مسئولان سازمان ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری آذربايجان غربی از وضعیت ناگوار بازار تاريخی اروميه خبر می‌دهند. این بازار به جا مانده از دوران صفویه به‌دلیل رطوبت و نفوذ آب در آستانه تخریب قرار دارد و باید هر چه سریع‌تر به وضعیت آن رسیدگی شود.
به‌گزارش خبرگزاری مهر، بسته شدن کانال سنتی فاضلاب و نيز نبود روش اصولی برای دفع آب‌های سطحی طی سال‌های گذشته موجب شده تا برخی سازه‌های بازار ارومیه به دليل رطوبت و نفوذ آب در خطر جدی فروپاشی قرار بگیرند.
بازار تاريخی اروميه قابليت ثبت در فهرست ميراث جهانی را دارد اما با وضعيت کنونیِ آن، شورای بين‌المللی بناها و محوطه‌ها (ايکوموس) اجازه طرح چنين موضوعی را به ميراث فرهنگی نمی‌دهد.
این بازار به شماره ۱۶۳۹ در سال ۱۳۶۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسيده است. بازار اروميه در بخش جنوب شرقی این شهر واقع است و مساحتی در حدود ۳۵ هزار مترمربع دارد. این بازار با ۴۰ راسته و ۱۲۷۰ باب مغازه، درآمد زندگی ۴۰ هزار نفر را به‌شکل غير مستقيم تأمین می‌کند.
«مدیریت‌های قبلی به بازار ارومیه رسیدگی نکرده‌اند»
جليل جباری، مديرکل ميراث فرهنگی آذربايجان غربی وضعیت پیش‌آمده برای بازار تاريخی اروميه را ناشی از «مدیریت‌های قبلی و عدم همکاری دستگاه‌های خدمات‌رسان در استان» دانست و گفت در سال‌های گذشته تفاهم‌نامه‌هايی با برخی دستگاه‌ها برای رفع مشکل دفع اصولی آب‌های سطحی و فاضلاب اين اثر صورت گرفت اما اجرايی نشد.
جباری گفت عدم دفع اصولی فاضلاب و آب‌های سطحی بازار اروميه موجب شده تا هم‌اکنون بسياری از بخش‌های بازار از جمله تعدادی از راسته‌ها، گنبدها و ديواره‌ها دچار آسيب جدی شده و در معرض تخريب قرار گيرند.
وی افزود: «اين مجموعه به‌دليل رطوبت شديد نشست نامتقارن داشته و وضعيت مناسبی ندارد و چنان‌چه سريع‌تر به اين موضوع رسيدگی نشود بازار اروميه دچار آسيب جدی خواهد شد.»
به‌گفته وی اعتبارات تخصيص يافته به ميراث فرهنگی استان آذربایجان غربی نسبت به استان‌های دیگر بسیار ناچیز است و با این میزان اعتبار نمی‌توان به اهداف تعيين‌شده دست يافت.
«کل سازه بازار در معرض فروپاشی کامل قرار دارد»
محمد فتحی، معاون ميراث فرهنگی آذربايجان غربی نیز تأکید کرد که کل سازه بازار تاریخی ارومیه در معرض فروپاشی کامل قرار دارد.
وی گفت: «اثرات اين رطوبت به‌گونه‌ای است که کف بازار و مجموعه‌ای از حجره‌های بازار در حال تخريب بوده و فاضلاب به جداره‌های بيرونی اين مجموعه نفوذ کرده که در صورت عدم ساماندهی فوری، احتمال ريزش سقف بازار به‌دلیل سست بودن پی وجود دارد.»
بازاری با سبک خاص هر دوره
بازار اروميه در طول زمان با تغيير شيوه زندگی، دستخوش تغييرات زيادی شده است به‌عنوان مثال حمام اين بازار متعلق به دوره زنديه و قاجاريه است.
در بازار اروميه هر راسته و بخشی، از سبک و شکل خاص دوره خود پيروی کرده است. بقايای به جای مانده، نمايانگر معماری دوره‌های مختلف است. به‌رغم تنوع شکل طاق‌ها، چشمه و گنبدها مجموعه بازار از سادگی ويژه‌ای برخوردار است، هيچ نوع کاشی‌کاری، گچ‌بُری و سنگ‌کاری در آن ديده نمی‌شود و مصالح تمام راسته بازار و چهارسوها از آجر و اغلب بدون اندود ساده گچ است.
بازار تاریخی اروميه از راسته‌های اصلی و فرعی متعددی تشکیل شده که از نظم و نقشه خاصی پيروی نمی‌کند بلکه در طی دوره‌های مختلف به‌تدريج در محور طولی و عرضی گسترش يافته است.
در اين بازار همچنين تعدادی سرا، چهارسوق، تيمچه و حمام‌های قديمی وجود دارد. راسته‌های بازار هر کدام وابسته به صنف خاصی است و بر همين اساس نامگذاری شده‌اند، مثل راسته عطاران، زرگران، پوشاک‌فروشان، چاقوسازان، فرش‌فروشان و غیره.
در این بازار که در بخش‌هایی دو طبقه می‌شود، مغازه‌ها بدون ويترين و در و پنجره است و تمام اجناس آن‌ها بر روی طبق‌های بزرگ و ميزهای چوبی چيده شده‌اند.
واقعا دم رادیو زمانه گرم که یک نگاهی هم به مسائل شهرهای اقلیت نشین میکنند، مثل اون رادیو های خارجی مثل
***، صدای ***،.مختص تهران وشهرهای فارس نشین نیست
آراز / 04 December 2014