عزيز کاظمی، مديرکل اداره امور اتباع و مهاجرين خارجی وزارت کشور ضمن اینکه آمار اتباع خارجی در ایران را بر اساس حدس و گمان دانست، گفت حدود ۸۰۰ هزار تبعه غيرمجاز افغان در کشور وجود دارد.

به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، عزيز کاظمی در نشستی به‌مناسبت روز پناهنده با حضور سيوانکا داناپالا، نماينده کميساريای عالی سازمان ملل متحد در تهران، تعداد پناهندگان ساکن ایران را حدود يک ميليون نفر عنوان کرد و گفت: «از لحاظ آماری تعداد پناهندگان افغان در ايران حدود ۹۵۰ هزار نفر است و تعداد پناهندگان عراقی نيز به ۳۳ هزار نفر می‌رسد.»

به‌گفته وی از تعداد پناهندگان افغان در ایران، حدود ۳۲۰ هزار نفر دانش‌آموز، ۱۱ هزار نفر دانشجو، ۱۵هزار نفر فارغ‌التحصيل و حدود ۲۲۰ هزار نفر اقشار آسيب‌پذيرند.

مديرکل اداره امور اتباع و مهاجرين خارجی وزارت کشور در مورد اتباع غيرمجاز ساکن ایران گفت: «از اتباع غيرمجاز نه در مرزها و نه در داخل کشور آماری گرفته نمی‌شود و هر آماری که برای اين افراد گرفته می‌شود حدس و گمان بوده و واقعی نيست.»

وی افزود: «براساس برآوردها پيش‌بينی می‌کنيم چيزی در حدود ۸۰۰ هزار نفر اتباع غيرمجاز افغان در کشور وجود دارد و بايد عنوان کرد که اتباع غيرمجاز ساير کشورها در کشور نادر هستند هرچند اتباع بنگلادشی و پاکستانی غيرمجاز نيز در ايران می‌توانند برجسته باشند.»

عزیز کاظمی نکته مهم را طولانی‌مدت بودن حضور پناهندگان در ایران عنوان کرد و گفت تمرکز اداره امور اتباع و مهاجرين خارجی وزارت کشور روی این مسأله است.

سيوانکا داناپالا، نماينده کميساريای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در ايران نيز ایران را در کنار لبنان و پاکستان، دارای يکی از بزرگترين جمعيت‌های پناهندگی دانست و گفت: «با همکاری اداره کل امور اتباع وزارت کشور توانسته‌ايم برنامه‌هايی را برای ترغيب پناهندگان به‌منظور بازگشت به کشورشان تدبير کنيم.

داناپالا در مورد در تأمین منابع مالی ایران در زمینه پناهندگی شرایط کنونی این کشور نسبت به گذشته را بهتر توصیف کرد و گفت: «ما به شدت به دنبال اين موضوع هستيم که کمک‌های بشردوستانه تحت تأثير تحريم‌ها قرار نگيرد.»

با وجود آمار بالای پناهندگان افغان در ایران، فعالان حقوق بشر به فراوانی موارد نقض حقوق پناهندگان افغان اعتراض دارند.

سال گذشته، سازمان دیدبان‏ حقوق بشر گزارشی منتشر کرد که بر اساس آن سیاست‌های ‏‏‏دولت ایران نسبت به پناهندگان و مهاجران افغان، تعهدات قانونی این کشور برای محافظت از این گروه آسیب‌پذیر در مقابل آزار و اذیت را نقض می‏‌کند.

بر اساس این گزارش، ایران هزاران افغان را شتابزده از کشور اخراج می‏‌کند، بدون اینکه به ایشان فرصت دهد حق خود برای حضور در ایران را اثبات کنند یا درخواست پناهجویی دهند.

سازمان دیدبان‏ حقوق بشر موارد خشونت از جمله ضرب و شتم، حبس در شرایط غیربهداشتی و غیرانسانی، اجبار به پرداخت پول برای انتقال و اسکان در اردوگاه‌های ‏‏‏مرزی، کار اجباری، و جداسازی اجباری اعضای خانواده‌ها ‏‏‏از یکدیگر را مستند ساخته است.