سلمان رشدی، نویسنده تکفیرشده هندی – بریتانیایی این روزها برای معرفی تازهترین رمانش «دو سال و هشت ماه و بیست و هشت شب» در آلمان به سر میبرد. او در واکنش به حوادث تروریستی ۱۳ نوامبر در پاریس از مردم خواسته است با شادی با ترور مذهبی مقابله کنند.
تروریستهای داعش شامگاه ۱۳ نوامبر زندگی اجتماعی پاریسیها را هدف عملیات تروریستی و انتحاری قرار داده بودند. مرکز این حملات سالن کنسرت باتاکلان در محله یازدهم پاریس بود. کافهها و رستورانهای «کریون»، «پتی کامبوج»، «لابل اکیپ» و «لاکوزانوسترا» نیز هدف این عملیات تروریستی قرار گرفت.
سلمان رشدی در گفتو گو با شبکه رادیویی «دویچلند رادیو» در آلمان گفته است: «تروریستها بیش از هر چیز از شادی و لذت بردن از فرهنگ نفرت دارند. روح فناتیک آنها نمیتواند تحمل کند که کسی از زندگی لذت ببرد. در آن لحظهای که انسان از لذایذ زندگی بهره میبرد، آنها گمان میکنند که او یک عمل خلاف شرع انجام داده و گناهی مرتکب شده. از همین جا معلوم میشود که باید شیوه زندگی [سکولار] را پاس داشت و با شادی و شادخواری با ترور مقابله کرد.»
رشدی در ادامه گفته است: «مهم است که به تروریستها بخندیم و به آنها بگوییم: بروید پی کارتان. آمریکاییها بعد از یازدهم سپتامبر در مدت کوتاهی زندگی روزانهشان را از سر گرفتند. فرانسویها که به هدونیسم [لذتگرایی] شهرت دارند، سریعتر میتوانند شیوه زندگی سابقشان را در پیش بگیرند.»
موضوع تازهترین رمان سلمان رشدی هم خشونت مذهبی و اهمیت لذت در مقابله با آن در طول تاریخ است. در این رمان اینرشد، نمایانگر آزادمنشی و غزالی معرف تشرع است. در این میان اجنهها هم بیکار ننشسته اند: عده ای از جن ها از نور و راستی دفاع می کنند و خواهان سرزندگی و شادابی اند، گروه دوم مدافع تاریکی و ناراستی و در پی آن که مردم را به وحشت بیندازند و زندگی را به کامشان تلخ کنند. در چنین جهانی این رشد و غزالی، هر دو به این حقیقت دست پیدا می کنند که سرچشمه مذهب همانا وحشت است.
پیش از این نویسندگان بسیاری نسبت به حوادث تروریستی ۱۳ نوامبر واکنش نشان دادهاند. میشل هولبک (نویسنده فرانسوی رمان «تسلیم» درباره اسلامگرایی) خواهان حذف دولت و بازگشت به نظام دموکراسی مستقیم شده بود. کمال داود (نویسنده الجزایری و برنده جایزه گنکور به خاطر رمان «مرسو، بررسی مجدد») نیز در انتقاد از نارواداری و تعصب مذهبی از داعش سیاه و خاکستری سخن گفته بود و وهابیون عربستان سعودی را با گروه تروریستی سیاهپوش داعش در عراق و سوریه مقایسه کرده بود. جودیت باتلر، اندیشمند و فمینیست آمریکایی هم هشدار داده بود که ممکن است عزاداری بعد از حوادث تروریستی در پاریس به یک موقعیت پایدار تبدیل شود.
در همین زمینه:
رویارویی غزالی و ابن رشد در تازه ترین رمان سلمان رشدی
شارلی ابدو: گندتان بزنند! شما اسلحه دارید، ما شامپاین
ترانه جان لنون در ستایش آزادی مقابل قتلگاه «باتاکلان» در پاریس
دوست من سلام
تیتر گویا نیست و در بهترین حالت معنیِ وارون میدهد.
با «شادی» به جنگ «ترور مذهبی» برویم.
روزگار خوش
امیر / 23 November 2015