پریسا کاکایی- آیا خودارضایی یک بیماری است؟ گناه محسوب می‌شود یا نشانی از انحطاط اخلاقی است؟ چند درصد از مردم خودارضایی می‌کنند؟ آیا ازدواج درمان خودارضایی است؟ جامعه این عمل را چگونه قضاوت می‌کند؟
 
بیشتر مردم کم‌و‌بیش، لمس بدن و مفهوم خودارضایی را تجربه کرده‌اند. آن‌ها با تحریک آگاهانه یا ناآگاهانه آلت جنسی به لذت جنسی و همچنین ارگاسم یا انزال دست می‌یابند و‌ گاه با احساس آمیخته به گناه و شرم ناشی از آموزه‌های فرهنگی، اجتماعی و دینی باز به تکرار آن می‌پردازند یا آن را ترک می‌کنند. برخی اما آگاهانه و مطمئن‌تر، از وسایل جنسی (sex toys) کمک می‌گیرند. یعنی امکانات نوین را برای تجربه یک لذت جنسی به کار می‌گیرند.
 
شکل عمل یا وسیله هرچه هست، خودارضایی بیشتر در غیاب شریک جنسی اتفاق می‌افتد، اما این یک قاعده ثابت نیست و می‌تواند بخشی از تنوع ارتباط جنسی دو فرد نیز باشد. خلاصه آنکه، خودارضایی تنها به افرادی که تنها هستند تعلق ندارد بلکه روشی برای دستیابی به لذت جنسی است که در میان زن و مرد، مجرد و متاهل، همجنس‌گرا و دیگرجنس‌گرا و پیر و جوان طرفداران خود را دارد.
 
استدلال‌های موافق و مخالف

همیشه بحث‌های زیادی در مورد خودارضایی مطرح بوده است و بسیاری در جهت تقبیح این عمل، آن را عامل مشکلات روانی و فیزیکی دانسته‌اند. از سوی دیگر، این مباحث، واکنش محققان و متخصصان امور جنسی، همچنین بهداشتی و پزشکی را نیز با خود به همراه داشته است. موافقان خودارضایی، نقدهای موجود را بیشتر اخلاقی و مذهبی دانسته‌اند و منبع علمی و اثبات شده‌ای برای آن‌ها قائل نیستند. به‌طور مثال حامیان استدلال‌های مبنی بر لرزش دست ناشی از خودارضایی، کبودی زیر چشم، امکان ناتوانی جنسی در آینده و مسائلی از این دست، تاکنون برای اثبات مدعای خود هیچ تحقیق علمی مبتنی بر آمار و بررسی گروهی از افراد در بازه زمانی مشخص ارائه نداده‌اند و تنها به روایات، احادیث و توصیه‌های مذهبی به عنوان منابع معتبر، بسنده می‌کنند.

 
دیدگاه مذهبی، خودارضایی را یک عادت بد آلوده به پنداری نادرست معرفی می‌کند که بر اثر آن فرد، دچار مشکلات جدی خواهد شد. این رویکرد، خودداری را به جوانان توصیه کرده است و از آن‌ها می‌خواهد خود را در معرض تصاویر، فیلم‌ها، اشخاص و عوامل تحریک‌کننده جنسی قرار ندهند تا بر اثر آن، افکار و امیال‌شان تحریک نشود. آنان را همچنین به ازدواج تشویق می‌کنند تا برای ارضای غرایزشان دست به اعمال شیطانی نزنند و با همسر خود همبستر شوند. بر اساس باور مخالفان خودارضایی، عدم باروری زنان یکی از نتایج این عمل محسوب می‌شود. در عین حال کسانی که به خودارضایی مبادرت می‌ورزند دچار احساس شرم، عدم اعتماد به نفس، گناه و خودکم‌بینی خواهند شد. همچنین بر همین اساس، خودارضایی موجب تحلیل انرژی و احساس ضعف می‌شود و حتی در زیبایی چهره نیز تاثیر می‌گذارد. کاهش قدرت حافظه، عدم تمایل به جنس مخالف، اختلال در سیستم عصبی و مرگ تدریجی سلول‌های عصبی ازجمله عوارض دیگری هستند که برای خودارضایی بر شمرده شده‌اند.
 
در مقابل، متخصصان ارتباط جنسی، روان‌شناسان و پزشکان، عملکرد خودارضایی را همانند سکس با یک فرد دیگر دانسته‌اند و کارکرد متفاوت و خاصی را برای آن تعریف نمی‌کنند. آن‌ها این عمل را بخشی از فعالیت جنسی دانسته‌اند و در مواردی، موجب دستیابی به سلامت و شناخت رابطه جنسی تلقی می‌کنند. خودارضایی به باور موافقان آن، کشف عملکرد جنسی هر فرد توسط خود اوست که می‌تواند در یافتن نقاط حساس و تحریک‌کننده موثر باشد و کیفیت ارتباط جنسی با یک فرد دیگر را افزایش دهد.
 
خودارضایی برای زنان، مزایایی بیش از لذت جنسی در بردارد. دکتر ناکتون، مدیر مرکز متخصصان اورولوژی برای سلامت جنسی واقع در سنت لوئیس، خودارضایی را یکی از روش‌های فعال‌سازی راه‌های عصبی مسئول تولید ترشح واژنی یا‌‌ همان لوبریکنت‌ها معرفی می‌کند 
اگرچه مخالفان خودارضایی، میل جنسی را امری وابسته به محرک‌های محیطی قلمداد کرده که البته این محرک‌ها در جای خود موثر هستند، اما توصیه خاصی برای پذیرش غریزه جنسی به عنوان یک نیاز ذاتی در فرد نداشته است و ارضای آن را به ازدواج موکول می‌کنند. در حالی که سرکوب جنسی، خود یکی از عواملی است که می‌تواند به تنش‌های رفتاری یک انسان در زندگی فردی و اجتماعی منجر شود. همچنین بر اساس استدلال موافقان، احساسات منفی که به خودارضایی نسبت داده می‌شوند ناشی از خود عمل نیستند بلکه محصول باورهای فرهنگی، سنتی و مذهبی جامعه هستند که فرد را برای داشتن نیاز جنسی و ارضای آن مورد سرزنش و بازخواست قرار می‌دهند. این در حالی است که خودارضایی نیز مانند ارتباط جنسی، بخش خصوصی و تصمیم فردی زندگی هر انسان است که هیچ جامعه یا دین و باوری حق دخالت در آن را ندارد. ترس از قضاوت‌های اجتماعی، احساس شرم و انزوا را در فرد افزایش می‌دهد و او را در مورد خودارضایی دچار تناقض‌های اخلاقی، روانی و مذهبی می‌کند.
 
نکته مهم دیگر، توصیه برخی از متخصصان ارتباط جنسی و روان‌شناسان به مراجعان‌شان در رابطه با تجربه خودارضایی است. در برخی موارد مانند انزال زودرس مردان، دیرارضایی زنان، خشکی واژن و عدم وجود شریک جنسی، این متخصصان، خودارضایی را به عنوان یک تمرین و همچنین درمان مقطعی معرفی می‌کنند.
 
زنان و خودارضایی

با توجه به نبود آمار دقیق در مورد افرادی که در ایران خودارضایی می‌کنند، تنها می‌توان با نگاهی به آمار سایر کشور‌ها مانند “تحقیق زندگی اجتماعی و سلامت ملی آمریکا”این برداشت کلی را داشت که زنان کمتر از مردان خودارضایی می‌کنند. افسانه‌های موجود در تقبیح خودارضایی و شرح مضرات آن در مورد زنان گاه بیشتر و نگران کننده‌تر است. عدم توانایی بارداری، ضعف مدام، از دست دادن زیبایی، ناتوان شدن در ارتباط با مردان، از دست دادن توانایی جنسی به مرور زمان و آسیب پرده بکارت از جمله مضرات خودارضایی برای زنان شمرده شده‌اند.

 
همان‌طور که پیشتر نیز مطرح شد بسیاری از ادعاهای فوق به ویژه در مورد زنان، بی‌اساس هستند و قابل اثبات نیستند، اما مسئله‌ای که بسیار مطرح می‌شود و برخی از دختران مجرد و باکره نیز از آن واهمه دارند، از دست دادن پرده بکارت است. در حالی که خودارضایی الزاماً به معنای ورود یک شیئی خارجی یا انگشت به داخل واژن نیست بلکه می‌تواند با تحریک اندام خارجی جنسی به ویژه کلیتوریس صورت بگیرد و به لذت جنسی منجر شود. در این صورت هیچ اتفاقی برای پرده بکارت نخواهد افتاد. از جهت دیگر، خودارضایی به عنوان یک گزینه در شرایطی که احتمال انتقال بیماری‌های مقاربتی یا بارداری وجود دارد، می‌تواند کاملاً امن و بی‌خطر باشد.
 
فراموش نکنیم که خودارضایی برای زنان، مزایایی بیش از لذت جنسی در بردارد. دکتر ناکتون، مدیر مرکز متخصصان اورولوژی برای سلامت جنسی واقع در سنت لوئیس، خودارضایی را یکی از روش‌های فعال‌سازی راه‌های عصبی مسئول تولید ترشح واژنی یا‌‌ همان لوبریکنت‌ها معرفی می‌کند.این امر در مورد زنانی که به دلایلی چون بالا رفتن سن دچار تغییرات هورمونی شده‌اند یا بر اثر درمان‌های شیمیایی بیماری‌هایی چون سرطان و همچنین عدم وجود شریک جنسی خشکی واژن را تجربه می‌کنند می‌تواند موثر واقع شود و به نرم شدن واژن کمک کند.
 
در مجموع، خودارضایی برای زنان، راهی برای کشف زنانگی است. مدت زمان، شکل تحریک و ارضای جنسی زنان با مردان متفاوت است و تنها به اندام جنسی محدود نمی‌شود. خودارضایی، به نوعی کشف جغرافیای تن است که طی آن نقاط حساس و تحریک‌کننده توسط خود زن یافت می‌شود و می‌تواند با شریک جنسی به اشتراک گذاشته شود. این عمل، بخشی از سلامت جنسی است که می‌توان بدون استرس، نگرانی زمان، تظاهر به ارضا شدن و به عنوان یک گزینه از آن لذت برد.
 
خطوط قرمز

اگرچه خودارضایی بخشی از عملکرد جنسی محسوب می‌شود، اما باید توجه داشت اگر مانند هر رفتار دیگر به صورت افراطی در پیش گرفته شود و به هر شکلی زندگی فردی، اجتماعی، شغلی و تحصیلی فرد را دچار اختلال کند، اگر تبدیل به یک عادت شود که نپرداختن به آن موجب استرس در فرد شود و یا به عنوان جایگزین ارتباط جنسی با شریک جنسی در پیش گرفته شود، می‌توان به عنوان یک اختلال به آن نگاه کرد. فراموش نشود افراد متاهل و کسانی که شریک جنسی دارند نیز به خودارضایی اقدام می‌ورزند، اما این به معنای جایگزین شدن نیست بلکه بخشی از زندگی جنسی فرد را تشکیل می‌دهد.