نيروهای انتظامی و امنيتی جمهوری اسلامی ايران از حضور گسترده مردم در مراسم پانزدهمين سالگرد قتل داريوش و پروانه فروهر، دو تن از رهبران ملی مخالف حکومت ايران، جلوگيری کردند. با اين حال اين مراسم  به‌شکل محدود بعد از ظهر جمعه يکم آذرماه ۱۳۹۲ در منزل آن‌ها برگزار شد.

داریوش فروهر دبیرکل حزب ملت ایران بود که به همراه همسرش پروانه فروهر در یکم آذرماه ١٣٧٧ توسط مأموران امنیتی جمهوری اسلامی در خانه خود کشته شدند.

بنا به گزارش دريافتی اين مراسم قرار بود با توافق‌های صورت گرفته با مسئولان حکومتی آزادانه برگزار شود اما نيروهای امنيتی و انتظامی دو سوی کوچه‌ای که منزل فروهرها در آن قرار دارد را بستند و مانع از شرکت مردم در اين مراسم شدند.

هرانا، تارنمای مجموعه فعالان حقوق بشر در ايران به‌نقل از يکی از کسانی که قصد شرکت در این مراسم را داشت نوشت: “مأموران ابتدا به داخل منزل فروهر‌ها رفته و سپس سر کوچه جمع شدند و اجازه ندادند کسی به سمت منزل فروهر‌ها حرکت کند.”

در ميان جمعيت کسانی چون نسرين ستوده، داوود هرميداس باوند، محمد بسته‌نگار، فريبرز رئيس‌دانا، ناصر زرافشان، محمد ملکی و جمعی از گروه “مادران صلح” حضور داشتند اما نتوانستند در مراسم شرکت کنند

اين شاهد عينی افزود: “مأموران امنیتی به جمعیت حاضر در محل که بالغ بر ۱۰۰ نفر می‌شدند ابتدا اعلام کرد که فقط اعضای خانواده و بستگان فروهر‌ها می‌توانند وارد شوند اما حدود ساعت ۱۵ و ۲۰ دقیقه مأموران نیروی انتظامی و لباس شخصی به محل آمدند و سعی کردند مردم تجمع‌کننده را پراکنده کنند.”

گزارشی ديگر از گسترش حضور مردم در دو سوی کوچه خبر داد که به‌شکلی خودجوش سرودهای “ای ايران” و “يار دبستانی من” را خوانده‌اند.

در ميان جمعيت کسانی چون نسرين ستوده، داوود هرميداس باوند، محمد بسته‌نگار، فريبرز رئيس‌دانا، ناصر زرافشان، محمد ملکی و جمعی از گروه “مادران صلح” حضور داشتند اما نتوانستند در مراسم شرکت کنند.

با اين‌که مأموران امنيتی مردم حاضر را مجبور به ترک محل کردند اما مراسم با محدوديت‌های اعمال‌شده در داخل خانه فروهرها برگزار شد.

در اين مراسم که با تلاش پرستو فروهر، فرزند داريوش و پروانه فروهر برگزار شد، کسانی چون اديب برومند، حسين شاه‌حسينی، کوروش زعيم، بهرام نمازی، سعيد آل‌آقا و ناصر کميليان، شرکت داشتند.

مراسم با خواندن شعری از محمدعلی سپانلو آغاز شد که وی آن را در سال ۱۳۴۹ هنگامی که با داريوش فروهر هم‌بند بوده، برايش سروده بود.

حسين مجتهدی، از کنشگران ملی ايران با خواندن اين شعر به‌نقش فروهرها در نهادينه‌سازی آزادی‌خواهی، مردم‌سالاری و سياست‌ورزی اخلاق‌گرايانه اشاره کرد.

سپس علی‌اکبر معين‌فر، از فعالان ملی و نخستين وزير نفت پس از انقلاب ايران از محدوديت‌های به‌وجود آمده برای برگزاری مراسم در سال‌های اخير انتقاد کرد و خاطراتی را از همکاری با داريوش فروهر در دولت موقت پس از انقلاب بيان کرد.

برخی از سايت‌های طرفدار حکومت ايران در خبرهای خود به برگزاری “آزادانه” مراسم يادمان فروهرها اشاره کرده و  ضمن بيان اين‌که پرستو فروهر “بدون هيچ محدوديتی وارد کشور شده” نوشته‌اند “امنيت برگزاری اين مراسم توسط نيروی انتظامی تأمين شد”

حسين شاه‌ويسی، از اعضای حزب ملت ايران در سخنان خود ملت‌گرايی ايرانی را تکثرگرا خواند و گفت داريوش فروهر از اين ديدگاه دفاع می‌کرد. وی تأکيد کرد که در اين نگاه عدالت‌گرايی، توزيع برابر قدرت و ثروت از طريق مجراهای مردم‌سالارانه و مقابله با تبعيض‌های قومی، عقيدتی و جنسيتی زمينه‌ساز همبستگی ملی است.

اين گزارش می‌افزايد پرستو فروهر در حالی که منقلب بود و می‌گريست در سخنانی گفت گمان می‌کرد مراسم به‌شکل ديگری برگزار شود و اگر کاری برای پيگيری و اجرای عدالت اين پرونده ملی صورت نگرفته، پس از سال‌ها اجازه برگزاری آزاد مراسم داده شود که متاسفانه چنين نشد.

پرستو فروهر درباره روند ناعادلانه دادرسی اين پرونده توضيح داد و افزود به بسياری از اعتراف‌های متهمان توجهی نشد.

به‌گفته پرستو فروهر بخش‌هايی از پرونده از بين رفت، و روند رسيدگی حقوقی قضايی با موانع حکومتی روبه‌رو شد.

وی همچنين افزود که در اعتراف عاملان قتل‌ها، نکته‌های دردناکی بود، که می‌توانست منشأ کشف حقايقی پيرامون موارد ديگری از اين دست باشد.

پرستو فروهر گفت: “در آن اعتراف‌ها به صراحت گفته شده بود که حذف فيزيکی دگرانديشان جزو وظايف شغلی عاملان بوده و در موردی چون زمان قتل فروهرها که به درازا کشيده اضافه کار پرداخت شده است.”

در پايان مراسم به درخواست پرستو فروهر شرکت‌کنندگان برخاسته و سرود “ای ايران” را خواندند و در حياط خانه تصاويری از داريوش و پروانه فروهر به نمايش در آمد.

برخی از سايت‌های طرفدار حکومت ايران در خبرهای خود به برگزاری “آزادانه” مراسم يادمان فروهرها اشاره کرده و  ضمن بيان اين‌که پرستو فروهر “بدون هيچ محدوديتی وارد کشور شده” نوشته‌اند “امنيت برگزاری اين مراسم توسط نيروی انتظامی تأمين شد.”

اين سايت‌ها افزوده‌اند: “در اين مراسم حدود ۵۰ نفر شرکت کرده بودند.”

روزنامه شرق از محدوديت‌های ايجادشده در اين مراسم چيزی ننوشته و تنها به “برخی تنش‌ها” در آن اشاره کرده است.