بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه در یک سفر اعلامنشده به تهران با علی خامنهای، رهبر و حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار عقبنشینی بخش عمدهای از نیروهای نظامی آمریکا از سوریه و تلاش ترکیه برای ایجاد منطقه حائل در شمال و شمال شرقی سوریه به بحث گذاشته شد.
بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه از سال ۲۰۱۱ تاکنون در مجموع سه بار به خارج از سوریه سفر کرده است. دو بار به روسیه برای دیدار و گفتوگو با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و دوشنبه، ۲۵ فوریه/ ۶ اسفند به تهران برای دیدار و گفتوگو با علی خامنهای، رهبر و حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی.
از میزان کمکهای مالی ایران به رژیم اسد اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی رسانهها اعلام کردهاند که ایران دستکم ۱۶ میلیارد دلار به سوریه کمک مالی کرده است. از میزان کشتهشدگان سپاه قدس در سوریه نیز آمار دقیقی منتشر نشده. آنچه که در نخستین دیدار اسد از تهران در رسانههای داخلی و در رسانههای سوری منتشر شده، از حد تعارفات معمول فراتر نمیرود. اسد و خامنهای یکدیگر را تنگ در آغوش گرفتند و دست هم را به گرمی فشردند. خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه گزارش داده است که خامنهای به اسد هشدار داده که مراقب توطئههای تازه آمریکا باشد:
«مسئله منطقه حائل که آمریکاییها در سوریه به دنبال ایجاد آن هستند، از جمله این توطئههای خطرناک است که باید با قاطعیت آن را رد کرد و در مقابل آن ایستاد. برنامه آمریکاییها برای حضور مؤثر در مرز عراق و سوریه نمونهای دیگر از طراحیهای آنهاست. ایران و سوریه عمق راهبردی یکدیگر هستند و هویت و قدرت جریان مقاومت وابسته به این ارتباط مستمر و راهبردی است، بر این اساس دشمنان نخواهند توانست نقشههای خود را عملیاتی کنند.»
ایالات متحده آمریکا اعلام کرده که ۲۰۰ نفر از نیروهای نظامی این کشور در سوریه باقی خواهند ماند با این هدف که زمینه نظارت نیروهای بینالمللی بر مناطق کاهش تنش و منطقه حائل در شمال و شمال سوریه را فراهم بیاورند. ترکیه از این طرح حمایت کرده، اما ایران و روسیه مخالفاند. در نشست سهجانبه سوچی، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با صراحت اعلام کرده بود که ایجاد منطقه حائل بدون اجازه دولت اسد به معنای نقض تمامیت ارضی سوریه است.
اسد در دیدار با خامنهای ادعا کرد که کردهای شمال سوریه با دولت او روابط خوبی برقرار کردهاند. خبرگزاریهای سوریه گزارش دادهاند که اسد در این دیدار مراتب سپاسگزاری و قدردانی خود از حمایتهای ایران را به اطلاع رهبر جمهوری اسلامی رساند. خامنهای هم گفت که کمک به سوریه مایه مباهات ایران است. دفتر رئیس جمهوری سوریه اعلام کرده که طرفین از روابط راهبردی فیمابین اظهار رضایت کردهاند.
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی نیز در دیدار با اسد یادآوری کرد که ایران آماده کمک برای بازسازی سوریه است. روحانی گفت:
«مسیر توسعه مناسبات و همکاریهای تهران-دمشق در ابعاد گوناگون سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روشن است و جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته در کنار مردم و دولت سوریه خواهد بود.»
بیشتر بخوانید:
ولی فقیه و بشار اسد راه دیگری ندارند: اگر با خودمدیریتی کوردها در فدراسیون شمال و شرق سوریه مخالفت کنند و بخواهند به این سیستم سیاسی حمله کنند، آمرکا قطعاً در مقابل نیروهای بیشتری را به سوریه فرستاده و به بهانۀ حمایت از کوردها نیروهایش را در سوریه مستقر خواهد کرد. اگر برعکس، با تأُیس منطقۀ حائل مورد نظر تورکیه و آمریکا موافقت کنند، این تورکیه خواهد بود که به عنوان همپیمان آمریکا شمال سوریه را اشغال خواهد کرد و برعکس حالت اول، این بار تورکیه این مناطق را به خاک خود الحال خواهد کرد. تنها راه نزدیک شدن به کوردها و ایجاد همپیمانی با نیروهای سوریۀ دموکراتیک است. قطعا شرط اسد این خواهد بود که نیروهای سوریۀ دموکراتیک از آمریکا فاصله گرفته و به اتحاد سوریه-روسیه نزدیکتر شوند و این با سیاست کنفدراسیون که از ابتدای جنگ داشته منافاتی ندارد و خود کنفدراسیون نیز خواهان آن است. ایران بیش از این امکان و توان حضور در سوریه را ندارد و در سرایطی که از داخل اقتضاد ایران در حال فروپاشی است و حتی احتمال درگیری مستقیم ایران در یک جنگ نیز کم نیست، نمیتواند هزینه های جنگ سوریه را نیز تقبل کند. تنها خطر در منطقه تورکیه خواهد بود که همچنان در حال پیشتاز ی در تروریسم است و وعدۀ تصرف عدوانی روژاوا را می دهد. نزدیکی کوردها به حکومت مرکزی می تواند مانع از حملۀ تورک ها شده و مهمتر از آن وضعیتی را ایجاد کند که نوسازی و بازسازی مناطق جنگزده در کنفدراسیون نیز آغاز شود که این مسئلۀ آخری برای جلب رضایت مردمی در داخل کنفدراسیون بسیار حیاتی است و در صورت عدم انجام آن میتواند سبب رویگردانی مردم از کنفدراسیون، و درنتیجه نزدیکیشان به اسد، و یا ناسیونالیست های تجزیه طلب کورد شود.
کارو / 26 February 2019