دومین مسابقه کاریکاتور هولوکاست در تهران شامگاه ۱۱ خرداد به پایان رسید. دولت روحانی ادعا می‌کند که در برگزاری این نمایشگاه مشارکت نداشته، با این‌حال در آیین اختتامیه آن یک مقام بلندپایه وزارت ارشاد حضور داشت. در این نمایشگاه در مجموع ۱۵۰ کاریکاتور یهودستیز به نمایش گذاشته شد. وزارت خارجه آمریکا، آلمان، بریتانیا و اسرائیل اعتراض کردند. فرانسه سکوت کرد و کارتونیست‌های معتبر ایرانی هم با وجود جوایز گران‌قیمت مشارکت نکردند. رهبر جمهوری اسلامی از برگزاری چنین نمایشگاهی قدردانی کرده است.

دومین نمایشگاه کاریکاتور هولوکاست در تهران (عکس: عابدین طاهرکناره)
دومین نمایشگاه کاریکاتور هولوکاست در تهران (عکس: عابدین طاهرکناره)

انکار دولت، حضور مقام بلندپایه ارشاد

در اختتامیه دومین نمایشگاه کاریکاتور هولوکاست مجید مولانوروزی، مدیر دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد اسلامی شرکت کرده بود. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در گفت‌و‌گو با مجله نیویورکر خاطرنشان کرده بود که دولت حسن روحانی در برگزاری این نمایشگاه نقشی ندارد و دولت آن را تأیید نمی‌کند.

مسعود شجاعی طباطبایی به طور رسمی مسئولیت برگزاری این نمایشگاه را به عهده گرفته بود. آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هم در یک گفت‌و گوی تلفنی با او از او به خاطر برگزاری چنین نمایشگاهی قدردانی کرده بود. در آیین اختتامیه این نمایشگاه، مجری اعلام کرد که افتخار برگزارکنندگان دومین نمایشگاه هولوکاست، «حمایت و تفریظ» دلگرم‌کننده رهبر جمهوری اسلامی بوده است.

در دومین نمایشگاه هولوکاست ۱۵۰ کاریکاتور از ۵۰ کشور جهان با مضمونی ضد یهودی و ضد اسرائیلی در حوزه هنری به نمایش گذاشته شده بود. از فرانسه ۱۶ کارتونیست، از جمله برنارد بوتون، رییس انجمن کارتونیست‌های فرانسه در این نمایشگاه شرکت کرده بودند.

موزه یادبود قربانیان هولوکاست در واشنگتن آمریکا هم از دولت ایران خواسته بود که مانع از برگزاری این نمایشگاه بشود. تد استنکی، مدیر بخش آموزش تاریخ موزه یادبود قربانیان هولوکاست در واشنگتن گفته بود که برگزاری این نمایشگاه به معنای انکار هولوکاست است.

مسعود شجاعی طباطبایی اما به تأکید گفته بود که هدف از برگزاری این نمایشگاه انکار هولوکاست نیست.

در جنگ جهانی دوم نازی‌ها شش میلیون یهودی را در اردوگاه‌های کار اجباری و در اتاق‌های گاز به قتل رساندند. از این رویداد به عنوان هولوکاست یاد می‌کنند.

۱۴ هزار دلار برای یک فرانسوی

دومین نمایشگاه هولوکاست به مدت ۱۴ روز در حوزه هنری دایر بود. به برندگان این مسابقه جوایزی به ارزش ۱۴ هزار و ۸ هزار و ۵ هزار دلار تعلق گرفت. نفر اول یک کارتونیست فرانسوی با نام مستعار «زنون» جایزه ۱۴ هزار دلاری را به خانه برد و نفر دوم یک کارتونیست اندونزیایی به نام جتت کاستانا بود که ۸ هزار دلار مزد گرفت و برگزیده سوم هم محمود نظری از ایران بود که ۵ هزار دلار عایدش شد.

بسیاری از کارتونیست‌های مستقل ایرانی از شرکت در این نمایشگاه خودداری کردند. مازیار، کارتونیستی که نمی‌خواهد هویتش آشکار شود می‌گوید تقریباً ۹۰ درصد از هنرمندان کارتونیست ایرانی در این برنامه شرکت نکردند. «مازیار» می‌گوید: «هدف اصلی این نمایشگاه تخریب دولت روحانی‌ و روابط ایران با غرب است.»

دو دوره در فاصله ۱۰ سال

نخستین دوره این نمایشگاه در سال ۲۰۰۶ در دولت محمود احمدی‌نژاد برگزار شد. معلوم نیست که چرا اکنون بعد از ۱۰ سال در دوران پسابرجام دوره دوم این نمایشگاه برگزار می‌شود.

ایرینا بوکووا، دبیرکل یونسکو با صدور بیانیه‌ای به برگزاری این نمایشگاه در ایران اعتراض کرده بود و چنین نمایشگاهی را با روحیه مدارای فرهنگ ایرانی در تعارض دانسته بود.

بوکووا همچنین گفته بود که چنین رخدادی با ارزش‌های جهان‌شمول صبر و احترام و تلاش‌های یونسکو برای مبارزه با یهودی‌ستیزی همخوانی ندارد.

وزارت خارجه آمریکا، آلمان و بریتانیا هم در بیانیه‌ای برگزاری چنین نمایشگاهی را محکوم کرده‌اند.