مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی که در زمین مقابله با گسترش سلاح‌های هسته‌ای فعالیت می‌کند با انتشار گزارشی اعلام کرده که ایران به دلیل ناکارآمدی سانتریفیوژهایش به توافق هسته‌ای با قدرت‌های جهانی پایبند بوده است.
گزارش مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی در آمریکا جمعه ۲۲ سپتامبر منتشر شده است. در این گزارش آمده است:
«انتظار می‌رود که ایران برنامه هسته‌ای‌اش را پیش ببرد و توافق هسته‌ای را نقض کند و در صدد توجیه این فعالیت‌ها برآید.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی پیش‌بینی کرده که جامعه جهانی برای محدود کردن ایران به میزان اورانیوم غنی‌شده که در برجام مقرر شده، می‌بایست در آینده تلاش زیادی را به کار ببندد.
مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی می‌نویسد اگر ایران بخواهد برنامه هسته‌ای‌اش را توسعه بدهد، به دلیل ناکارآمدی سانتریفیوژهایش یا می‌بایست پول زیادی خرج کند که آنگاه تولید اورانیوم غنی شده به صرفه‌اش نیست و یا اینکه ملاحظات اقتصادی را در تولید اورانیوم کنار بگذارد.
سازمان انرژی اتمی ایران در سال ۱۳۹۵ خبر داده بود که تزریق گاز UF6 به سانتریفیوژهای IR8 آغاز شده. سازمان انرژی اتمی در آن زمان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده بود که «سانتریفیوژهای IR-8» یکی از پیشرفته‌ترین سانتریفیوژهای طراحی و ساخته شده توسط دانشمندان ایرانی‌ست و آزمایش‌های مکانیکی خود را در طی سه سال با موفقیت پشت سر گذاشته است. ظرفیت غنی‌سازی این ماشین حدود ۲۰ برابر ظرفیت سانتریفیوژهای نسل اول IR-1 گزارش شده بود. مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی اما گزارش داده است که این سانتریفیوژهای طراحی شده در ایران در عمل ناکارآمد بودند و به همین جهت تولید اورانیوم غنی شده در ایران از حد تعیین شده در برجام تجاوز نکرده است.
ذخایر اورانیوم غنی‌شده در ایران می‌بایست حداکثر ۲۰۲/۸ کیلوگرم باشد. در نخستین گزارشی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ منتشر کرد، گزارش داده بود که میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به نیمی از حد نصاب مجاز کاهش پیدا کرده است.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در فروردین ۹۶ با اشاره به رهنمودهای رهبر و رئیس جمهوری اسلامی گفته بود قرار شده در حوزه انرژی هسته‌ای شرایطی فراهم شود که «اگر روزی احساس کردیم با بدعهدی طرف‌های مقابل، ادامه برجام برای کشور قابل توجیه نیست، بتوانیم نه تنها به شرایط گذشته بلکه قوی‌تر از گذشته بازگردیم.»
بر اساس برجام، ایران می‌تواند بعد از ۱۰ سال تعداد سانتریفیوژهایش را از ۵.۰۶۵ سانتریفیوژی که اکنون در اختیار دارد افزایش دهد و سانتریفیوژهای پیشرفته‌تری را به کار بگیرد. اسرائیل و دولت ترامپ اعتقاد دارند که در این‌صورت در آینده ایران به سادگی می‌تواند میزان اورانیوم غنی‌شده خود را افزایش دهد و به این ترتیب به بمب اتم دست بیابد. اکنون دولت ترامپ خواهان توافق دیگری با ایران است که تعداد سانتریفیوژهای ایران در درازمدت محدود بماند، چنانکه ایران هرگز نتواند به اورانیوم غنی‌شده بیش از ۳۰۰ کیلوگرم دسترسی داشته باشد.
مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی به دولت ترامپ پیشنهاد داده است که به رغم مشکلاتی که ایران در تولید اورانیوم غنی‌شده دارد، تعداد سانتریفیوژهای تأسیسات هسته‌ای ایران را در درازمدت محدود کند.
فرانسه پیشنهاد داده که بعد از سال ۲۰۲۵ در مذاکره با ایران مکمل‌هایی به برجام اضافه شود. مسئولان جمهوری اسلامی اما یک‌صدا مذاکرات مجدد را رد کرده‌اند.
وزیر خارجه ایران در گفت و گو با روزنامه نیویورک تایمز گفته است برجام اصولاً غیر قابل مذاکره است، اما اگر قرار باشد مذاکره‌ای انجام شود، شرط آن این است که طرفین به شرایط قبل از گفت‌وگوهای هسته‌ای بازگردند. به گفته محمد جواد ظریف در این صورت ۱۰ تن اورانیوم ایران که پس از امضای برجام به روسیه فرستاده شد باید به ایران برگردد. به گفته وزیر خارجه ایران اگر آمریکا خواستار اضافه کردن متممی به برجام است، ایران هم خواستار مذاکره مجدد همه بندهای این توافق است.
بیشتر بخوانید: