لایحه‌ای که می‌تواند توافق آمریکا با ایران را لغو کند به رأی گذاشته می‌شود

در حالی که قرار است مجلس نمایندگان آمریکا لایحه نظارت کنگره بر توافق نهایی با ایران را به رأی بگذارد، سناتورهای دموکرات قصد دارند نمایندگان سنا و کنگره را راضی کنند که زمان بررسی و نظارت کنگره بر معامله هسته‌ای با ایران را از ۶۰ روز به ۳۰ روز کاهش دهند.

طبق این لایحه رئیس‌جمهور آمریکا باید متن توافق نهایی با ایران را به کنگره بیاورد و به این ترتیب کابینه اوباما نمی‌تواند تا ۶۰ روز تحریم‌های وضع‌شده توسط کنگره علیه تهران را لغو کند. کوتاه کردن زمان این دوره نظارت، از این نظر برای دمکرات‌ها اهمیت دارد که توافق نهایی با ایران سریع‌تر اجرایی شود.

«لایحه کروکر-منندز» که در رسانه‌های آمریکا به «لایحه ایران» هم مشهور شده است، قرار است امروز سه شنبه ۱۴ آوریل / ۲۵ فروردین ماه در کمیته روابط خارجی سنا به رأی گذاشته شود. این لایحه در مقام قانون می‌تواند توافق نهایی با ایران را لغو کند.

در دو هفته گذشته، نمایندگان دو مجلس در تعطیلات بهاری به سر می‌بردند با این حال جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا سعی کرده است در جلسات خصوصی، این نمایندگان را متقاعد کند که به این لایحه رأی ندهند و از مذاکرات کابینه اوباما با دولت ایران حمایت کنند.

همچنین نزدیک به پنجاه متمم توسط نمایندگان حزب دمکرات بر این لایحه اضافه شده است که باید مورد بررسی کمیته روابط خارجی سنا قرار گیرد.

جان کری برای حمایت از این اصلاحیه‌ها، ملاقاتی خصوصی با قانون‌گذاران مجلس سنا داشته است که انتظار می‌رود این سناتورها مجلس نمایندگان آمریکا را مجاب کنند که دوره‌ای را که کنگره برای بررسی توافق نهایی با ایران در نظر گرفته است کاهش دهند.

اگر چنانچه این لایحه تبدیل به قانون شود، این قانون به کنگره آمریکا این حق را خواهد داد تا توافق هسته‌ای احتمالی با ایران را ظرف مدت ۶۰ روز بررسی کرده و آن را باطل کنند. اوباما بارها گفته است که اگر کنگره «لایحه کروکر-منندز» را تصویب کند، او از حق وتو خود استفاده خواهد کرد.

اما حق وتو اوباما پایان این قانون بالقوه نخواهد بود. حتی پس از اینکه قانون توسط حق وتو ریاست جمهوری آمریکا باطل شود، مجلس نمایندگان آمریکا می‌تواند در صورت حمایت ۳ / ۲ اعضایش مجدد «لایحه کروکر-منندز» را مورد بررسی قرار دهند و حق وتو اوباما را در این مورد لغو کنند.

وضعیت فعلی «لایحه کروکر-منندز»

«لایحه کروکر-منندز» با نام رسمی لایحه «اس ۶۱۵» در مجلس نمایندگان امریکا به ثبت رسیده است.

در دو هفته گذشته، باب کورکر از کمیسیون روابط خارجی سنا، سعی کرده است از طریق رسانه‌ها، حمایت مردمی و حمایت دیگر قانون‌گذاران مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا را برای رأی دادن به لایحه «اس ۶۱۵» جلب کند.

او که از نویسندگان این لایحه است، بر این باور است که توافق نهایی با ایران به دلیل اینکه به صورت بالقوه وعده لغو تدریجی تحریم‌هایی را می‌دهد که مجلس نمایندگان آمریکا علیه ایران وضع کرده است، این قرارداد نمی‌تواند تنها بین کابینه اوباما و دولت جمهوری اسلامی ایران امضاء شود. کورکر می‌گوید نمایندگان مردم آمریکا که این تحریم‌ها را قانونی کرده‌اند، باید در لغو این تحریم‌ها حق انتخاب داشته باشند.

به گزارش «وال‌استریت جورنال» فشار برای رسیدن به یک توافق بر سر لایحه «اس ۶۱۵» بین دو حزب دمکرات و جمهوری‌خواه در تعطیلات آخر هفته و از طریق تماس‌های تلفنی در میان قانون‌گذاران شدت یافته است.

در قوانین ایالات متحده آمریکا، هنگامی که یک سناتور یا نماینده لایحه‌ای را معرفی می‌کند، این لایحه پس از ثبت  به کمیته متناسب با موضوع لایحه فرستاده می‌شود. لایحه «اس ۶۱۵» به کمیته روابط خارجی سنا فرستاده شده است. این کمیته این لایحه را دوبار بررسی کرده است و اکنون قرار است که روز ۱۴ آوریل ۲۰۱۵، لایحه در این کمیته به رأی گذاشته شود.
در کمیته روابط خارجی سنا، گروه کوچک‌تری از سناتورها ابتدا باید به لایحه رأی بدهند تا لایحه با اکثریت آرای آن‌ها به مرحله بعدی برای قانون شدن نزدیک شود. روز ۱۴ آوریل اگر بیشتر اعضای کمیته روابط خارجی سنا از لایحه «اس ۶۱۵» حمایت کنند این لایحه به مجلس سنا و کنگره برای بحث ارسال می‌شود.

در نهایت اگر دو مجلس نمایندگان مردم آمریکا پس از ارائه اصلاحات لایحه را به رأی بگذارند، لایحه تنها با اکثریت آراء به رئیس‌جمهور آمریکا فرستاده خواهد شد که با امضاء نهایی، آن را قانون کند.

اگر رئیس‌جمهور از حق وتو خود استفاده کند و لایحه را امضاء نکند، کنگره می‌تواند برای فائق آمدن بر حق وتو ریاست جمهوری این لایحه را مجدد در هر دو مجلس به رأی بگذارد. اگر از لایحه با اکثریت دو سوم آرای نمایندگان مردم و سناتورها حمایت شود، حق وتو رئیس‌جمهور باطل و لایحه قانون می‌شود.

کمپین‌های جان کری در حمایت توافق نهایی با ایران

وزیر امور خارجه آمریکا به غیر از ملاقات خصوصی‌اش با برخی از نمایندگان دمکرات و جمهوری‌خواه، عصر روز دوشنبه ۱۳ آوریل / ۲۴ فروردین، قرار است صبح روز سه شنبه ۱۴ آوریل هم با تعداد دیگری از نمایندگان در «خانه دمکرات‌ها» دیدار کند و جزییات مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران را با آن‌ها در میان بگذارد.

ایده کلی این است که دموکرات‌ها با افزایش فشار بر دیگر نمایندگان مردم می‌توانند این لایحه را تا حدی اصلاح کنند که کنگره جمهوری‌خواه از آن به عنوان اهرم فشاری برای از بین بردن توافق نهایی با ایران استفاده نکند.

به گزارش سی‌ان‌ان ، جان کری در دیدار خصوصی‌اش با نمایندگان مردم آمریکا از آن‌ها «فضای آزادتری» خواسته تا بتواند معامله با ایران را پیش ببرد.

او پیش از دیدار عصر دوشنبه‌اش با نمایندگان سنا و کنگره به خبرنگاران گفته است: «ما دو ماه و نیم بیشتر مقابل رویمان داریم تا به مذاکره ادامه دهیم. این زمان قابل توجهی است و می‌توان در این زمان معامله جدی‌ای را پیش برد. بنابراین امیدواریم که کنگره به حرف‌های ما با دقت گوش دهد، سؤالاتی دارند را بپرسند، اما همچنین به ما فضا و زمان بدهند که قادر باشیم این کار بسیار دشوار را که برای کشور ما مخاطرات بالایی به همراه دارد، به پایان برسانیم.»

جلسه وزیر امور خارجه اوباما با نمایندگان مردم آمریکا بیش از یک ساعت به طول انجامید.

کریس استوارت، نماینده جمهوری‌خواه ایالت یوتا و عضو کمسیون امنیتی سنا به خبرنگاران پس از ترک جلسه گفت که «اصلاً متقاعد نشدم». او در ادامه گفت که درک نمی‌کند که جان کری چگونه می‌گوید که اصلاً توافقی صورت گرفته است.

نمایندگان دمکرات اما با جان کری همراه‌تر بوده است. سناتور کریس کونز به خبرنگاران گفت که پیشنهاد اینکه زمان نظارت کنگره به توافق با ایران از ۶۰ روز به ۳۰ روز کاهش یابد را بررسی کرده و با آن موافق است. این نماینده خود این متمم را به لایحه «اس ۶۱۵» برای بررسی افزوده است.

کونز به خبرنگاران گفته است: «حالا که ما از مفاد کلی چارچوب توافق خبر داریم و در جلساتمان با کاخ سفید، اطلاعات دقیق‌تری هم به دست آورده‌ایم، باید قادر به بررسی مسئولانه این لایحه در ۳۰ روز یا کمتر باشیم.»

اما همه دمکرات‌ها در رابطه با معامله هسته‌ای با ایران با کابینه اوباما همراه نیستند. استیو اسرائیل، از دمکرات‌های مجلس نمایندگان می‌گوید که شک و تردیدهای او همچنان باقی است اما حاضر است که به کابینه اوباما زمان بیشتری برای به هدف رسیدن بدهد.

«لایحه کروکر-منندز» ممکن است که امروز در کمیته روابط خارجی سنا رأی اکثریت بیاورد. اما مهم‌ترین حامی این لایحه، سناتور کروکر، با درخواست دمکرات‌ها برای کوتاه کردن زمان بررسی توافق نهایی با ایران در کنگره موافقت نکرده و گفته است با هرگونه تغییر این لایحه مخالفت خواهد کرد.

سناتورهای عضو کمیته روابط خارجی سنا، از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه باید پیش از رأی دادن به این لایحه، بیش از ۵۰ متمم و اصلاحیه پیشنهادشده را بررسی کنند. این ممکن است حتی تاریخ رأی‌دهی این کمیته را به تعویق بیندازد و این چیزی است که کاخ سفید به دنبال آن است؛ یعنی به تعویق انداختن لایحه‌ای که توانایی اوباما برای کاهش تحریم‌های علیه ایران را محدود می‌کند.