در پی پیشنهاد گروه دولت اسلامی برای مبادله یک گروگان ژاپنی با يک زن پیکارجوی عراقی که در اردن زندانی است، نخستوزیر ژاپن با شاه اردن تماس گرفت.
خبرگزاری دولتی اردن، «پترا» گزارش داد شينزو آبه، نخست وزير ژاپن با عبدالله دوم، پادشاه اردن تماس گرفته است. با این حال، این خبرگزاری به محتوای مکالمه آنها اشارهای نکرده است.
پیشتر، در ويدئويی که در روز شنبه ۲۴ ژانويه/چهارم بهمن، در اينترنت منتشر شد، کنجی گوتو، روزنامه نگار آزاد ژاپنی که اينک اسير داعش است، از تقاضای داعش برای تبادل زندانيان میگويد.
روزنامهنگار گروگانگرفته شده ژاپنی در اين ويدئو درباره شرط آزادی خود از دست دولت اسلامی، میگويد: «آنها تنها به دنبال آزادی خواهر خود ساجده الريشاوی هستند. او را تحويل بدهيد و من را آزاد کنيد.»
این در حالی است که شينزو آبه، نخست وزير ژاپن در جلسه هیأت دولت در روز شنبه گفت: «نجات زندگی کنجی اولويت ماست و دولت ژاپن تمام قدرت خود را برای آزادی او به کار خواهد برد.»
همچنین، یوشیهیده سوگا، سخنگوی دولت ژاپن اعلام کرد که توکیو در حال بررسی فایل است اما دلیلی ندارد که در اصالت ویدیو شک کنند.
این اخبار در حالی منتشر میشود که گروه «دولت اسلامی» (داعش) سهشنبه هفته گذشته با انتشار ویدیویی تهدید کرد چنانچه دولت ژاپن طی ۷۲ ساعت مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار نپردازد، «هارونا یوکاوا» و «کنجی گوتو»، دو گروگان ژاپنی را به قتل میرساند. مهلت مقرر بعد از ظهر جمعه (۲۳ ژانویه/۳ بهمن) به وقت ژاپن به سر رسید.
با به سر آمدن مهلتی که گروه «دولت اسلامی» (داعش) برای دو گروگان ژاپنی تعیین کرده بود، ویدیویی در اینترنت منتشر شده که ادعا میکند شبهنظامیان داعش یکی از دو گروگان ژاپنی را گردن زدند.
زندانی مورد نظر داعش چه کسی است؟
ساجده الريشاوی که در ويدئو به عنوان يک «خواهر زندانی» به او اشاره شده، از سال ۲۰۰۵ توسط مقامات اردنی زندانی شده و علناٌ بيش از نه سال است که ديده نشده است.
ريشاوی ابتدا دستگير شد و سپس در سال ۲۰۰۵، به جرم «توطئه برای انجام اقدامات تروريستی» و سه بمبگذاری انتحاری در هتل راديسون در امان پايتخت اردن به اعدام محکوم شد.
ريشاوی که درحال حاضر ۴۰ ساله است. او چهار روز پس از حملهای که درآن شوهرش، علی حسين الشمری، و دو عراقی ديگر خود را منفجر کردند، دستگير شد.
او در يک اعتراف تلويزيونی پس از دستگيری میگويد که خیلی سعی کرده اما موفق به فعال کردن مواد منفجره خود نشده است. اين حمله در يک جشن عروسی صورت گرفت و بيش از شصت کشته برجای گذاشت.
در آن زمان القاعده عراق، سلف دولت اسلامی، مسئوليت اين بمبگذاری را به عهده گرفت.
واکنش مردم ژاپن به گروگانگیری
کینگستون، مدیر مطالعات آسیایی در دانشگاه تمپل توکیو در گفتوگو با شبکه خبری سی ان ان، از واکنش متفاوت مردم نسبت به دو گروگان خبر داد و گفت: «مردم برای گوتو به عنوان خبرنگار احترام قائل هستند، اما یوکووا [گروگانی که احتمالاً کشته شدهاست] به عنوان ماجراجوی خام و سادهدلی در نظر گرفته میشود که خودش را به دردسر انداخته و نباید اسارت او را مشکل حکومت و مالیات دهندهها دانست.»
چند روز پیش، جونکو ایشیتو، مادر کنجی گوتو که در واکنش به ویدئوی اول داعش برای نخستین بار در برابر دوربینها ایستاد، سخنان خود را با عذرخواهی از مردم ژاپن آغاز کرد: «من از مهربانی عظیم شما مردم ژاپن سپاسگزارم و بابت زحمت و دردسری که پسرم موجب آن شده است، از شما عذرخواهی میکنم.»
مادر این گروگان بارها تلاش کرد تا به همه بفهماند از «زحمت و دردسری» که پسرش ایجاد کرده، احساس خیلی بدی دارد.
بنابر این گزارش عذرخواهی او، بخشی از فرهنگ ژاپن است.
رویکرد کلی ژاپن در مواجهه با گروگانگیری
این وقایع در حالی صورت میپذیرد که در واپسین بحران گروگانگیری ژاپن در دوران جنگ عراق در سال ۲۰۰۴، سه جوان ژاپنی از سوی پیکارجویان وابسته به القاعده به اسارت در آمدند و سپس آزاد شدند.
اما هنگام بازگشت هیچ کس از آنان استقبال گرمی نکرد، بلکه به آنها خرده گرفتند که چرا ملت و دولت را به دردسر انداختهاند.
در آن زمان نخستوزیر ژاپن با اعلام عباراتی همچون «پذیرفتن مسئولیت خود» و «با پذیرفتن ریسکش به چنین جاهایی سفر کنید» نشان داد که موضع رسمی دولت در برابر چنین اتفاقی چیست.
بیشتر بخوانید: داعش یکی از دو گروگان ژاپنی را گردن زد