وزیر خارجه بریتانیا اعلام کرد که به احتمال قوی ولادیمیر پوتین دستور داده تا با ماده سمی سرگئی اسکریپال، جاسوس سابق روس را در خاک بریتانیا از پای در آورند. کرملین این سخنان را محکوم کرد. سخنگوی کرملین میگوید هرگونه اشارهای به رئیس جمهور روسیه در ماجرای سوءقصد به اسکریپال به معنای نقض آشکار قواعد دیپلماسی است.
بهگزارش رویترز، بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا جمعه ۱۶ مارس / ۲۵ اسفند با بیان اینکه این نخستین بار پس از جنگ جهانی دوم است که در خیابانهای یک کشور اروپایی از سلاح شیمیایی استفاده میشود، گفت: «ما با خود روسها اختلافی نداریم و در پی آنچه که رخ داده روسهراسی نیز بروز نکرده. مناقشه ما با کرملینِ پوتین و تصمیم اوست. ما معتقیدم که به احتمال قوی استفاده از ماده سمی تصمیم شخصی او بوده است.»
کرملین سخنان جانسون را «شوکآور» خواند. خبرگزاری تاس روسیه بهنقل از دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نوشت: «هر گونه ذکر یا اشاره به رئیسجمهور ما در این ماجرا، نقض آشکار و غیرقابل بخشش قوانین و رفتار دیپلماتیکِ مناسب است.»
سرگئی اسکریپال ۶۶ ساله و دختر ۳۳ سالهاش جولیا ۴ مارس / ۱۳ اسفند روی یک نیمکت در پارکی در شهر کوچک سالیزبوری از هوش رفته بودند که به بیمارستان منتقل شدند. اسکریپال که با بخش امنیتی ارتش روسیه همکاری میکرد، اطلاعاتی را در اختیار سازمانهای اطلاعاتی بریتانیا قرار داده بود که لو رفت و در روسیه به زندان محکوم شد اما در سال ۲۰۱۰ در جریان معاوضه جاسوسان آمریکایی به بریتانیا پناهنده شد. این دو هماکنون در بیمارستان بستری هستند و با مرگ دست و پنجه نرم میکنند.
ترزا می، نخستوزیر بریتانیا روز چهارشنبه دولت روسیه را در حمله به سرگئی اسکریپال مسئول دانست و اعلام کرد که ۲۳ دیپلمات روس در واکنش به این سوءقصد از خاک این کشور اخراج میشوند. علاوه بر این بریتانیا اعلام کرده که هیأت بلندپایهای را به جام جهانی فوتبال که در تابستان سال آینده در روسیه برگزار میشود، اعزام نخواهد کرد.
ترزا می از اینکه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری این کشور تصمیم گرفته باشد که چنین رفتاری کند، اظهار تأسف کرد. انتخابات ریاست جمهوری روسیه یکشنبه ۱۸ مارس / ۲۷ اسفند برگزار میشود و پوتین احتمالاً برای چهارمین دوره انتخاب خواهد شد.
در واکنش به اخراج ۲۳ دیپلمات روسیه از بریتانیا سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که روسیه نیز ۲۳ دیپلمات بریتانیایی را اخراج خواهد کرد.
ماجرای سرگئی اسکریپال تنش بین روسیه و غرب را تشدید کرده است. متحدان غربی یکصدا مسکو را محکوم میکنند. واشنگتن ضمن حمایت از لندن گفته است که ممکن است تحریمهای جدیدی علیه مسکو وضع کند، این در حالی است که آمریکا روز گذشته (پنجشنبه) تحریمهای تازهای را بهدلیل آنچه دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ نامید علیه این کشور اعمال کرد. در مجموع داراییهای ۱۹ نفر و پنج نهاد، از جمله سرویس اطلاعات داخلی و سرویس اطلاعات نظامی روسیه مسدود و شرکتهای آمریکایی از مبادله با آنها ممنوع شدند.
هدر ناوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است که روسیه پیمان منع تسلیحات شیمیایی را پذیرفته باید به تعهداتش در آن پایبند باشد. از این رو کاربرد تسلیحات شیمیایی نقض این پیمان است. چنانچه ثابت شود که روسیه از گازهای سمی استفاده میکند، به این معناست که این کشور کنوانسیون بینالمللی منع جنگافزارهای شیمیایی را نقض کرده. آنگاه قدرتهای غربی میتوانند از این موضوع به کاربرد سلاح شیمیایی در جنگ سوریه هم ورود کنند.
بهگفته بریتانیا در حمله به اسکریپال از مادهای سمی با نام «نویچوک» که نوعی سلاح شیمیایی محسوب میشود استفاده شده که ارتش شوروی آن را در دهههای ۷۰ و ۸۰ میلادی توسعه داده است.
ترزا می برای اولین بار پس از این حادثه روز گذشته (پنجشنبه) به سالیزبوری در جنوب بریتانیا رفت و در آنجا از «وحدت» متحدان بریتانیا در مقابل روسیه قدردانی کرد. او گفت: «[مسمومیت] در بریتانیا رخ داده، اما این ممکن بود هر جای دیگری اتفاق بیفتد و ما در برابر آن متحد هستیم.»
لندن، برلین، پاریس و واشنگتن بیانیه مشترکی منتشر کردند و در آن گفتند مسئولیت مسکو تنها توضیح «قابل قبول» در این ماجراست.
این کشورها از کرملین خواستند تا اطلاعات لازم درباره «نویچوک» را در دسترس قرار دهد. روسیه اما وجود چنین برنامهای را قاطعانه رد میکند.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه به خبرگزاری اینترفاکس گفت: «با اطمینان کامل اعلام میکنم که هیچ برنامه توسعه سلاحهای شیمیایی به نام “نویچوک”، نه در زمان اتحاد شوروی و نه روسیه کنونی وجود ندارد.»
ریابکوف با سرزنش کسانی که چنین اطلاعات را پخش میکنند افزود: «اگر اطلاعاتی در این مورد وجود دارد منتشر کنند.»
بیشتر بخوانید:
ما جاسوس و خبر چین تو انگلیس نداریم واسه همین یهو شکه میشیم.
روزبه / 18 March 2018