«پوران فرخزاد در پی ارتباط با همه فارسی‌زبانان بود»

پنجشنبه، ۲۹ ماه دسامبر، پوران فرخزاد، شاعر، نویسنده، محقق، مترجم و پژوهشگر ایرانی در ۸۳  سالگی درگذشت.

پوران فرخزاد یکی از زنان فعال در فرهنگ ایران بود و سهم او در زبان و ادبیات فارسی چشمگیر است. از او بیش از ۳۰ کتاب به میراث مانده است. پوران از آن نویسندگانی بود که زبان فارسی را در محدوده ایران کنونی نمی‌دید و در بیرون از مرزهای ایران در افغانستان و تاجیکستان و فراتر از آن نیز دنبال می‌کرد و تلاش داشت با اهل ادب فارسی‌گو در سرتاسر جهان آشنا باشد.

 آن گونه که گل‌رخسار صفی یکی از شاعران مهم تاجیک گفته، متاسفانه پوران در سایه فروغ ماند، وگرنه فعالیت‌های او کم‌تر از فروغ نیست. بسیاری این گفته گلرخسار را تایید می‌کنند. به خصوص آنهایی که با پوران فرخزاد از نزدیک آشنایی داشتند و در محفل‌های ادبی او، در منزل او بارها حضور پیدا کرده‌اند. خانم گلرخسار نیز با پوران فرخزاد از نزدیک آشنایی داشته و هر بار که به ایران رفته بدون دیدن او برنگشته است. بانو گل‌رخسار تلاش کرده پوران فرخزاد را از طریق صحبت‌های رادیو و تلویزیونی به مردم تاجیک معرفی کند.

بر خلاف تاجیکان که پشت دیوارهای خط سیریلیک مانده‌اند، فارسی‌زبانان در افغانستان با فعالیت‌های پوران فرخزاد بیشتر آشنا هستند. حمیرا نکهت دست‌گیرزاده، از برجسته‌ترین شاعران زن افغانستان مقیم هلند، در گفت‌وگو با رادیو زمانه از آشنایی خود با پوران فرخزاد و از علاقه و عشق او به مردم فارسی‌زبان سخن می گوید.

نکهت دست‌گیرزاده می‌گوید وقتی برای اولین بار با پوران فرخزاد دیدار می‌کند در شگفت می‌ماند از آن که پوران فرخزاد او را می‌شناسد و با کارهایش آشنایی دارد. به گفته  نکهت علاقه پوران فرخزاد تنها به دانستن و دنبال کردن کارهای هنرمندان کشورهای همسایه محدود نمی‌شد بلکه شناختن استعدادها و معرفی آنها به جامعه ایرانی نیز از کارهای مداوم پوران فرخزاد بود.

او می‌گوید شاید پوران فرخزاد از چهره‌های برجسته ادبیات ایران نباشد اما او و فروغ از زنانی بودند که بین فرهنگ‌ها پل می‌زدند و راه‌ ایجاد می‌کردند. بدون حضور زنانی مانند پوران فرخزاد فضای پژوهشی و ادبیات فارسی همچنان مردانه باقی می‌ماند. پوران جرات کرد در این فضای مردانه کارهای ماندگاری تحویل جامعه دهد.

حمیرا نکهت از دو پژوهش پوران فرخزاد به عنوان مهمترین آثار او یاد می‌کند، “جستاری نو در شناخت اسکندر مغانی از الکساندر مقدونی”، انتشارات علمی، ۱۳۷۶ و “مسیح مادر” (نشان زن در زندگانی و آثار احمد شاملو).

خانم نکهت می‌گوید وقتی پوران فرخزاد برایم کتاب “جای دیگر” را که مجموعه ترجمه‌های او از داستان‌های کوتاه انگلیسی‌ست، تحفه کرد نوشته بود: آیا همدیگر را در جای دیگری ندیده‌ایم؟

خانم نکهت می گوید هنرمندان یکدیگر را می‌بینند و می‌شناسند.

در اینجا می‌توانید گوش کنید: