کمیته بانکی سنای آمریکا، طرحی را تصویب کرده است که بر اساس تحریمهای بیشتری علیه جمهوری اسلامی وضع خواهد شد. این طرح در صورت شکست مذاکرات هستهای ۱+۵ با ایران، به مجلس سنا ارائه میشود. برای اینکه این طرح به قانون تبدیل بشود، مجلس سنای آمریکا باید آن را تصویب کند.
طرح کمیته بانکی سنای آمریکا روز پنجشنبه (۲۹ ژانویه/ ۹ بهمن)، با ۱۸ رأی موافق و چهار رأی مخالف، به تصویب رسیده است. منابع خبری از واشنگتن گزارش کردهاند که هر ۱۲ سناتور جمهوریخواه و شش نفر از ۱۰ عضو دموکرات کمیته سنای آمریکا، به طرح افزایش تحریمها علیه ایران، رأی مثبت دادهاند. چهار سناتور دموکرات نیز با این طرح مخالفت کردهاند.
کمیته بانکی سنای آمریکا ۲۲ عضو دارد.
طرح شدت بخشیدن به تحریمها علیه ایران در حالی توسط کمیته بانکی سنای آمریکا تصویب شده است که باراک اوباما، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، پیشتر در نطق سالانه خود در کنگره این کشور، تهدید کرده بود هر گونه طرحی برای افزایش تحریمها علیه ایران را که قبل از پایان مذاکرات هستهای ارائه شود، وتو میکند.
او گفته بود گرچه موفقیت دیپلماسی مذاکره با ایران قابل تضمین نیست، اما وضع تحریمهای جدید نیز این سیاست را به بنبست میکشاند.
بیشتر بخوانید: اوباما: طرح تشدید تحریم ایران را وتو میکنم
خبرگزاری رویترز گزارش کرده است که با توجه به صحبتهای اوباما در کنگره، انتظار نمیرود این طرح تا پیش از ۲۴ مارس/ چهار فروردین ۱۳۹۴ برای تصویب نهایی ارائه شود.
سناتورهای موافق با این طرح از جمله رابرت منندز که از تدوینکنندگان این طرح است نیز گفتهاند که طرحشان را برای دو ماه مسکوت میگذارند تا فرصت بیشتری به حل بحران هستهای ایران از طریق مذاکره، بدهند. به این ترتیب این طرح دستکم تا پایان ماه مارس برای تصویب به سنای آمریکا فرستاده نخواهد شد.
تام کتون، یکی از سناتورهای جمهوریخواه کمیته بانکی سنای آمریکا از ایالت آرکانزاس و از موافقان این طرح، در مقالهای که روز جمعه، ۳۰ ژانویه/ دهم بهمن ماه، درباره این موضوع در «وال استریت ژورنال» منتشر کرده، نوشته است: «ایران به عنوان طرف ما در مذاکرات هستهای، در مناسبات بینالمللی بازیگری منطقی و صلحدوست نیست بلکه کشوری تندروست که در قانون اساسی آن استبداد اسلامی به صراحت آمده است و از آن با عنوان جهاد نام برده شده است.»
او ایران را مسئول جان سربازان آمریکایی کشته شده در عراق و افغانستان دانسته و با طرح این مقدمات گفته است: «رئيس جمهور آمریکا، با استناد به حساسیت مذاکرات هستهای و ادامه مشارکت ایران، از کنگره خواسته است تا قانون جدید برخورد با ایران به عنوان یک تهدید مهم را به تعویق بیندازد. حال پرسش این است که آیا این همکاری ما میتواند باعث شود که ایران سطح همکاریهایش را با ما افزایش دهد؟»
این سناتور جمهوریخواه کمیته بانکی سنای آمریکا پاسخ این سوال را منفی دانسته و نوشته است: «هدف رژیم ایران کشتن آمریکاییها، صادرات ترور، بیثبات کردن خاورمیانه و صادر کردن انقلاب اسلامی به سراسر جهان است. اگر ایران در حال حاضر میتواند چنین جنایتهایی را علیه غرب انجام دهد، تصور کنید که یک ایران هستهای چه کارها خواهد کرد.»
کتون البته اضافه کرده که «برخی از نمایندگان دموکرات مجلس سنا، ادعا می کنند که برای متوقف کردن ایران از دستیابی به سلاح هستهای، باید زمان و شانس بیشتری به این کشور بدهیم. حالا آنها در حال حاضر این شانس را دارند که ادعای خود را اثبات کنند چرا که طرح جدید تا چند هفته آینده به مجلس سنا ارائه نخواهد شد.»
وضع تحریمهای تازه علیه ایران در طرحی موسوم به کورت– منندز ارائه شده است. این طرح اتخاذ تدابیر تهاجمی و سختگیرانهتر را در برابر سیاست هستهای ایران پیشنهاد میکند. شدت بخشیدن به تحریمها و حمایت قاطع نظامی آمریکا از منافع اسرائیل در صورت ورود این کشور به مناقشه اتمی، از جمله راهکارهای پیشنهادی در این طرح است.
طرح کورت- منندز در ۵۲ صفحه تنظیم شده است.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اما هفته گذشته گفته بود که اگر کنگره آمریکا تحریمهای تازهای علیه کشورش تصویب کند، مذاکرات هستهای شکست خواهد خورد.