در حالیکه پوتین برای نخستین بار درباره تنش جدید روسیه با اوکراین اظهارنظر کرده و آن را نتیجه اقدامات تحریکآمیز رئیسجمهوری اوکراین میداند، نماینده ویژه آمریکا در امور اوکراین میگوید دلیلی وجود ندارد که ادعاهای اوکراین غلط باشد. اتحادیه اروپا خواهان پایبندی روسیه به آزادی عبور و مرور کشتیها از تنگه کرچ شده و همزمان اردوغان برای حل بحران با پوتین، پوروشنکو و ترامپ گفتوگو کرده است.
مقامات ترکیهای اعلام کردند که رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری این کشور با ولادیمیر پوتین و پترو پوروشنکو، رئیسان جمهوری روسیه و اوکراین صحبت کرده و از آنها خواسته است تا تنش میان دو کشور را از طریق دیپلماتیک حل کنند.
بهگفته مسئولان دفتر اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه چهارشنبه ۲۸ نوامبر / ۷ آذر با پوتین و پوروشنکو تلفنی صحبت کرده و در جریان این گفتوگو سخنان دو طرف را شنیده و سپس نگرانی ترکیه از گسترش تنش بین روسیه و اوکراین در دریای سیاه را ابراز داشته است.
صبح یکشنبه ۴ آذر/ ۲۵ نوامبر دو شناور نیروی دریایی اوکراین همراه با یک ناوچه در حال عبور از دریای سیاه برای وارد شدن به دریای آزوف از طریق تنگه کرچ در نزدیکی کریمه بودند که گارد ساحلی روسیه به طرف آنها تیراندازی کرد و مانع از عبور آنها شد. در این درگیری، چند فروند جنگنده شکاری ارتش روسیه نیز بر فراز شناورهای اوکراینی به پرواز درآمدند. گارد ساحلی روسیه کشتیهای اوکراین را مصادره کرده و چندین ملوان اوکراینی را به اسارت گرفته. پارلمان اوکراین اعلام حکومت نظامی کرده است.
رجب طیب اردوغان روز چهارشنبه همچنین با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا درباره موضوعات مشترک و همچنین تنش بین اوکراین و روسیه تلفنی صحبت کرد.
او در این تماس ترامپ را در جریان گفتوگوهای خود با پوتین و پوروشنکو قرار داد. آنها توافق کردند که در کنفرانس جی ۲۰ آرژانتین با یکدیگر دیدار کنند.
دونالد ترامپ پیش از این تهدید کرده بود که دیدارش با ولادیمیر پوتین در حاشیه برگزاری اجلاس جی ۲۰ را به دلیل درگیری گارد ساحلی روسیه با کشتیهای اوکراینی در تنگه کرچ لغو میکند.
در همین حال کورت واکر، نماینده ویژه آمریکا در امور اوکراین در برلین به خبرنگاران گفت واشنگتن دلیلی نمیبیند به اطلاعات اوکراین شک کند که گفته بود زمانی که کشتیهایش مورد حمله روسیه قرار گرفتند در آبهای بینالمللی قرار داشتند.
واکر افزود کشتیهای اوکراینی در حال بازگشت به اودسا، بندر اوکراین در کرانه دریای سیاه بودند که کشتیهای روسی آنها را تعقیب کرده و به سوی آنها شلیک کردند.
کورت واکر گفت: «هیچ توجیه قابل تصوری برای استفاده از زور در این ماجرا وجود ندارد.»
مقامات اوکراینی محل دقیق کشتیهای خود را که از سوی روسیه توقیف شدند منتشر کردند که بر اساس آن، کشتیها در آبهای بینالمللی قرار داشتند.
نماینده ویژه آمریکا در امور اوکراین میگوید ارزیابی مستقلی توسط آمریکا وجود ندارد، اما «دادههای ارائهشده از سوی اوکراین بسیار واضح است.»
این در حالی است که ولادیمیر پوتین روز چهارشنبه در یک همایش اقتصادی در مسکو تأکید کرد که کشتیهای اوکراینی آشکارا در مسیری اشتباه حرکت میکردند.
پوتین، پترو پروشنکو را به طراحی و «تحریکات دریایی سازماندهیشده» متهم کرد و گفت رهبر اوکراین برای بهرهبرداری سیاسی و بالا بردن محبوبیت خود در انتخابات سال آینده میلادی دست به چنین اقدامی زده است.
اتحادیه اروپا نیز اصرار دارد که روسیه باید آزادی عبور و مرور از تنگه کرچ برای دسترسی شرق اوکراین به دریای سیاه و فراتر از آن را تضمین کند.
ولادیس دومبروفسکیس، معاون کمیسیون اتحادیه اروپا روز چهارشنبه گفت: «قوانین بینالمللی فدراسیون روسیه را به اجازه عبور بدون وقفه و آزاد تمام کشتیها از تنگه کرچ موظف میسازد، بنابراین، ما انتظار داریم روسیه آزادی عبور و مرور از این تنگه را دوباره به اجرا گذارد.»
دومبروفسکیس اقدام روسیه در مورد کشتیهای اوکراین را «غیرقابل قبول» خواند و خواهان آزادی فوری ملوانان و کشتیهای اوکراینی شد.
روز گذشته اتریش بهعنوان رئیس کنونی شورای اتحادیه اروپا خواهان مجازات بیشتر روسیه شد. آمریکا نیز از اتحادیه اروپا خواست تا فشار بر روسیه را افزایش دهد.
روز چهارشنبه استونی بهدلیل تنش جدید میان روسیه و اوکراین، سفیر روسیه را احضار کرد. وزارت خارجه استونی اعلام کرد که از مسکو درخواست خواهد کرد که بلافاصله کشتیها و ملوانان اوکراینی را آزاد کند. دولت استونی پیش از این به شدت اقدامات روسیه در تنگه کرچ را محکوم کرده و خواستار تحریم روسیه شده بود.
خبرگزاری اینترفاکس روسیه نیز روز چهارشنبه به نقل از وزارت دفاع این کشور اعلام کرد که بهزودی روسیه سامانههای موشکی اس۴۰۰ در شبهجزیره کریمه مستقر میکند. روسیه گفته است که سامانههای موشکی جدید اس۴۰۰ تا پایان سال عملیاتی خواهند شد.
بیشتر بخوانید: