در اعتراضات فلسطینیان غزه به مناسبت «روز سرزمین» ۱۷ تن به دست سربازان اسرائیلی کشته شدند. شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی این حادثه نشست اضطراری برگزار کرد. تشکیلات خودگردان فلسطین نیز عزای عمومی اعلام کرد.

تظاهرات در مرز غزه با اسرائیل برگزار شد؛ ۳۰ مارس ـ عکس: AFP

آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل جمعه ۳۰ مارس / ۱۰ فروردین خواستار تحقیقات مستقل و شفاف درباره کشته‌شدن غیرنظامیان در اعتراض‌های مرز نوار غزه شد و از طرفین خواست تا «از هر اقدامی که به تلفات بیشتر می‌انجامد، به ویژه از هر تمهیدی که جان غیرنظامیان را به خطر می‌اندازد، دوری کنند.»

راهپیمایی اعتراضی فلسطینی‌ها موسوم به «بازگشت میلیونی» جمعه به درگیری خشونت‌بار با سربازان اسرائیلی منجر شد. حماس و چند گروه فلسطینی دیگر این اعتراض‌های شش‌هفته‌ای را سازماندهی کرده‌اند.

به گفته مقام‌های محلی فلسطین، ده‌ها هزار فلسطینی پشت حصارهای مرز ۴۰ کیلومتری نوار غزه و اسرائیل گرد هم آمده بودند تا برای دفاع از «حق بازگشت» به سرزمین مادری تظاهرات کنند. ارتش اسرائیل شمار راهپیمایان را ۳۰ هزار تن تخمین زده است.

معترضان در مرز غزه و اسرائیل یک کمپ تشکیل داده‌اند و چادر برپا کرده‌اند و خانواده‌ها با کودکان خود در این چادرها حضور یافته بودند. معترضان جوان اما علی‌رغم هشدار ارتش اسرائیل اعتراض‌ها را در نزدیکی حصار مرزی ادامه دادند و با سرکوب خشونت‌بار سربازان اسرائیلی مواجه شدند.

جمعه‌شب پس از افزایش چشم‌گیر خشونت‌ها در این تظاهرات که بزرگترین راهپیمایی اعتراضی فلسطینیان در چندین سال اخیر خوانده می‌شود، کویت خواستار تشکیل نشست اضطراری شورای امنیت شد. ریاض منصور، فرستاده فلسطین به شورا گفت که بر اثر تیراندازی سربازان اسرائیلی ۱۷ غیرنظامی کشته و بیش از ۱۴۰۰ تن زخمی شده‌اند.

یک نوجوان ۱۶ ساله نیز در میان کشته‌شدگان به چشم می‌خورد.

مقام‌های بهداشتی حکومت محلی فلسطینیان می‌گویند که بیشتر کشته‌شدگان و مجروحان اعتراض هدف گلوله جنگی سربازان اسرائیلی قرار گرفته اند. برخی نیز بر اثر شلیک گلوله‌های لاستیکی و گاز اشک‌وار مجروح شدند. دو فلسطینی نیز هدف آتش تانک قرار گرفتند و کشته شدند.

عزای عمومی در فلسطین

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در بیانیه‌ای اسرائیل را مسئول خشونت رخ‌داده معرفی کرد. عباس شنبه را روز عزای عمومی در فلسطین اعلام کرد.

یکی از مقام‌های ارشد سازمان ملل که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری «رویترز» گفته است که دیپلمات‌های شورای امنیت نگران بدترشدن اوضاع در غزه در روزهای آینده هستند.

تظاهرات همزمان با «روز سرزمین» (Land Day) برگزار شد. در این روز هر سال عرب‌های اسرائیلی و فلسطینی‌های کرانه باختری و غزه، اعتصابات و اعتراضات خونین سال ۱۹۷۶ علیه اسرائیل را گرامی می‌دارند. در اعتراضات آن زمان شش شهروند عرب اسرائیل به دست نیروهای امنیتی این کشور کشته شدند.

ایالات متحده نیز در بیانیه‌ای «ازدست رفتن زندگی غیرنظامیان» را «مایه تأسف عمیق» توصیف کرده و از طرفین خواسته تا «خطر درگیری‌های جدید را کاهش دهند.»

شورای حقوق بشر سازمان ملل جمعه ۲۳ مارس / سوم فروردین در سی‌‌وهفتمین نشست خود در ژنو پنج قطعنامه علیه اسرائیل تصویب که در دو قطعنامه آن به حق تعیین سرنوشت فلسطینی‌ها، بازگشت اسرائیل به پشت مرزهای پیش از جنگ ۱۹۶۷، توقف شهرک‌سازی‌های غیرقانونی در سرزمین‌های اشغالی و نقض حقوق بشر فلسطینی‌ها اشاره شده بود.

صدور این قطعنامه‌ها با واکنش منفی آمریکا همراه شد.

همزمان فشارها بر تشکیلات خودگران فلسطین (فتح) و گروه اسلام‌گرای «حماس» برای رسیدن به توافق بر سر غزه افزایش یافته است. روابط این دو گروه فلسطینی پس از پیروزی حماس در انتخابات غزه در ۲۰۰۶ به تنش دچار شد و تلاش‌ها برای حل اختلاف‌ پس از بیش از یک دهه هنوز به سرانجام نرسیده است.

سازمان ملل سال گذشته میلادی شرایط غزه را «غیرقابل زندگی» خوانده بود.


در همین زمینه