای در میان نخواهد بود.
اینستکس قرار است در مرحله نخست به تجارت غذا و دارو محدود شود اما هنوز راه‌اندازی نشده است. هایکو ماس هم به همین موضوع اشاره کرد و گفت اینستکس قرار است نیازهای ضروری در ایران را برطرف سازد.
ایران از تأخیر در اجرای اینستکس ناراضی است و شورای عالی امنیت ملی ایران ۱۸ اردیبهشت اعلام کرد که جمهوری اسلامی به مدت ۶۰ روز محدودیت‌های مربوط به نگهداری ذخایر اورانیوم غنی‌شده و ذخایر آب سنگین را رعایت نمی‌کند، مگر آن‌که کشورهای عضو برجام به تعهدات بانکی و نفتی خود عمل کنند. کشورهای اروپایی که در توافق هسته‌ای با ایران باقی مانده‌اند مهلت ۶۰ روزه ایران را رد کردند و در بیانیه‌ای نوشتند: «ما هر ضرب‌الاجلی را رد می‌کنیم و پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای خود را ارزیابی خواهیم کرد.» کشورهای اروپایی همچنین تأکید کردند که همچنان به توافق هسته‌ای پایبند هستند و تلاش می‌کنند تا اینستکس را راه‌اندازی کنند.
مایک پمپئو، ۱۸ اردیبهشت / ۸ مه در جریان سفر به لندن هشدار داده بود که نیازی به اینستکس نیست، زیرا ایالات متحده اجازه می‌دهد که محصولات پزشکی و انسانی مورد نیاز بدون مجوز به ایران وارد شوند.
وزیر خارجه آمریکا پس از دیدار با هایکو ماس به ملاقات آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان رفت. مرکل قبل از دیدار با پمپئو آمریکا را «مهم‌ترین هم‌پیمان آلمان در خارج از اروپا» توصیف کرد. وزیر خارجه آمریکا نیز آلمان را «بزرگترین و مهم‌ترین متحد» آمریکا خواند و افزود: «کارهای مهمی در مقابل دو کشور ما با هم‌پیمان‌های ناتو و همۀ متحدان‌مان برای رسیدن به امنیت کشورهای‌مان، صلح و ثبات در جهان وجود دارد.»
گفت‌وگوی پمپئو با مرکل به مدت ۴۵ دقیقه، پشت درهای بسته برگزار شد.
وزیر خارجه آمریکا آخرین بار ۱۷ اردیبهشت / ۷ مه سفر خود به برلین را ناگهان لغو کرد و به عراق رفت تا از امنیت سربازان آمریکایی مستقر در عراق در برابر تهدیدات ایران اطمینان یابد. لغو سفر قبلی وزیر خارجه آمریکا به برلین واکنش‌های منفی‌ای در آلمان به‌همراه داشت اما یک مقام ارشد آمریکایی پیش از سفر جمعه پمپئو به اروپا، به خبرنگاران گفت: «ما بسیار خوشحالیم که توانستیم تاریخی را قبل از پایان ماه مه برای دیدار از برلین پیدا کنیم.»
سفر بعدی پمپئو به سوئیس خواهد بود و این کشور حافظ منافع آمریکا در ایران است. او سپس به هلند خواهد رفت و از آن‌جا عازم بریتانیا خواهد شد. این سفرها تا روز سه‌شنبه ادامه خواهد داشت و سپس پمپئو در بریتانیا به دونالد ترامپ که سفری رسمی به لندن خواهد داشت می‌پیوندد.
بیشتر بخوانید: