رهبران ۲۰ کشور صنعتی جهان بر سر جزئیات بیانیه پایانی خود به توافق رسیدند، مگر در مورد محیط زیست. ایالات متحده خواهان گنجاندن اشاره‌ای به استفاده از سوخت‌های فسیلی است.
اجلاس سران گروه ۲۰ شنبه، هشتم ژوئیه در عین اعتراض‌های گسترده و خشونت‌بار به پایان رسید.
مقام‌های اتحادیه اروپا به خبرگزاری «رویترز» گفته‌اند که سران ۲۰ کشور صنعتی جهان با جزئیات گنجانده‌شده در بیانیه پایانی بر سر تجارت، مبارزه با حمایت‌گرایی و کمک‌های مالی به سازمان‌های جهانی و مبارزه با تروریسم به توافق رسیده‌اند.
یک موفقیت سیاسی برای مرکل
خبر توافق همه کشورهای گروه ۲۰، به ویژه ایالات متحده با بیانیه نهایی به معنای موفقیت دیپلماتیک آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و میزبان این نشست‌ها است. او پیش از آغاز نشست سران گفته بود که بحران مهاجرت، مبارزه با تروریسم، تجارت آزاد و حمایت از محیط زیست سرخط‌های اصلی گفت‌و‌گوهای گروه ۲۰ خواهد بود. واشنگتن پیش از این بر سر همه موارد با بسیاری از کشور‌ها اختلاف نظر داشت.
ترامپ نیز که جمعه، هفتم ژوئیه به تعبیر رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه ایالات متحده به «شیمی مشترکی» با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری سوریه دست یافته بود، به مرکل بابت میزبانی این اجلاس تبریک گفت: «شما فوق‌العاده بودید و کارتان محشر بود. خیلی ممنون خانم صدراعظم.»
برای مرکل که در آستانه انتخابات سراسری آلمان در ماه سپتامبر قرار دارد و خواهان رسیدن به چهارمین دوره صدارت اعظمی است، این اجلاس نمایشی از اقتدار و مهارت دیپلماتیک بود.
ترامپ و پوتین در نخستین روز اجلاس سران گروه ۲۰ در جلسه‌ای طولانی با یکدیگر دیدار کردند. واشنگتن و مسکو در این دیدار بر سر آتش‌بس در جنوب شرقی سوریه به توافق رسیدند.
تجارت آزاد
مقام‌های ایالات متحده با گنجاندن بخشی در این بیانیه موافقت کردند که به حمایت از تجارت آزاد و مبارزه با حمایت‌گرایی پرداخته. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده به دلیل انتقاد‌هایش از توافق‌نامه‌های تجاری بین‌المللی و تهدید به وضع تعرفه‌های بیشتر بر کالاهای ورودی از کشورهایی همچون مکزیک و آلمان تلاش برای بازگرداندن بخشی از کارخانه‌ها به خاک این کشور پیش از این به حمایت‌گرایی متهم شده بود.
در این بیانیه در مورد تجارت آزاد چنین نوشته شده: «ما بازار‌ها را باز نگاه خواهیم داشت و به اهمیت چهارچوب‌های تجاری و سرمایه‌گذاری که منافع متقابل کشور‌ها را تحقق بخشد، و نیز به اصل عدم تبعیض پایبندیم. و مبارزه با حمایت‌گرایی از جمله تجارت غیرمنصفانه را ادامه می‌دهیم و نقش تجارت مشروع وسایل و تجهیزات دفاعی در این زمینه را نیز به رسمیت می‌شناسیم.»
کمک‌های مالی انسان‌دوستانه
دونالد ترامپ روز شنبه وعده داد که ۶۳۹ میلیون دلار به برنامه‌های انسان‌دوستانه بین‌المللی کمک کند. پیش از این کاهش بودجه کمک‌های خارجی ایالات متحده به سازمان ملل و سیاست اعلام‌شده از سوی ترامپ موسوم به «اول آمریکا»، بسیاری از مدافعان حقوق بشر را نگران کرده بود.
از این ۶۳۹ میلیون دلار، ۳۳۱ میلیون برای کمک به رساندن غذا به مردم دچار قحطی در یمن، نیجریه، سودان جنوبی و سومالی اختصاص خواهد یافت.
برنامه جهانی غذا اعلام کرده است که امسال ۱۰۹ میلیون تن در سرتاسر جهان به کمک‌های غذایی محتاجند. این میزان سال گذشته ۸۰ میلیون تن بود. به گفته دیوید بیسلی، مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا، بیشتر این افراد در بحران‌هایی دچار قحطی و نیاز به کمک‌رسانی در زمینه غذا شده‌اند که «ساخته دست بشر» هستند.
آلمان نیز وعده داده که ۲۰۰ میلیون یورو برای مبارزه با گرسنگی و قحطی در جهان کمک مالی خواهد کرد.
محیط زیست و مسئله سوخت‌های فسیلی
ایالات متحده که رئیس‌جمهوری آن چندی پیش خبر خروج از توافقنامه اقلیمی پاریس را اعلام کرد، به دنبال گنجاندن اشاره به استفاده از سوخت‌های فسیلی در بیانیه پایانی گروه ۲۰ بوده. این مسئله تنها محل اختلاف قدرت‌های صنعتی جهان است.
بندی که واشنگتن خواهان افزوده شدن آن بود، چنین می‌گوید: «…. ایالات متحده آمریکا تلاش خواهد کرد تا با همکاری نزدیک با شرکای خود دسترسی و استفاده پاک‌تر و پربازده‌تر آن‌ها به سوخت‌های فسیلی را تسهیل کند.»
در عوض این بیانیه بر توافق زیست‌محیطی پاریس تأکید کرده و می‌نویسد: «ما تصمیم ایالات متحده برای خروج از پاریس را به دقت تحت نظر داریم. به باور دیگر اعضای گروه ۲۰، توافقنامه پاریس غیرقابل بازگشت است.» آنگلا مرکل نیز تأکید کرد که بیانیه پایانی اختلاف با واشنگتن بر سر محیط زیست را صریحاً به نمایش می‌گذارد.
ترامپ با وعده احیای صنعت زغال‌سنگ و نفت به ریاست‌جمهوری ایالات متحده برگزیده شد. او تا کنون بسیاری از مقررات زیست‌محیطی دولت پیشین این کشور را برچیده است.
اعتراض‌های گسترده: بیش از ۲۰۰ دستگیری
اجلاس دو روزه سران کشورهای گروه ۲۰ از جمعه و همراه با اعتراض‌های گسترده فعالان ضدجهانی‌سازی و ضدسرمایه‌داری آغاز شد. این اعتراض‌ها جمعه شب به خشونت کشیده شد و خودروهایی در هامبورگ به آتش کشیده شدند. پلیس نیز با استفاده از تاکتیک‌های خشونت‌آمیزی که انتقادبرانگیز شدند، به متفرق‌کردن معترضان دست زد.
بیش از ۱۵ هزار پلیس امنیت این اجلاس را برعهده دارند. پلیس هامبورگ در پایان نخستین شب اجلاس سران گروه ۲۰ تقاضای ۱۰۰۰ مأمور کمکی کرده بود.
به گفته پلیس در این اعتراض‌ها ۱۳۴ تن موقتاً دستگیر شده‌اند، ۱۰۰ تن دیگر در بازداشت باقی مانده‌اند، و ۲۰۰ مأمور پلیس نیز مجروح شده‌اند.