شهزاده سمرقندی – رویدادهایی که در رسانه‌ها با عنوان «بهار عربی» بازتاب پیدا کرده، بر سبک موسیقی خاورمیانه و کشورهای شمال آفریقا نیز تأثیر گذاشته است. در میان‌پرده موسیقی امروز نگاهی دارم به یک ترانه بی‌شناسنامه که مردم لیبی آن را مانند سرود ملی‌شان دوست می‌دارند و دو ترانه انقلابی دیگر.

همه این ترانه‌ها در مجموع در شکل‌گیری درگیری‌ها و تظاهرات مردم عرب به ویژه در لیبی بی‌تاثیر نبوده‌ است.

ترانه‌های انقلابی و اعتراض‌آمیز در بهار عربی در یوتیوب و دیگر شبکه‌های اجتماعی بین عرب‌ها دست به‌دست می‌گردد و به‌ویژه از اقبال جوانان برخوردار است.

ترانه‌هایی که گزیده‌ای از آن‌ها را در میان‌پرده موسیقی این هفته می‌توانید بشنوید (+)، همه، بدون استثناء به اعتراضات مردمی در لیبی نظر دارند و بیانگر نظر مردم نسبت به تحولات اخیر لیبی هستند. مضمون غالب این ترانه‌ها در انتقاد از درگیری‌ها و جنگ‌های داخلی در این کشور است. از فوریه (اردیبهشت‌ماه) این نبردها در لیبی آغاز شده و تا امروز نیروهای سرهنگ قذافی هنوز خود را تسلیم نکرده‌اند.

 محمد الدیب، خواننده معترض مصری در ترانه رپ با عنوان «دوران گذر» می‌خواند: جوونای انقلابی عرب/ در فیس‌بوک و تویتر/ زبان حقیقت رو پیدا کردن/ اونا می‌گن/ آب از آب تکون نمی‌خوره، ایشالا؟/ آی مردم! انقلاب ما، انقلاب مردمی‌یه/یه انقلاب بی‌خون‌ریزی/ و سرشار از عشق به وطن/ ما آزادی می‌خواهیم/ و حرمت انسانی/ و عدالت

در جوامعی که مردم از آزادی بیان برخوردار نیستند، معمولاً اعتراض‌ها راه‌های زیرزمینی پیدا می‌کنند. یکی از راه‌های زیرزمینی برای ترانه‌ها و خوانندگانی است که به هر دلیلی ممنوع بوده‌اند.

همان‌طور که در تجربه جوانان ایرانی از اعتراضات خیابانی پس از انتخابات ریاست جمهوری مشاهده کردیم، گروه‌های زیرزمینی و ترانه‌های تاثیرگذار زیرزمینی که در جریان جنبش سبز بی‌تاثیر نبودند، پیدا شدند.

در بهار عربی نیز ترانه‌های زیادی به مردم مبارز و معترض امید و نیرو می‌دهند. نخستین ترانه‌ای که در میان‌پرده موسیقی این هفته از طریق فایل صوتی (+) می‌توانید بشنوید، یکی از همین ترانه‌های انقلابی‌ست که به سبک بیان معمول در کشورهای عربی از جمله لیبی اجرا شده است. خواننده این ترانه معلوم نیست، و در مجموع شناسنامه ترانه‌ای که در آغاز فایل صوتی (+) می‌شنوید در پرده ابهام است، اما با این حال خالد متوا (KHaled Mattaw )، نویسنده عرب و زاده بن‌قاضی که در آمریکا زندگی می‌کند می‌گوید این ترانه مانند سرود ملی لیبی‌ست و آن‌قدر محبوب است که در شبکه‌های اجتماعی دست به‌دست می‌گردد. خالد متوا از بهار عربی به این‌سو زندگی خود را وقف ترانه‌های انقلابی کرده. او آن‌ها را به زبان انگلیسی ترجمه می‌کند و اختیار رسانه‌های جهانی می‌گذارد.

در میان‌پرده موسیقی، این هفته می‌توانید به این ترانه و همچنین به دو ترانه دیگر که در حمایت از مردم معترض لیبی اجرا شده‌اند، گوش بدهید. (+)