شهزاده سمرقندی ـ همه ما کموبیش نان را از مهمترین خوردنیهای موجود میدانیم و تنها ما شرقیها نیستیم که به نان و غذاهای خمیری علاقه زیادی داریم. مردم فرانسه نیز با نان، رابطهای ناگسستنی دارند و بین دیگر مردم اروپایی، به ناندوستی شهرت پیدا کردهاند.
ناندوستی فرانسویها قدمت زیادی دارد. این علاقه باعث شده است که فرانسویها شیوهای را که در قرون وسطی با آن نان درست میکردند، تا بهحال زنده نگهدارند؛ یعنی هنوز هم نانهایی با همان شیوه قدیمی و با همان طعم و بو درست میشوند.
فرانسویها از معدود مردمانی هستند که تاریخ نانهای خود را حفظ کردهاند و حتی شیوه درست کردن آنها را نیز تغییر ندادهاند، تا تغییری در طعم و بوی آن ایجاد نشود.
یکی از نانهای مورد علاقه بسیاری از اروپاییان، نان فرانسوی «باگت» است که شیوه پخت آن در حدود سالهای ۱۱۲۰ بهوجود آمده است. از میان دیگر نانهای فرانسوی میتوانیم از«کروسونی» نام ببریم که نانی شیرین و گاه مربایی است. این نان یکی از نانهای مورد علاقه مردم اروپاست که بیشتر با صبحانه آن را میخورند.
نان برای فرانسویها، مانند پنیر برای هلندیهاست. شرکتهای مسافربری فرانسه میگویند که در نیمه اول ماه مه، تعداد مسافران خارجی به فرانسه افزایش پیدا میکند که بهخاطر «روز نانوا» است؛ روز شانزدهم ماه مه که در سراسر فرانسه جشن گرفته میشود.
فرانسویها از یازدهم تا هفدهم ماه مه، یک هفته تمام از نان و نانوایی در فرانسه تجلیل میکنند.
در این هفته، تمام نانواهای محل، نانهای خود را به نمایش میگذارند. در این هفته مهمان کردن همه رهگذران با نان و آشنا کردن مسافران خارجی با انواع نانهای فرانسوی، به این کشور حال و هوایی متفاوت میدهد.
نوع نانهای فرانسوی، از جنوب تا شمال و از غرب تا شرق این کشور، تفاوت دارد و هرکدام طعم و بوی خاص خود را دارند.
این روزها این جشن در فرانسه برپاست و تمام محلههای قدیمی این کشور حال و هوای خاصی بهخود گرفته است. در هفته جشنواره نان، نانواهای فرانسوی، برای نمایش هنر خود، دورههای مختلف آموزش شیوه پخت نانهای محلی را به شیوههای گوناگون برپا میکنند.
این جشن La fete du Pain در سال ۱۹۹۶، در دورانی که ژاک شیراک برای بار دوم به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، شکل گرفت و از آن سال تاکنون، بهطور مرتب برگزار میشود. بهطوری که امروزه به یکی از جشنهای ملی فرانسه تبدیل شده است.
تماشای تنورهای قدیمی و محلی فرانسه، یکی از دیدنیهای فرانسه است که سالانه میلیونها مسافر خارجی از آنها دیدن میکنند؛ به اینها بیافزایید آسیابهای قدیمی را که در فرانسه هنوز فعالند و با همان شیوه قدیمی کار میکنند.
هر نقطه و محل فرانسه نیز مانند دیگر کشورهای دنیا، با نقطه دیگر آن تفاوت زیادی دارد و نانش هم مانند لباس و موسیقیاش رنگ و سبک خاص خود را دارد.
نانوایی تاریخچه خاصی دارد و در گذشته معمولاً تجارتی خانوادگی بوده است. این نکته در کشورهای شرقی نیز وجود داشته و در فرانسه هم همینطور بوده است.
در این کشور انواع و اقسام تنورها را میبینیم؛ تنورهایی که حتماً باید در جایی مستقر باشند. در قدیم این تنورها معمولاً در باغچه یا سر خیابان خاصی ساخته میشد و شب و روز نیاز به نگهداری داشت.
تنورها با شکلها و شیوهها و گلهای متفاوتی ساخته میشوند و تاریخچه دقیق آنها شاید روشن نباشد. در این قرن و عصر، وقتی به شکل و شیوه آن نگاه میکنیم، میبینیم که بسیاری از آنها ابتداییاند و مانند آتشدان، قدمت دور و درازی دارند.
نانهایی که در فرانسه با شکل و شیوههای جذاب درست شدهاند، ازجمله از هدیههایی هستند که مسافران خارجی از فرانسه با خود میبرند. این حرکتی است که در سمرقند نیز زیاد میبینیم. نانهای سمرقندی با نقش و نگارهای خود، در آسیای میانه شهرت دارند. در سمرقند نان را نیز مانند گل و شکلات برای همدیگر هدیه میبرند.
نان یکی از خوردنیهایی است که امروزه در جهان گرمترین بازار را به خود اختصاص داده است. این بازاری است که شاید هیچ رکود اقتصادیای نتواند روی آن تأثیر منفی بگذارد.
فرانسه از این زاویه، هیچ فرقی با کشورهای دیگر ندارد، اما کمترین کشوری را میتوان یافت که جشن نان داشته باشد و هرساله در روز و هفته خاصی تحت این عنوان جشنی ملی بگیرد.
باید تاکید کرد که سال گذشته، ماه نوامبر، یونسکو نان فرانسوی را به عنوان میراث غیر مادی تمام بشریت بهثبت رساند. تاریخشناس فرانسوی، پیر دول میگوید: «نان برای فرانسویها، چیزی بیش از خوراک ملی است و فلسفه خود را دارد.»
فرانسویان همیشه نان را سر میز میآورند، مانند ما شرقیها؛ و هرساعت روز میتوانند نان بخورند. فرانسویها نان را با از شراب گرفته تا پنیر و آب میخورند و آنطور که این فیلسوف فرانسوی میگوید: نان برای فرانسویها، فلسفهای عمیقتر از زندگی دارد.»
وبسایت این جشنواره:
با سلام
من که سالهات که به شغل نانوائی مشغولم. واین شغل را از پدر بارث بردم.بسیار جالب بود
منصور / 12 November 2011