چهل و ششمین جشنواره فیلم هند با حضور ۹۰ کشور آغاز به کار کرد. در این جشنواره شش فیلم از سینمای ایران به نمایش درمی‌آید که یکی از آنها در بخش رقابت بین‌الملل حضور دارد.
جشنواره اصلی فیلم هند، امسال میزبان ۲۸۹ فیلم است که از ۲۰ تا ۳۰ نوامبر به نمایش درمی‌آیند. از این تعداد، ۱۸۷ فیلم در بخش بین‌الملل و ۴۷ فیلم در بخش پانورامای هند به نمایش درمی‌آیند. جشنواره امسال به‌طور ویژه به سینمای کشور اسپانیا می‌پردازد.
در بخش رقابت بین‌الملل ۱۵ فیلم از سراسر دنیا با هم رقابت میکنند: فیلم‌هایی از آرژانتین، بلژیک، بولیوی، کلمبیا، فرانسه، ایران، آلمان و ایسلند. فیلم ۱۱۰ دقیقه‌ای «مردی که اسب شد» از امیرحسین ثقفی هم در این بخش با سایر فیلم‌ها رقابت می‌کند.
شکهر کاپور (فیلمساز هندی) جولیا جنش (بازیگر آلمانی) جئون کیو هوان (فیلمساز کره‌ای) مایکل ردفورد (کارگردان و فیلمنامه‌نویس انگلیسی) و سو‌ها عارف (فیلمساز و فیلمنامه‌نویس فلسطینی) داوری بخش بین‌الملل جشنواره فیلم هند را به عهده دارند.
در بخش «شاهکار‌ها» ۱۷ فیلم حضور دارد که فیلم «تاکسی» جعفر پناهی یکی از آن‌هاست. لوگوی این بخش هم در پیش زمینهای از تصویر این فیلمساز ایرانی طراحی شده است. در بخش نخستین آثار نیز فیلم «۱۹ اردیبهشت» از وحید جلیلوند به نمایش درمی‌آید.
در بخش سینمای مستند، کشور امریکا حضور چشمگیری دارد. از هشت فیلم این بخش، چهار فیلم محصول مشترک آمریکا و سایر کشور‌ها و یک فیلم محصول امریکاست. در این بخش سینمای ایران نماینده‌ای ندارد.
فیلم‌ها و چهره‌های شاخص جشنواره
آنیل کاپور، جمعه، ۲۰ نوامبر به عنوان میهمان ویژه در مراسم افتتاحیه جشنواره فیلم هند حضور یافت. فیلم «مردی که بی‌‌‌نهایت را می‌دانست» از متیو براون هم به عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره به نمایش درآمد. در بخش پانورامای هند، سومین فیلم سانسکریت دنیا که «پریاماناسام» (Priyamanasam) نام دارد به عنوان فیلم افتتاحیه نمایش داده شد. فیلم «قبیله» از آرژانتین، که نماینده این کشور در اسکار امسال بوده و بیشترین فروش گیشه را در کشور آرژانتین داشته، فیلم پایانی این جشنواره خواهد بود.
در جشن میانی جشنواره فیلم گوا، فیلم «دختر دانمارکی» اثر تام هوپر، کارگردان برنده جایزه به نمایش درمی‌آید. ای. آر. رحمان، آهنگسازی که به دلیل همکاری با مجید مجیدی در پروژه فیلم پیامبر در هند خبرساز شد نیز میهمان ویژه مراسم پایانی خواهد بود.
چهل و ششمین جشنواره فیلم هند، علاوه بر جوایز خود، با همکاری شورای بین‌المللی فیلم، تلویزیون و ارتباطات سمعی و بصری، که نهاد مشورتی یونسکوست و در پاریس واقع شده است، جایزه فلینی یونسکو را نیز به یک فیلم اهدا می‌کند.
در این جشنواره، جایزه یک عمر فعالیت هنری به وونگ کار وای، کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده هنگ‌کنگی اهدا می‌شود.
در بخشی بنام مسترکلاس، استادان فیلمسازی در رشته‌های مختلف کلاس‌های آموزشی دارند. چهره‌های شاخصی هم در این جشنواره حضور دارند: شکهر کاپور، شایام بنگال، کاوشیک گانگولی، متیو براون، پابلو تراپرو (تهیه کننده و کارگردان)، الجاندرو امنابر، تام هوپر، کارلوس سائورا، مایکل ردفورد، جیون کیو هوان، آنیل کاپور (بازیگر)، دو پاتل، جولیا جنتش و آی. آر. رحمان.
بخش بازار فیلم هم در حاشیه جشنواره امسال برگزار می‌شود که در آن دست‌اندرکاران بخش‌های مختلف صنعت سینما با تهیه‌کنندگان برای تأمین هزینه‌های فیلمسازی دیدار و گفت‌و‌گو میکنند. این نهمین بازار فیلمی است که در حاشیه جشنواره اصلی فیلم هند برپا می‌شود. بازار فیلم امسال بر بیش از ۱۵۰ پروژه فیلم در مراحل مختلف، از لابراتوار گرفته تا بازار محصول مشترک، اتاق نمایش و صنعت نمایش تمرکز دارد. بازار فیلم از ۲۰ تا ۲۴ نوامبر برگزار می‌شود و میزبان هیأت‌هایی از ۳۸ کشور است.
اعتراض‌هایی در حاشیه جشنواره فیلم هند
جشنواره فیلم هند یک جشنواره دولتی است و با این حال ممکن است در این دوره از برگزاری‌اش برخی اعتراضات اجتماعی را هم بازتاب دهد. فعالان عرصه فیلم کارناتاکا هم‌زمان با آغاز این جشنواره راهپیمایی اعتراض‌آمیزی در شهر بنگلور به راه انداختند. آنها به دولت ایالتی گوا اعتراض دارند و خواستار جریان پیدا کردن آب رودخانه ماهادایی به سمت شمال ایالت کارناتاکا برای آبیاری زمینهای کشاورزی هستند. اکنون آب اضافه این رودخانه به دریا ریخته می‌شود.
ایالت کارناتاکا یکی از بالا‌ترین آمارهای خودکشی کشاورزان به دلیل ورشکستی را داراست. تنها در ماه ژوئیه امسال ۱۸۰ کشاورز در این ایالت خودکشی کرده‌اند.
ان.ام. سورش، منشی اتاق بازرگانی فیلم کارناتاکا در این‌باره می‌گوید: «صنعت فیلم کارناتاکا قصد دارد به دولت ایالتی گوا این پیام را مخابره کند که صنعت فیلم با کشاورزان همراه است.»
او می‌افزاید: «اگرچه شرکت در این جشنواره فیلم افتخاری برای فیلمسازان کارناتاکا است ولی ما نمی‌خواهیم درحالی‌که کشاورزان از کمبود آب رنج می‌برند این افتخار را داشته باشیم. صنعت فیلم ایالت ما تصمیم گرفته که جشنواره فیلم گوا را بایکوت کند تا اعتراض خود را نسبت به سیاست‌های دولت ایالتی گوا نشان دهد.»
او درباره فیلم‌هایی که پیش از این به جشنواره فرستاده شده‌اند می‌گوید: «ما نمی‌توانیم نمایش این فیلم‌ها را متوقف کنیم چون تهیه‌کنندگان آنها را به جشنواره داده‌اند.»
با توجه به نارضایتی‌های اخیر هنرمندان و نخبگان هندی از محدود شدن فضای آزادی بیان و پس دادن جوایز ملی، دانشجویان مؤسسه فیلم و تلویزیون هند نیز قصد دارند به جشنواره فیلم آمده و اعتراض خود را ابراز کنند. سونیل آرورا، قائم مقام این وزارتخانه، در یک نشست رسانه‌ای این اخبار را شایعه خواند و گفت که دانشجویان چهره کشورشان و خوشنامی جشنواره فیلم را خدشه‌دار نمی‌کنند. وزارت اطلاع‌رسانی و سخن‌پراکنی هند مسئولیت برگزاری جشنواره فیلم هند را به عهده دارد.