کاخ سفید اعلام کرده است که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا چهارشنبه ۶ دسامبر قصد دارد بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد و سفارت آمریکا را از تل‌آویو به این شهر منتقل کند. بیم آن می‌رود که به خشونت‌ها در خاورمیانه دامن زده شود.

نمایی از مسجد الاقصی در بیت‌المقدس – شهری که برای پیروان ادیان ابراهیمی مقدس است و اورشلیم هم نامیده می‌شود (عکس: آرشیو)

کنگره آمریکا در سال ۱۹۹۵ تصویب کرد که سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس منتقل شود اما در سال ۱۹۹۹ به دلیل آنکه تشخیص داده شد که این مصوبه «امنیت ملی» آمریکا را به خطر می‌اندازد به اجرا درنیامد. از آن زمان تاکنون رؤسای جمهور آمریکا هر شش ماه یک بار اجرای مصوبه کنگره را به تعویق انداخته‌اند. روز گذشته علاوه بر رهبران کشورهای عربی و فرانسه، برخی از نهادهای حقوق بشری در اسرائیل هم با انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس مخالفت کرد‌ه‌ بودند. این واکنش‌ها ادامه دارد:

  • دعوت پاپ به «خردمندی و هوشمندی»

رهبر کاتولیک‌های جهان در سخنانی از دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا خواست که از به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل خودداری کند و از ایجاد تنش و درگیری‌های تازه در خاورمیانه بپرهیزد.

پاپ فرانسیس در پایان سخنانی که در بار عام هفتگی‌اش در واتیکان ایراد کرد، از دولت آمریکا خواست به قطع‌نامه سازمان ملل درباره بیت‌المقدس به عنوان شهری که مورد تکریم مسیحیان، یهودیان و مسلمانان است احترام بگذارد. پاپ در حضور هزاران مسیحی گفت:

«من نمی‌توانم نگرانی‌ عمیق‌ام از وضعیتی که در چند روز گذشته [در بیت‌المقدس] پیش آمده را بیان نکنم.»

پاپ فرانسیس اظهار امیدواری کرد که «خردمندی و هوشمندی» غلبه پیدا کند، و تنش و درگیری‌هایی که جهان را آشفته و نابسامان کرده، افزایش پیدا نکند.

پاپ فرانسیس پیش از این بار عام، با گروهی از فلسطینیان گفت‌وگو کرده بود. پاپ بعد از این دیدار، ضرورت گفت‌وگو و احترام به حقوق متقابل اسرائیلی‌ها و فلسطینیان را یادآوری کرد.

  • اعلان جنگ به مسلمانان

امانوئل حساسیان، سفیر تشکیلات خودگردان فلسطین در بریتانیا در گفت‌‌وگویی که رادیو بی بی سی چهارشنبه ۶ دسامبر با او انجام داد گفت چنانچه رئیس جمهور آمریکا بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد، این امر به معنای اعلان جنگ به مسلمانان جهان است:

«ترامپ با به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل به خاورمیانه و به یک و نیم میلیارد مسلمان اعلان جنگ می‌دهد و همچنین به میلیون‌ها مسیحی که حکومت کامل اسرائیل بر این شهر را به رسمیت نخواهند شناخت.»

امانوئل حساسیان، سفیر تشکیلات خودگردان فلسطین در بریتانیا در این گفت‌وگو پیشنهاد داد که دولت آمریکا راه‌حل دو کشور مستقل را برای برقراری صلح بین اسرائیل و فلسطین در نظر بگیرد.

  • وزیر خارجه بریتانیا: نگرانیم

بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا از تصمیم احتمالی رئیس جمهور آمریکا برای به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به این شهر اظهار نگرانی کرده است:

«صبر کنیم و ببینیم پرزیدنت ترامپ دقیقاً چه تصمیمی می‌گیرد. اما ما از خبرهایی که می‌شنویم نگران شده‌ایم. زیرا اعتقاد داریم تصمیم‌گیری درباره اورشلیم [بیت‌المقدس] بخشی از توافقی‌ست که می‌بایست در آینده در مذاکرات بین اسرائیل و فلسطین شکل بگیرد.»

  •  کرملین: هنوز تصمیمی گرفته نشده، چرا بحث کنیم؟

کرملین اعلام کرده روسیه نگران است که چنانچه دونالد ترامپ تصمیم بگیرد سفارت آمریکا در اسرائیل را از تل‌آویو به بیت‌المقدس انتقال دهد، درگیری‌ها و تنش‌ها در خاورمیانه افزایش پیدا کند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین با این‌حال به خبرنگاران گفته است:

«هنوز تصمیمی گرفته نشده و به همین جهت ما هم درباره چیزی که هنوز اتفاق نیفتاده بحث نمی‌کنیم.»

  • سکوت نتانیاهو

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل چهارشنبه ۶ دسامبر همزمان با این تحولات در یک همایش دیپلماتیک که در بیت‌المقدس (اورشلیم) برگزار شد، سخنرانی کرد. او در این سخنرانی که ۲۱ دقیقه به درازا کشید به اهمیت گسترش روابط اقتصادی بین اسرائیل و ایالات متحده آمریکا پرداخت.

نخست‌وزیر اسرائیل درباره احتمال انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بین‌المقدس کاملاً سکوت کرد.

گیلاد اردان، وزیر امنیت داخلی اسرائیل و شخص دوم در حزب لیکود اما از انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس استقبال کرد. او در جمع خبرنگاران در بروکسل گفت:

«ما از انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم استقبال می‌کنیم. این اقدام مهمی‌ست. اما ما آنچه را که در این شهر اتفاق می‌افتد را هم زیر نظر داریم. گمان نمی‌کنیم این موضوع توجیهی برای اعمال خشونت باشد. ما اما [از این خشونت‌ها] واهمه‌ای نداریم.»

  • چین: بیت‌المقدس چالش بزرگی‌ست

گنگ شوان، سخنگوی وزارت خارجه چین در یک نشست خبری که به طور منظم هر هفته در پکن برگزار می‌شود اعلام کرد که بیت‌المقدس در نظر جمهوری خلق چین از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است. چین نگران است که تصمیم دولت ترامپ برای به رسمیت شناختن این شهر به عنوان پایتخت اسرائیل، به خشونت‌ها در خاورمیانه دامن بزند:

«همه طرفین می‌بایست تلاش کنند که صلح و آرامش در منطقه به هم نخورد، با احتیاط رفتار کنند و مراقب باشند که پایه‌های گفت‌وگوهای صلح بین فلسطین و اسرائیل که سال‌هاست ادامه دارد، از بین نرود.»

جمهوری خلق چین طرفدار تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی‌ست.

  • وزیر خارجه ترکیه: اشتباه بزرگی‌ست

مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در حاشیه برگزاری اجلاس ناتو در بروکسل در جمع خبرنگاران گفته است:

«به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل اشتباه بزرگی‌ست. [این اقدام] به جای ثبات، خاورمیانه را گرفتار اغنتشاش و بی‌ثباتی می‌کند.»

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه روز گذشته در سخنانی که در فراکسیون حزب عدالت و توسعه در پارلمان ترکیه ایراد کرد ترامپ را تهدید کرد که چنانچه بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد، در نخستین گام کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را دعوت می‌کند که در اجلاس فوق‌العاده‌ای در ترکیه این موضوع را بررسی کنند. اردوغان گفت: «در این نشست خواهید دید که ما جهان اسلام را به جوش و خروش درمی‌آوریم.»

بیشتر بخوانید: