اعتراضات سراسری در ایران نه تنها دولت روحانی و «نظام مقدس» را غافلگیر کرده، بلکه ابعاد اعتراضات برای شرکای تجاری ایران در غرب هم دور از انتظار بوده است. شبکه دو تلویزیون آلمان در یکی از بهترین ساعت‌های روز برای یافتن دلایل اعتراضات سراسری در ایران با امیر حسن چهل‌تن نویسنده معاصر که در آلمان هم شناخته شده است گفت‌وگویی انجام داده. چهل‌تن می‌گوید جز اعتراض برای مردم راه دیگری باقی نمانده است.
امیر حسن چهل‌تن، نویسنده رمان‌های «تهران، شهر بی‌آسمان»، «اخلاق مردم خیابان انقلاب» و «آمریکایی‌کشی در تهران» در گفت‌وگو با شبکه دو تلویزیون آلمان با اشاره به بیکاری و فساد در جمهوری اسلامی درباره فقر به عنوان یکی از محرک‌های تظاهرات سراسری می‌گوید:
«بی‌شک فقر یکی از عوامل این اعتراضات است. حداقل دستمزد کمتر از خط فقر تعیین شده و بخش بزرگی از مردم از فقر و تبعیض در ایران رنج می‌برند. شکی نیست که فضای سیاسی در ایران بسته است. نه از آزادی رسانه‌ها خبری‌ست و نه از احزابی که بتوانند عقاید و نظرات مردم را نمایندگی کنند. با این‌حال مهم‌ترین عامل نارضایتی فقر است.»
برخی تحلیلگران غربی هم به این نتیجه رسیده‌اند که با وجود رشد اقتصادی در ایران (به سبب افزایش صادرات نفت بعد از توافق هسته‌ای) ورشکستگی واحدهای تولیدی و مؤسسات مالی در شکل‌گیری اعتراضات سراسری بی‌تأثیر نبوده است. نشریه «ورلد سوشیالیست» در مقاله‌ای از اعتراضات سراسری به عنوان «جنبش فرودستان علیه اشرافیت روحانیون» یاد کرده و نوشته بود:
«اعتراضات در ایران به دنبال ماه‌ها مبارزات طبقات کارگری و فرودستان ایرانی علیه اخراج، بسته شدن واحدهای تولیدی، عدم دریافت حقوق و مزایا و بی‌تفاوتی رهبران کشور به از میان رفتن پس‌اندازهای مردم به دست نهادهای مالی ورشکسته و غیرقانونی شکل گرفته است.»
به گفته امیر حسن چهل‌تن مردم چنان با مشکلات معیشتی درگیرند که آزادی‌های مدنی مانند آزادی بیان و آزادی پوشش در نظر آن‌ها انتزاعی جلوه می‌کند. چهل‌تن با اشاره به میانگین سن معترضان که بنا بر آمار دولتی زیر ۲۵ سال است می‌گوید:
«بخشی از معترضان را زنان تشکیل می‌دهند. بی‌تردید حجاب هم یکی از مشکلات آن‌هاست اما اولویت برای مردم بیکاری‌ست و فقر و تورم.»
در هفت روزی که از تظاهرات سراسری می‌گذرد، مردم دست‌کم در ۵۵ شهر ایران به خیابان‌ها آمده‌اند. در بسیاری از این شهرها که دور از «مرکز» هم هستند، پیش از این فرهنگیان، کارگران، بازنشستگان، پرستاران، دانشجویان و مال‌باختگان مؤسسات مالی تجمعات اعتراضی برگزار کرده بودند. چهل‌تن می‌گوید راه‌های اصولی برای طرح مطالبات را به روی مردم بسته‌اند. به همین جهت برای آن‌ها راهی جز تظاهرات خیابانی و شعارهای ساختارشکنانه باقی نمانده است.
فرمانده سپاه پاسداران روز گذشته مردم را به زیاده‌خواهی متهم کرده بود و عامل اعتراضات سراسری را دسیسه رئیس جمهور سابق و توطئه دشمنان خوانده بود.