صندوق بینالمللی پول هشدار داده تا پایان سال نرخ تورم در ونزوئلا، به یک میلیون درصد خواهد رسید. برابر این ابورتورم مهارناپذیر، نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا چهارشنبه ۲۵ ژوئیه اعلام کرد که این کشور، از ۲۰ اوت، پنج صفر از واحد پول ملی این کشور، بولیوار، حذف خواهد کرد.
ونزوئلا که صاحب عظیم ترین ذخایر نفتی ثبت شده در جهان است، در پنج سال گذشته با بحران اقتصادی هولناکی و تورم غیرقابل کنترلی روبرو شده است، و مردم این کشور حتی از تأمین خوراک و نیازهای اساسی اولیه خود ناتوان اند.
تورم یک میلیون درصدی
بحران اقتصادی ۸۷ درصد جمعیت را به فقر کشانده است و امروز حداقل دستمزد یک شهروند ونزوئلاتی (که چیزی در حدود یک و نیم دلار است) به او حتی اجازه خرید یک مرغ یک کیلویی را نمیدهد. قفسه فروشگاهها در این کشور خالی خالی و آمار جرم و جنایت مدام در حال افزایش است.
شمار زیادی از شهروندان ونزوئلا برای تأمین غذا و دارو به مرزهای این کشور با کلمبیا و برزیل هجوم میبرند. بنا به تحقیقی دانشگاهی که با جمعآوری دادههای ۶۵۰۰ خانواده در ونزوئلا انجام شده، ۷۴ درصد از مردم این کشور در سال ۲۰۱۶ به طور متوسط حدود هشت و نیم کیلوگرم کاهش وزن داشتهاند.
کاهش سرانه تولید ناخالص داخلی و ملی ونزوئلا از کاهش تولید ناخالص ملی در آمریکا در دوران «رکود بزرگ»، و روسیه، کوبا، و آلبانی پس از سقوط کمونیسم، شدیدتر بوده است. و بنا به تخمین تحقیقات دانشگاهی، ۱،۶ میلیون ونزوئلایی از سال ۲۰۱۶ از این کشور مهاجرت کردهاند.
علاوه بر مسأله تأمین خوراک و دارو، کمبود الکتریسیته، آب و مشکلات متعدد در حمل و نقل عمومی از جمله چالشهای روزمره مردم ونزوئلا هستند.
الخاندرو ورنر، رئیس بخش نیمکره غربی صندوق بینالمللی پول دوشنبه ۲۳ ژوئیه د هشدار داده بود که تورم حاد در ونزوئلا میتواند تا پایان سال میلادی جاری به بیش از یک میلیون درصد برسد. او تورم در این کشور نفتخیز را با اَبَرتورم میلیونی آلمان پس از جنگ جهانی اول و زیمباوه، در آغاز دهه ۲۰۰۰ میلادی مقایسه کرده. این یعنی انقباض ۵۰ درصدی اقتصاد ونزوئلا در ظرف پنج سال گذشته. به گفته ورنر، کوچکشدن ۵۰ درصدی اقتصاد ونزوئلا یکی از عمیقترین و شدیدترین سقوطهای اقتصادی جهان در شش دهه گذشته است.
۹۶ درصد درآمد ونزوئلا از صادرات نفت است، با این حال، تولید نفت در این کشور در یک سال و نیم گذشته به دلیل نبود پول نقد برای مدرن کردن صنعت نفت دستکم ۵۰ درصد کاهش داشته است. بنا به گزارشهای اوپک، تولید نفت در ونزوئلا از ۳،۲ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۸ به ۱،۵ بشکه در ماه ژوئن امسال تنزل داشته است.
ریشههای بحران
در مورد ریشههای بحران در ونزوئلا اختلاف نظرهای جدی وجود دارد.
نیکولاس مادورو، که تا سال ۲۰۲۵ رئیسجمهور ونزوئلا خواهد بود، دلیل بحران را جنگ اقتصادی ایالات متحده و اروپا علیه این کشور میداند.
ونزوئلا زیر فشار تحریمهای سختگیرانه آمریکا است. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در پس از پیروزی نیکولاس مادورو در انتخابات ریاست جمهوری در ماه مه، تحریمهای جدیدی را علیه این کشور اعمال کرد. بر اساس این تحریمها، خرید و فروش اوراق قرضه دولت ونزوئلا برای شهروندان و شرکتهای آمریکایی ممنوع و شرکت آنها در مبادلات مالی مربوط به فروش یا انتقال داراییهای دولت ونزوئلا غیرقانونی شده است. دولت مادورو این تحریمها را ناقض قوانین بینالمللی میداند.
مخالفان و منتقدان مادورو، در مقابل، سوء مدیریت و فساد گسترده را دلیل این بحران میدانند، و ریشههای بحران را در سیاستهای پوپولیستی دوران هوگو چاوز جستجو میکنند.
هوگو چاوز، رئیسجمهور سابق ونزوئلا، درسالهای نخست زمامداریاش به کاهش شاخص فقر مطلق از ۵۵ درصد به ۳۴درصد شد، اما این موافقیت دوام نداشت. و از همان دوران برخی از منتقدان هشدار دادند که با سقوط قمیت نفت، دولت قادر به پرداخت هزینههایش نخواهد بود و بحران اقتصادی در پیش خواهد بود.
بنا به برآورد اکونومتریکا، برای حل مشکل اقتصادی ونزوئلا، باید سالانه و به مدت دو تا سه سال، چیزی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور تزریق شود.