آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، و مایک پنس، معاون اول رئیسجمهوری آمریکا در دومین روز اجلاس امنیتی مونیخ به سخنرانی پرداختند. تأکید بر اهمیت پیمان نظامی آتلانتیک شمالی (ناتو) و همکاری جهانی برای مقابله با تهدید «تروریسم» مهمترین محور سخنان رهبران قدرتهای جهانی در دومین روز این اجلاس بود.
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان در سخنان خود شنبه ۱۸ فوریه/۳۰ بهمن در دومین روز کنفرانس امنیتی مونیخ، بر اهمیت ائتلافهای بینالمللی، از جمله ناتو برای مواجهه با چالشهای امنیتی پیش روی جهان تأکید کرد و گفت که یک ملت به تنهایی نمیتواند با خطرات «تروریسم اسلامگرا» مقابله کند. او برای مقابله با این خطرات خواستار «جهانی شبکهای» شد.
اجلاس امنیتی مونیخ بعد از ظهر جمعه ۱۷ فوریه آغاز به کار کرد. وزاری خارجه و دفاع ۳۰ کشور جهان از جمله ایران در این اجلاس شرکت دارند.
مرکل همچنین گفت که بهبود و حفظ سازمانهای چندجانبهای همچون اتحادیه اروپا حیاتی است.
او با تأکید مجدد بر اهمیت ناتو، اروپا را به این معاهده نظامی متعهد دانست و گفت که آلمان برای دستیابی به هدف تجویزشده از سوی ناتو برای رساندن بودجه دفاعی به دو درصد کل تولید ناخالص داخلی (GDP) تمام تلاش خود را خواهد کرد.
مرکل در عین حال گفت که ناتو تنها برای حفظ منافع اروپا مهم نیست، بلکه منافع ایالات متحده را نیز تأمین میکند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری جدید آمریکا طی کارزارهای انتخاباتی و پس از رسیدن به کاخ سفید گفته بود که دیگر همپیمانهای آمریکا در ناتو باید به تعهدات مالی خود عمل کنند و واشنگتن دیگر هزینههای این سازمان را بیش از متحدان خود تقبل نخواهد کرد. جیمز ماتیس، وزیر دفاع ایالات متحده نیز در سخنرانی خود در اجلاس امنیتی مونیخ خواستار تعهد طرفین پیمان ناتو، بهخصوص متحدان اروپایی آمریکا جهت پرداخت سهم خود از هزینههای این سازمان شدهبود.
مسئله «سهم منصفانه» در ناتو
پس از سخنرانی آنگلا مرکل، مایک پنس، معاون اول رئیسجمهوری آمریکا به سخنرانی پرداخت.
او گفت که واشنگتن به تعهدات خود در قبال ناتو قطعاً ادامه خواهد داد، اما با تکرار سخنان ماتیس و ترامپ، خواستار پرداخت «سهم منصفانه» هزینههای ناتو از سوی تمام اعضای این پیمان نظامی شد.
ترامپ که در روز ادای سوگند ریاستجمهوری گفتهبود «از این پس، دیگر نخست آمریکا»، به خاطر گفتن اینکه ناتو یک پیمان «منسوخ» است، به نگرانی متحدان خصوصاً اروپایی واشنگتن دامن زده بود. یکی از اهداف هیأت اعزامی ایالات متحده به مونیخ برای اطمیناندادن به اروپاییها بر سر تعهد آمریکا به ناتو بودهاست.
مایک پنس در ادامه سخنان خود همچنین گفته بود که برای پرداختن به چالشهای نظامی جهان کنونی، «زمان انجام کارهای بیشتر فرارسیده است.» او وعده داد که ایالات متحده در حال برنامهریزی برای «قدرتمندترکردن ارتش آمریکا بیش از هر زمان دیگری» است.
پنس همچنین با اشاره به وضعیت شرق اوکراین و شرق اروپا به طور کلی گفت که روسیه در حال تلاش برای «ترسیم دوباره مرزهای بینالمللی» در آن ناحیه است. او ادعا کرد که ایالات متحده «روسیه را کماکان مسئول میداند» اگرچه در حال یافتن «زمینههای مشترک» با مسکو نیز هست.
تعاریف و تمجیدهای دونالد ترامپ از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه نه تنها متحدان اروپایی آمریکا بلکه بسیاری از سیاستمداران این کشور را نیز نگران کردهاست. سازمانهای اطلاعاتی آمریکا نیز طی گزارشهایی ادعا کردند که روسیه به نفع انتخاب ترامپ در انتخابات آمریکا از طریق هکهای اینترنتی مداخله کردهاست.
پس از سخنرانی مایک پنس، او و مرکل به گفتوگو پشت درهای بسته پرداختند.
مککین: واشنگتن در آشوب است
با این حال، همه همراهان هیئت آمریکایی نسبت به وضعیت دولت کنونی در واشنگتن اخبار خوشی ندادند.
جان مککین، سناتور آمریکایی و نامزد پیشین جمهوریخواهان در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا که برابر اوباما شکست خورد، در سخنرانی جمعهشب خود در اجلاس امنیتی مونیخ به دولت ترامپ تاخت. او گفت که واشنگتن در آشوب به سر میبرد و بنیانگذاران ناتو به خاطر عدم توانایی در «جداکردن حقیقت از دروغ» در دولت ترامپ نگران شدهاند.
مککین گفت که استعفای مایکل فلین، مشاور امنیتی سابق ترامپ در هفته گذشته به دلیل ارتباط با روسیه نشاندهنده مشکلات عمیق در واشنگتن است.
او با اشاره مشخص به ترامپ گفت که «رئیسجمهور چیزهایی میگوید و در مواقع دیگر آنها را نقض میکند. به همین خاطر ما آموختهایم که ببینیم او چه میکند، نه اینکه چه میگوید.»
او نسبت به دورشدن آمریکا و اروپا از «ارزشهای جهانشمول» که به گفته او در بنیان نهادن ناتو نقش داشتهاند، ابراز ناراحتی کرد.
در آخرین ساعات جمعه شب وزرای دفاع پنج کشور اروپایی عضو ناتو گرد هم آمدند تا به این پرسش بپردازند که آیا به قول ترامپ ناتو «منسوخ شده است یا خیر». مایکل فالون، وزیر دفاع بریتانیا در این جلسه گفت که تنها پاسخ ممکن به این پرسش چنین است: «ناتو در ۲۰۱۷ اهمیت بسیار زیادی دارد.»
اجلاس امنیتی مونیخ فردا یکشنبه به کار خود پایان خواهد داد.