دونالد ترامپ پیروز شد. اکنون پرسش این است که او در مقام چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا چه خواهد کرد. آیا بیمه پزشکی گره خورده با نام اوباما را لغو خواهد کرد؟ آیا آمریکا زیر توافق اقلیمی پاریس خواهد زد؟ آیا در مرز خود با مکزیک دیوار خواهد کشید؟ آیا ورود مسلمانان به خاک خود را ممنوع خواهد کرد؟ آیا رویه کنونی مبادلات اقتصادی با چین را تغییر خواهد داد؟ آیا با روسیه رابطه گرمتری خواهد گرفت؟ آیا تغییری اساسی در سیاست خاورمیانه‌ای واشنگتن صورت خواهد گرفت؟ و آیا دونالد ترامپ از برجام، که توافق قدرت‌های جهانی با ایران برای کنترل سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی است، کنار خواهد کشید و سیاست تندتری را در برابر تهران پیش خواهد برد؟

khamenei-trump2
خامنه‌ای: مردم نگاه کردند دیدند حرف او (ترامپ) درست است

در دوره مبارزات انتخاباتی هم این سؤال‌ها مطرح بودند، اما از صبح چهارشنیه ۹ نوامبر، یعنی زمانی که دیگر مشخص شد چه کسی به کاخ سفید خواهد رفت، بحث درباره آنها شدت گرفته است. سیاستمداران کشورهای متحد آمریکا لحن محتاطانه‌ای برای اظهار نظر پیش گرفته‌اند و بیشتر از آنکه نظر بدهند سؤال طرح کرده و درباره همکاری سازنده با رئیس جمهور جدید آمریکا اظهار امیدواری می‌کنند.

گفته‌های ژان مارک ارو، وزیر خارجه فرانسه، در مصاحبه با تلویزیون “فرانس ۲” یک نمونه شاخص است. او صبح روز چهارشنبه چنین گفت: «فرانسه یکی از متحدان ایالات متحده است. ما یک شریک کلیدی هستیم، و نیاز داریم که با یکدیگر برای ثبات و صلح در جهان و برای جهانی که با مسائل عمده‌ای مواجه است، همکاری کنیم.» او در ادامه افزود: «ما نیاز داریم بفهمیم که رئیس جمهور جدید چه در سر دارد: چه بر سر توافق تغییرات اقلیمی پاریس خواهد آمد؟ چه بر سر توافق اتمی با ایران خواهد آمد؟ اینها سؤال‌هایی هستند که ما از خودمان می‌پرسیم.»

جای برجسته پرسش درباره آینده توافق اتمی با ایران

بررسی اظهار نظرهایی از این دست نشان می‌دهد که در میان پرسش‌های مطرح موضوع سرنوشت برجام و سیاست واشنگتن در برابر تهران جای برجسته‌ای دارد.

در رسانه‌های جدی اروپای غربی بحث در این باره با ذکر این نکته همراه بوده است که برجام توافقی چندجانبه است و فقط یک کشور نمی‌تواند آن را به هم بزند. به هم زدن توافق با ایران از طرف آمریکا، به هم زدن توافق با روسیه، چین، فرانسه، انگلستان و آلمان و تقابل با اتحادیه اروپا نیز هست.

ژورنال Eurasia Review ضمن ذکر این نکته به این نکته توجه داده که به هم زدن توافقی که با سه سال تلاش دیپلماتیک حاصل شده به سادگی ممکن نیست ضمن این که آمریکا بایستی جنبه اقتصادی موضوع را هم در نظر گیرد.

سایت “رادیو لیبرتی” هم ضمن تفسیری درباره آینده سیاست خارجی آمریکا نوشته است که به هم زدن توافق با ایران کار مشکلی است، چون آمریکا را در رابطه با روسیه و اتحادیه اروپا دچار مشکل می‌کند.

سایت اصلی “بی بی سی” هم در مقاله‌ای در مورد پیامدهای انتخاب ترامپ برای سیاست خارج آمریکا بر همین نکته دست گذاشته است: ترامپ اعلام کرده که می‌خواهد توافق با ایران را برهم زند «اما روشن نیست که چگونه می‌توان توافقی را بر هم زد که شش قدرت جهانی درگیر آن هستند و نتیجه ۱۲ سال برنامه‌ریزی است.»

علاقه به ترامپ

برخی رسانه‌های بین الملل با رصد گفته‌های مقامات ایرانی بر این نکته دست گذاشته بودند که خامنه‌ای و پیروان تندروی او ترامپ را بر کلینتن ترجیح می‌دهند.

سایت آتلانتیک، در مقاله‌ای که در روز انتخابات منتشر کرد، نوشت که همه خودکامگان ترامپ را ترجیح می‌دهند. در این مقاله به نقل از نشریه “فارین افیرز” آمده است که داعش هم ترامپ را ترجیح می‌دهد چون فکر می‌کند او آمریکا را ضعیف خواهد کرد. مقاله سایت آتلانتیک با تصویر خامنه تزئین شده که از نظر نویسنده مقاله او نیز نگاهش به ترامپ است.

در رسانه‌های تابع حکومت در ایران حالت خوشنودی از پیروزی ترامپ جلوه‌هایی دارد. سایت الف و چند سایت دیگر یادآوری کرده‌اند که خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی پیروزی ترامپ را پیش‌بینی کرده بود. “الف” نوشته است:  «رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دانش‌آموزان که به مناسبت یوم‌الله ۱۳ آبان انجام شد، با اشاره به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، تصریح کرده بودند: در مناظره انتخاباتی آمریکا، آنکه صریح‌تر گفت بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفت؛ آن مردی(ترامپ)چون واضح‌تر و صریح تر گفت مردم آمریکا بیشتربه او توجه کردند. ایشان در ادامه فرمودند: طرف مقابل(کلینتون) گفت این(ترامپ) پوپولیستی کار می‌کند؛ چرا عوام گرایانه؟ مردم نگاه کردند دیدند حرف او درست است.»


بیشتر بخوانید: