ظریف پس از رایزنیهای مستقیم در تهران، به همراه رئیس سازمان انرژی اتمی و حسین فریدون به وین بازگشت. پرانتزهای متن توافق همچنان باز ماندهاند و موضوع تحریمها و بازدید از تاسیسات نظامی چالش محوری گفتوگوهاست.
آخرین روز از مهلت تعیین شده برای دستیابی به توافق نهایی هستهای فرا رسیده اما مذاکرات همچنان بدون چشمانداز توصیف میشوند. طرفین گفتهاند که مذاکرهکنندگان یک هفته دیگر در وین خواهند ماند اما هیچکس به طور رسمی در مورد تمدید احتمالی گفتوگوها و یا مهلت جدید چیزی نمیگوید.
ظریف که برای رایزنی با مقامات بالاتر برای یک شب به تهران برگشته بود، روز سهشنبه با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و جان کری، همتای آمریکاییاش دیدارهای جداگانه خواهد داشت. شامگاه دوشنبه معاونان ظریف و موگرینی با یکدیگر ملاقات کرده بودند.
متن توافق به گفته دیپلماتها همچنان پر از پرانتزها و نکات مورد اختلاف است. چالش اصلی بر سر چگونگی لغو تحریمها و بازرسی از تاسیسات و مراکز هستهای ایران است. مقامات سپاه بار دیگر هشدار دادهاند که اجازه بازرسی سایتهای نظامی را نمیدهند.
وزیر خارجه آمریکا دوشنبه گفته بود: «هنوز زود است بگوییم به توافق دست مییابیم.» رویترز به نقل از یک دیپلمات ارشد آمریکایی که نامش فاش نشد نوشت: «مایلیم به توافق برسیم اما نتیجه روشن نیست و امکان تمدید مذاکرات وجود دارد.» اما لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه خبر داد که طرفین قرار گذاشتهاند که مهلت تازهای برای مذاکرات تعیین نکنند.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، یکشنبه ۲۸ ژوئن گفته بود که مذاکرهکنندگان در صددند در روزهای آینده توافق را نهایی کنند و به چارچوب زمانی پایبند هستند: «اما اگر همانند لوزان چند روز بیشتر شد، انعطاف لازم را داریم.»
محافل دیپلماتیک وین پیشتر گفتهاند که احتمال تمدید دو روزه مذاکرات بالاست.
وزیر خارجه آمریکا دوشنبه شب با یوکیا امانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیداری مشورتی داشت. رسانههای ایرانی حضور آمانو در مذاکرات وین را غیرمترقبه خوانده بودند اما سخنگوی او گفت هدف از حضور امانو در وین، تقویت جنبههای فنی برنامه جامع اقدام مشترک است.
سرعت و زمانبندی رفع تحریمها و مکانیسم نظارت بر برنامه هستهای ایران، اصلیترین اختلافات مذاکرهکنندگان هستند.
«تعداد ماشینها در فوردو»، «زمان بندی تحقیق و توسعه»، «زمان بندی تعلیق تحریمها» و «مکانها و افرادی که باید آژانس به آنها دسترسی پیدا کند»، از جمله مواردی در متن توافق هستند که آمریکاییها خواستار اعمال تغییراتی در جزییات آنها شدهاند.
متن توافق نهایی چیزی حدود ۴۰ تا ۵۰ صفحه به همراه چندین ضمیمه است. جان کری میگوید نگارش متن با «جدیت» ادامه دارد، اما ظریف و عراقچی وجود پرانتزهای متعدد در متن را انکار نکردهاند.
روشن خدمت آقای روحانی بگويم، اگر نتواند وزارت خانه های اطلاعات و ارشاد و علوم و دفاع و کشور و خارجه را از زير دست وبال خامنه ای و مجتبی و آدم کشان بيت بيرون بياورد، نه در داخل می تواند از پس باندهای قدرت و ثروت برآيد و نه در جامعه جهانی کسی روی او حساب خواهد کرد و توفيقی هم در رفع تحريم ها و همراهی جامعه بين المللی نخواهد داشت.
با يک وزير خارجه سعيد امامی ساخته نمی تواند دنيا را قانع کند که در ايران قدرتی دارد و می تواند شرايط را عوض کند. دنيا خيلی زود دندان های او را خواهد شمرد.
محسن سازگارا
امرداد ۱۳۹۲
faryad / 01 July 2015