سخنگوی قوه قضائیه از محکومیت «یک دانشجوی دختر ایرانی» به اتهام جاسوسی برای بریتانیا خبر داد و گفت این دختر برای شورای فرهنگی بریتانیا کار می‌کرده و با گروه‌های مختلف به‌ویژه در زمینه هنر و تئاتر در ایران ارتباط گرفته است. این فرد کسی نیست جز ارس امیری دانشجوی ایرانی دانشگاه کینگستون بریتانیا. دولت بریتانیا از این حکم ابراز نگرانی کرده است.

ارس امیری
ارس امیری

غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه، روز دوشنبه ۲۳ اردیبهشت بدون آن‌که نامی از ارس امیری، دانشجوی ایرانی دانشگاه کینگستون بریتانیا ببرد از محاکمه «یکی از عناصر مهم نفوذ فرهنگی» بریتانیا در ایران خبر داد و  او را «یک دانشجوی دختر ایرانی» معرفی کرد که با شورای فرهنگی بریتانیا همکاری می‌کرده است.

به‌گفته اسماعیلی شورای فرهنگی بریتانیا در سال‌های دور «در ایران و تهران دفاتری داشت که این دفاتر در پوشش اقدامات فرهنگی تحرکاتی را انجام می‌دادند و سعی در استحاله و نفوذ فرهنگی در بخش‌های مختلف» داشتند اما در سال ۱۳۸۷ به‌دلیل «فعالیت‌های غیرقانونی» تعطیل شدند.

شورای فرهنگی بریتانیا (British Council) در زمینه ارائه فرصت‌های آموزشی و فرهنگی در عرصه بین‌الملل فعالیت دارد. این شورا به‌عنوان سازمانی خیریه در انگلستان، ولز و اسکاتلند ثبت و در سال ۱۹۳۴ با نام «کمیتهٔ بریتانیا برای روابط با دیگر کشورها» تأسیس شد. وزارت امور خارجه بریتانیا مسئولیت پشتیبانی مالی این شورا را بر عهده دارد اما شورا در تصمیم‌گیری و پیشبرد امور روزانه‌اش مستقل است.

سخنگوی قوه قضائیه می‌گوید شورای فرهنگی بریتانیا عده‌ای را جذب کرده و برای آن‌ها آموزش‌های مختلفی «با حمایت سرویس امنیتی انگلیس» تدارک دیده و چهار میز در این شورا به‌عنوان میز‌های ایران تأسیس کرده است که یکی از کسانی که جذب این میز‌ها شد، این «دانشجوی دختر ایرانی» بود که به دنبال اقامت و اشتغال در بریتانیا بود و به استخدام این شورا در آمد.

غلامحسین اسماعیلی گفت:

«مشارالیها مکرراً با نام مستعار به کشور رفت و آمد کرد و پروژه‌های مختلف فرهنگی را در کشور طراحی، برنامه‌ریزی، مدیریت و هدایت نمود و این پروژه‌ها در راستای اهداف فرهنگی استعمار پیر در ایران اسلامی اجرا شد. این فرد با گروه‌های مختلف به‌ویژه در زمینه هنر و تئاتر ارتباط‌گیری کرد تا در این راستا بتواند پروژه‌های نفوذ و شبیخون فرهنگی را عملیاتی کند.»

به‌گفته اسماعیلی این دختر که یک سال پیش دستگیر شده در جریان رسیدگی به پرونده قضائی‌اش، «اعترافات صریحی» کرده و در نهایت با حکم دادگاه به ۱۰ سال زندان محکوم شده است.

سخنگوی قوه قضائیه دلیل تأخیر در اعلام بازداشت این «دختر» را قرار داشتن پرونده او در مرحله تحقیقات عنوان کرد.

اتهام این فرد «اقدام علیه امنیت داخلی کشور» اعلام شده و در این پرونده تنها همین یک فرد بازداشت شده است. با این حال غلامحسین اسماعیلی می‌گوید «کیس‌های مختلف دیگری هم در حوزه‌های نفوذ و در بخش‌های مختلف تحت رصد و اِشراف اطلاعاتی هستند که هر کدام از آن‌ها در موقع خود اطلاع‌رسانی می‌شود».

با اطلاعاتی که غلامحسین اسماعیلی ارائه کرده، مشخص است که منظور او ارس امیری، دانشجوی ایرانی دانشگاه کینگستون بریتانیا است که ابتدا روز ۲۳ اسفند ماه سال ۹۶ از سوی مأموران وزارت اطلاعات بازداشت و پس از ۶۸ روز، ۳۱ اردیبهشت‌ ۹۷ با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی از زندان اوین آزاد شد.

امیری اما ۱۶ شهریور ۹۷ در پی احضار به دادسرای اوین بار دیگر بازداشت و پس از تفهیم اتهام به بند زنان زندان اوین منتقل شد.

خبرگزاری هرانا روز سه‌شنبه ۲۷ شهریور ۹۷ این خبر را از قول یک منبع نزدیک به ارس امیری منتشر کرد و نوشت:

«اتهام عنوان شده علیه او در این دادسرا به صورت کلی اقدام علیه امنیت ملی بوده است البته ما هنوز از مصداق‌های این اتهام بی‌خبریم چرا که پرونده خانم امیری هنوز به دادگاه فرستاده نشده است.»

وزارت امور خارجه بریتانیا درباره سخنان سخنگوی قوه قضائیه ابراز نگرانی بسیار کرده و گفته است که  سفارت بریتانیا در تهران در تماس با مقام‌های ایرانی است تا در این زمینه اطلاعات کسب کند.

ارس امیری که دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه هنر است، در زمینه برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های هنری مشترک میان هنرمندان ایران و بریتانیا فعال بوده و با شورای فرهنگی بریتانیا همکاری داشته است. این شورا که زمانی در ایران نمایندگی مستقل داشت، از فوریه ۲۰۰۹ بعد از احضار کارکنانش به دستگاه‌های امنیتی، فعالیت خود را در تهران متوقف کرد.

یکی از اعضای خانواده خانم امیری پیش از این به رسانه‌ها گفته بود تعاملات فرهنگی ارس امیری با هماهنگی و زیر نظر معاونت‌های مختلف وزارت ارشاد ایران انجام می‌شده است. ارس امیری در ۱۰ سالی که در بریتانیا زندگی می‌کرده بارها به ایران سفر کرده است.

در سال‌های گذشته شماری از ایرانیان ساکن در خارج از کشور پس از بازگشت به ایران بازداشت و زندانی شده‌اند. در یکی از آخرین موارد عباس عدالت، شهروند ایرانی‌-بریتانیایی و استاد ریاضی و علوم کامپیوتری دانشگاه امپریال کالج لندن که برای شرکت در یک کارگاه آموزشی به تهران سفر کرده بود ۱۵ آوریل ۲۰۱۸ / ۲۶ فروردین ۹۷ در منزل یکی از بستگانش بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. او روز ۲۵ دسامبر ۲۰۱۸ / ۴ دی ۹۷ آزاد شد.

در آبان‌ ماه سال گذشته نیز کمال امیربیک، کارمند وزارت امور خارجه ایران به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال زندان و پرداخت ۲۷۰ هزار دلار جریمه نقدی محکوم شده بود. او سابقه فعالیت در سفارت‌خانه‌های ایران در ترکیه و ونزوئلا را داشت.

بهرام قاسمی، سخنگوی وقت وزارت امورخارجه ایران گفته بود کمال امیربیک «سال ۹۴ بازداشت و در اوایل سال ۹۵ محکوم» شده بود و «اواخر همان سال هم در دادگاه تجدیدنظر از تخفیف در برخی مجازات‌ها برخوردار» شد.

نزدیک به یک سال و نیم پیش هم عبدالرسول دری اصفهانی، از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران به اتهام جاسوسی به پنج سال زندان محکوم شد اما وزارت اطلاعات اعلام کرد که بر اساس نظر کارشناسان این وزارتخانه، دری اصفهانی جاسوس نبوده است. دری اصفهانی تابعیت دوگانه ایرانی – کانادایی دارد.

دی‌ماه گذشته غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگوی پیشین قوه قضائیه از محکوم شدن فردی دو تابعیتی به نام «توکلی» به اتهام جاسوسی برای آمریکا و اسرائیل خبر داد. او گفت توکلی به ۸ سال و نیم زندان محکوم و اموالش به ارزش ۴۸ هزار دلار ضبط شده است.

دستگاه قضائی ایران ۸ فعال محیط زیست را هم از بهمن‌ماه ۱۳۹۶ به اتهام جاسوسی در زندان نگه داشته است اما وزارت اطلاعات معتقد است که آن‌ها جاسوس نیستند.

• توضیح:
تیتر و تیزر و متن این خبر با اطلاعات تازه به‌روز شد و تغییر کرد.

  • بیشتر بخوانید:
دادستان کل اتهام جاسوسی فعالان بازداشت‌شده میراث پارسیان را «قطعی» خواند