رنگين دادفر اسپنتا، مشاور امنيت ملی رئيس جمهور افغانستان،‌ با رد نگرانی ايران در مورد امضای توافق‌نامه استراتژيک افغانستان با آمريکا،‌ سياست خارجی ايران را ناکام و بی‌اثر خواند.

رنگين دادفر اسپنتا که عصر دوشنبه ۱۷ ارديبهشت‌ماه،‌ در يک نشست با استادان و دانشجويان دانشگاه هرات در غرب افغانستان حضور يافته بود از توافق افغانستان و آمريکا در زمينه روابط راهبردی بلندمدت دفاع کرد و گفت که افغانستان مکلف است ابتدا به نگرانی‌های مردم خود فکر کند.

ايران پيش از اين که افغانستان و آمريکا در مورد اين پيمان به موافقت برسند با آن مخالفت کرده بود اما پس از آن که هفته گذشته متن اين سند راهبردی ۱۰ ساله از سوی حامد کرزی و باراک اوباما، رؤسای جمهور افغانستان و آمريکا امضا شد، شيوه ابراز مخالفت ايران جنجال‌آفرين شده است.

در نخستين واکنش رسمی ايران به پيمان،‌ رامين مهمان‌پرست سخنگوی وزارت خارجه اين کشور گفت “وجود ابهام در وضعيت آينده پايگاه‌های نظامی آمريکا در افغانستان و عدم شفافيت در نحوه وظايف امنيتی آمريکا”،‌ باعث نگرانی ايران است.

اما ابوالفضل ظهره‌وند،‌ سفير ايران در کابل که به تازگی به اين سمت منصوب شده است در ديدار با رئيس مجلس سنای افغانستان گفت که شورای ملی اين کشور نبايد اين سند را تصويب کنند.

در پی درخواست مجلس سنا و مجلس نمايندگان افغانستان، وزارت امور خارجه اين کشور روز گذشته ابوالفضل ظهره‌وند،‌ سفیر ایران در کابل را فراخواند تا در مورد اظهاراتش در رابطه با موافقت‌نامه آمریکا و افغانستان، توضیح دهد

سفير ايران هشدار داد در صورتی که اين پيمان از سوی مجلس سنا و مجلس نمايندگان افغانستان تصويب شود افغانستان دچار مشکل خواهد شد و ايران مهاجران افغان را نيز اخراج خواهد کرد.

اما مجلس سنا و مجلس نمايندگان افغانستان اين اظهارات سفير ايران را “مداخله صريح” ايران در امور اين کشور خواندند و خواستار احضار ابوالفضل ظهره‌وند از سوی وزارت خارجه افغانستان و توضيح او در اين مورد شدند.

در پی اين درخواست مجلس سنا و مجلس نمايندگان افغانستان، وزارت امور خارجه اين کشور روز گذشته سفیر ایران در کابل را فرا خواند تا در مورد اظهاراتش در رابطه با موافقت‌نامه آمریکا و افغانستان، توضیح دهد.

در همين راستا،‌ مشاور امنيت ملی رئيس جمهور افغانستان در نشست دانشگاه هرات ضمن اشاره به سخنان سفير ايران گفت: “به همين خاطر (نگرانی از بروز مشکل احتمالی توسط ايران) است که افغانستان اين سند را امضا کرده است.”

اسپنتا با بيان اين‌که برپايه اين پيمان از خاک افغانستان بر عليه هيچ کشور سومی استفاده نخواهد شد، افزود که افغانستان با امضای اين پيمان می‌خواهد از “اصول ارزشی خود دفاع کند و يک دولت نيرومند و مبتنی بر قانون اساسی کثرت‌گرای دموکراتيک و اصول پذيرفته حقوق بشر داشته باشد.”

وی به‌شدت از سياست ايران انتقال کرد و گفت: “آن‌چه من در مورد ايران می‌بينم يک ملی‌گرايی تندرو ستيزه‌جوی فارس است که زير پوشش مذهب و توجيه مذهبی در صدد ارائه يک سياست قوی نفوذی در منطقه است.”

رنگين دادفر اسپنتا اما افزود: “اين سياست آن ارزش‌هايی را که بايد جهان‌شمول باشد و بتواند بر اساس برابری و پذيرش تفاوت‌ها،‌ دگرگونی‌ها و کثرت‌گرايی‌های ارزشی در جهان اسلام پياده شود،‌ دارا نيست و به همين دليل است که اين سياست در مرزهای افغانستان،‌ لبنان و جاهای ديگر با چالش‌های جدی مواجه است.”

مشاور امنيت ملی رئيس جمهور افغانستان در مورد پاکستان نيز گفت افغانستان همچنان نگران ادامه “حمايت صريح اين کشور همسايه از طالبان” است و افغانستان با امضای اين پيمان “حداقل به رؤيای خلافت اسلامی ملا عمر زير پوشش يک کشور همسايه (پاکستان) پايان داد.”

وی گفت پاکستان با وجود مشکلات، کمبودها و کاستی‌ها، “فاقد‌ اصول ارزشی است که می‌تواند يک ملت را به‌وجود آورد” و اين کشور نمی‌تواند با “مراجعه به بعضی از ارزش‌های اسلامی امپراتوری مغل در اين کشور”، به‌عنوان ميراث‌دار اين امپراتوری عمل کند و در کشورهای اسلامی رخنه کند.

هفته پيش خبرگزاری فارس،‌ نزديک به سپاه پاسداران ايران به نقل از ژنرال حميد گل،‌ رئيس سابق آی‌اس‌آی،‌ سازمان استخبارات ارتش پاکستان، گفته بود که اين پيمان بر عليه پاکستان و ايران است.

به گفته حميد گل: “اين يک حربه آمريکا برای بی‌اهميت نشان دادن ايران و پاکستان است و اين دو کشور بايد هر چه زودتر به آن پاسخ دهند و نگذارند توازن قوا در آسيا به هم بخورد.”

حميد گل افزود اين پيمان سناريوی جديد امريکا است و نبايد به نتيجه برسد.