ده سال از به قدرت رسیدن حماس در نوار غزه می‌گذرد. امروز این جنبش اسلامی فلسطینی از هر زمان دیگری منزوی‌تر است. حماس چگونه زاده شد؟ چه تغییراتی را از سر گذارند؟ و چگونه به اینجا رسید؟ ۸ تاریخ کلیدی برای فهم تحولات حماس را در زیر بخوانید:
۱۴ دسامبر ۱۹۸۷: تأسیس حماس
حماس، که نام اختصاری «حركة المقاومة الإسلامية» (جنبش مقاومت اسلامی) است، به دست گروهی مبارزان فلسطینی و از درون جنبش اخوان المسلمین تأسیس شد. تاریخ تأسیس آن برمی‌گردد به کمی بعد از آغاز انتفاضه نخست، خیزش فلسطینی‌ها در سرزمین‌های اشغالی، در کرانه باختری، بیت‌المقدس یا اورشلم شرقی و نوار غزه. حماس شبکه گستره‌ای برای کمکهای اجتماعی و کارهای خیریه و همچنین تعداد زیادی مدرسه تأسیس کرده است.
۱۸ اوت ۱۹۸۸: یه سوی یک دولت اسلامی
حماس «منشوری» را مبنای عمل خود قرار داد که برای رقابت با سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) طراحی شده بود. و بنا به آن اعلام کرد مدافع تشکیل یک دولت اسلامی در سرزمین‌های اشغال فلسطینی‌ها و اسرائیل است.
۱۹۹۰: ایجاد یک «شاخه نظامی»
حماس «شاخه نظامی»اش را تأسیس کرد، تحت عنوان گردان‌های عزالدین قسام به نام مبارز ملی‌گرای عرب که در فلسطین در سال ۱۹۴۸ قبل از تأسیس اسرائیل جنگیده بود.
۱۴ سپتامیر ۱۹۹۳: اولین عملیات انتخاری
حماس اولین عملیات انتحاری‌اش را در غزه، پس از امضای پیمان‌های اسلو میان اسرائیل و ساف که امکان تأسیس حکومت خودگردان فلسطین را فراهم آورد، انجام داد. گردان‌های عزالدین قسام حملات خونباری را علیه نظامیان و غیرنظامیان اسرائیلی آغاز کرده و تعدادی از فلسطینیان مشکوک به همکاری با اسرائیل را کشتند.
۲۲ مارس ۲۰۰۴: ترورهای هدف‌گذاری شده
رهبر معنوی حماس، شیخ احمد یاسین، طی حمله یک هلی‌کوپتر اسرائیلی ترور شد. کمتر از یک ماه بعد، جانشین او در سازمان، عبدالعزیز رنتیسی، نیز در یک حمله هوایی از قبل هدف‌گذاری شده کشته می‌شود.
۲۲ ژانویه ۲۰۰۶: حماس در قدرت
در رقابت با فتح، حماس ۶۰ درصد آرای فلسطینیان را کسب کرد و حائز اکثریت مطلق در پارلمان فلسطین شد. فتح سازمان فلسطینی رقیب حماس در سالهای اخیر بوده که در ۱۹۵۹ به دست یاسر عرفات تأسیس شد و پس از او رهبری آن بر عهده محمود عباس بوده است.
۲۲ ژوئن ۲۰۰۷: در اختیار گرفتن نوار غزه
پس از نبرد میان میان نیروهای امنیتی وفادار به فتح و اسلامگرایان، حماس کنترل نوار غزه را در اختیار گرفت.
یکم مه ۲۰۱۷: مبارزه «سیاسی» و نه «مذهبی»
برای نخستین بار در تاریخش، سازمان حماس جهت‌گیری و دستورالعمل جدیدی را اعلام کرد به معنای انعطاف در منشور اولیه آن بود. حماس تصمیم گرفت که مبارزه‌ای «سیاسی» و نه «مذهبی» را علیه اسرائیل پیش ببرد و ایده یک دولت فلسطینی را در آینده محدود به کرانه باختری، اورشلیم شرقی و نوار غزه را بپذیرد.
از جمله دلایل اصل این عقب‌نشینی تاریخی، انزوای حماس است که حمایت سوریه و مصر را از دست داده و حالا چاره‌ای جز سازش با مقامات دولت خودگران ندارد.
منبع: لاکرا