وزیر خارجه ایالات متحده در توکیو به انتقادهای کره شمالی از رویکرد واشنگتن به مذاکرات خلع سلاح هستهای واکنش نشان داد. مایک پومپئو از حمایت نخستوزیر ژاپن، متحد آمریکا در شرق آسیا نیز برخوردار بود. شینزو آبه از تعهد پومپئو به خلع سلاح هستهای کامل پیونگیانگ تقدیر کرد.
کره شمالی: انتقاد از پومپئو، رابطه «دوستانه» با ترامپ
وزارت خارجه کره شمالی شنبه چندین ساعت پس از خروج پومپئو از پیونگیانگ در بیانیهای غافلگیرکننده رویکرد واشنگتن پیشبرد مذاکرات خلع سلاح هستهای را «گانگستری» خواند:
«طرف آمریکایی تنها خواسته یکجانبه و شبهگانگستریاش برای خلع سلاح هستهای را مطرح کرد. رویکرد و خواستههای ایالات متحده حین این مذاکرات سطح بالا عمیقاً تأسفبرانگیز بود.»
پیونگیانگ «مقامهای آمریکایی در سطح کاری» را به تلاش برای نابودی توافق بهدستآمده بین رهبران دو کشور در سنگاپور متهم کرد. پومپئو جمعهشب برای نخستین بار پس از نشست دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی در ۱۲ ژوئن به پیونگیانگ سفر کرد.
اما وزارت خارجه کره شمالی همزمان درباره ترامپ زبان نرمتری برگزید و در بیانیه اعلام کرد که کیم هنوز مایل به پیگیری «رابطه دوستانه و اعتماد» بهوجودآمده بین رهبران دو کشور در سنگاپور است و به همین خاطر نامهای شخصی به رئیسجمهوری ایالات متحده ارسال کرده.
کیم پیش از این نیز نامهای در پاکتی غولآسا برای ترامپ فرستاده بود؛ درست پس از آنکه وزارت خارجهاش به انتقاد از دو مقام ارشد آمریکایی دیگر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و معاون اول رئیسجمهوری پرداخت.
در دیدار سنگاپور کیم تعهد داد که «در راستای خلع سلاح هستهای شبه جزیره کره» گام بردارد اما جزئیات آن را مشخص نکرد. پس از آن سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده هشدار دادهاند پیونگیانگ به دنبال مخفیکردن و توسعه همزمان بخشهایی از برنامه هستهای خود است.
وزیر خارجه آمریکا اما پیش از خروج از پیونگیانگ و پرواز به ژاپن به خبرنگاران گفت که «در تمام جنبهها پیشرفت کردهایم» و مذاکرات «سازنده» بودند.
هدر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده شنبه در نشستی خبری اعلام کرد که مذاکرات پیشرفت داشتهاند اما جزئیاتی ارائه نکرد. او گفت که پومپئو در این مذاکرات سه هدف اصلی را دنبال میکند: خلع سلاح هستهای کامل کره شمالی؛ تضمینهای امنیتی طرفین به یکدیگر؛ و بازگرداندن بازمانده پیکر سربازان کشتهشده در جنگ دو کره در اوایل دهه ۱۹۵۰ میلادی. دو کشور از آتشبس دو کره در ۱۹۵۳ تا کنون هنوز به جنگ میان یکدیگر رسماً پایان ندادهاند.
هشتم ژوئیه برابر با سالگرد مرگ کیم ایل سونگ، بنیانگذار کره شمالی است. مردم این کشور امروز برنامههایی را برای سوگواری رهبر از دسترفته اجرا میکنند. کیم ایل سونگ نخستین رهبر کره شمالی از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۹۴ بود.
پومپئو در توکیو
مایک پومپئو یکشنبه هشتم ژوئیه / ۱۷ تیر در توکیو به بیانیه وزارت خارجه کره شمالی چنین واکنش نشان داد: «اکر آن خواستهها شبهگانگستری بودند، جهان گانگستر است.» او یادآوری کرد که خواست خلع سلاح هستهای کامل پیونگیانگ حاصل اتفاق نظر اعضای شورای امنیت سازمان ملل است.
پومپئو بار دیگر تأکید کرد که علیرغم بیانیه انتقادی کره شمالی، آنها در مذاکرات پیشرفت کردهاند و کیم یونگ چول، رئیس هیأت مذاکرهکننده کره شمالی با حسن نیت به گفتگو پرداخته.
او تأکید کرد که آمریکا و دیگر قدرتهای جهان تحریمهای اقتصادی علیه کره شمالی را تا زمان خلع سلاح هستهای کامل این کشور ادامه میدهند. تارو کونو، وزیر خارجه ژاپن و کانگ کیونگ وا، وزیر خارجه کره جنوبی یکشنبه در نشستی خبری در توکیو تعهد خود را به ادامه این تحریمها اعلام کردند.
به گفته وزیر خارجه ایالات متحده، کره شمالی مشکلی با «خلع سلاح هستهای کامل، قابل تأیید و بازگشتناپذیر» ندارد. پیشتر دو مقام آمریکایی به خبرگزاری «رویترز» گفته بودند که واشنگتن از این موضع سرسختانه عقب نشسته اما کره شمالی در بیانیهاش از این مطالبه انتقاد کرده بود. اکنون پومپئو میگوید «خلع سلاح هستهای کامل، قابل تأیید و بازگشتناپذیر» تعریف کلی و وسیعی دارد و «کره شمالی آن را میفهمد».
پومپئو به توکیو رفت تا با شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن و وزرای خارجه ژاپن و کره جنوبی دیدار کند و متحدان آمریکا در شرق آسیا را در جریان پیشرفت مذاکرات با پیونگیانگ قرار دهد.
آبه در دیدار با پومپئو از او تقدیر کرد و گفت که «میخواهم از رهبری قدرتمندانهای که در مذاکره با کره شمالی نشان دادید، سپاسگزاری کنم. این نشانهای از اتحاد گسستناپذیر ژاپن و ایالات متحده است.»