واشنگتن پست به نقل از مقامهای آمریکایی که نامشان فاش نشده گزارش داده است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به کاخ سفید گفته است که حمله متقابل احتمالی به ایران تنها تأسیسات نظامی ایران را هدف قرار خواهد داد.
بهگزارش واشنگتن پست دو مقام آگاه آمریکایی گفتهاند نتانیاهو به دولت بایدن گفته است که مایل است به جای تأسیسات نفتی یا هستهای در ایران به تأسیسات نظامی حمله کند، و حمله متقابل محدودتر و با هدف جلوگیری از یک جنگ تمام عیار انجام خواهد شد.
دو هفته پس از آخرین حملات موشکی ایران به اسرائیل که دومین حمله مستقیم ایران به اسرائیل در شش ماه گذشته بود؛ خاورمیانه خود را برای وعده پاسخ اسرائیل آماده کرده است و بیم آن میرود که تنشهای چند دهه اخیر میان دو کشور به یک رویارویی نظامی مستقیم منجر شود. تنشهای جدید در مقطع زمانی دشواری برای واشنگتن رخ میدهند، زیرا کمتر از یک ماه به انتخابات ریاست جمهوری این کشور باقی مانده است. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا علناً گفته است که از حمله اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران حمایت نخواهد کرد.
بهگفته یک مقام آمریکایی و یک مقام آگاه دیگر که نامی از آنها برده نشده، زمانی که جو بایدن و بنیامین نتانیاهو چهارشنبه گذشته با یکدیگر صحبت کردند، نتانیاهو گفته است که قصد دارد زیرساختهای نظامی ایران را هدف قرار دهد.
کاخ سفید در اینباره هیچ اظهارنظری نکرده است و دفتر نخستوزیری اسرائیل در بیانیهای گفته است:
ما به نظرات ایالات متحده آمریکا گوش میدهیم، اما تصمیمات نهایی را براساس منافع ملی خود خواهیم گرفت.
یک مقام آگاه گفت که اقدام تلافیجویانه اسرائیل برای جلوگیری از تصور «مداخله سیاسی در انتخابات ایالات متحده» تنظیم میشود و نشاندهنده درک نتانیاهو از تأثیر دامنه حمله اسرائیل در تغییر شکل رقابتهای ریاست جمهوری است.
تحلیلگران میگویند که حمله اسرائیل به تأسیسات نفتی ایران میتواند قیمت انرژی را افزایش دهد، در حالی که حمله به تأسیسات هستهای این کشور میتواند خطوط قرمز باقیمانده حاکم بر تنش اسرائیل و ایران را از بین ببرد و باعث تشدید بیشتر تنشها و اقدام مستقیم نظامی آمریکا شود. طرح اعلام شده از سوی نتانیاهو برای حمله به تأسیسات نظامی ایران در عوض موجب تسکین خاطر واشنگتن شده است.
یک مقام آمریکایی در تشریح تماس بین رهبران آمریکا و اسرائیل گفت نتانیاهو در صحبت با بایدن موضع «معتدلتری» نسبت به گذشته داشت. هر دو مقام آگاه گفتند که ملایم شدن ظاهری موضع نتانیاهو در تصمیم بایدن برای ارسال سامانه دفاع موشکی «تاد» به اسرائیل نقش داشته است.
روز یکشنبه، پنتاگون اعلام کرد که سامانه ضد موشک بالستیک «تاد» خود را بههمراه حدود ۱۰۰ سرباز آمریکایی در اسرائیل مستقر میکند. در بیانیه پنتاگون آمده بود: این سامانه که انتظار میرود در روزهای آینده ارسال شود، «بر تعهد آهنین ایالات متحده به دفاع از اسرائیل تأکید میکند».
مقام آمریکایی به واشنگتن پست گفته است که حمله اسرائیل به ایران پیش از انتخابات آمریکا در ۵ نوامبر انجام خواهد شد، زیرا انجام ندادن هر اقدامی ممکن است از سوی ایران بهعنوان نشانه ضعف تفسیر شود. او گفت: «این یکی از سلسله پاسخها خواهد بود».
زهار پالتی، مدیر قبلی اداره سیاسی- نظامی وزارت دفاع و رئیس پیشین ضداطلاعات موساد، گفت نتانیاهو باید بین درخواستهای واشنگتن برای اعتدال و تقاضای عمومی در اسرائیل برای پاسخ قاطع به ایران تعادل برقرار کند.
او گفت «ایرانیها تمام محدودیتهایی را که قبلاً داشتند دیگر ندارند». او اذعان کرد که «بدون سلاحهای ایالات متحده، اسرائیل نمیتواند بجنگد. اما این اسرائیل است که خطر میکند» و «میداند چگونه این کار را به انجام برساند».
بهگفته این مقام آگاه شامگاه پنجشنبه گذشته نتانیاهو کابینه امنیتی خود را به مدت سه ساعت تشکیل داد تا در مورد گزینههای روی میز بحث کند، اما او به دنبال مجوز رسمی برای حمله از کابینه خود نبود و زمان حمله را عمداً باز نگه داشت.
در تشکیلات دفاعی اسرائیل، این نگرانی وجود دارد که این حمله به اندازه کافی قوی یا به اندازه کافی پُربازتاب نباشد تا ایران را از حمله مستقیم دیگر به اسرائیل یا از تولید سلاح هستهای باز دارد.
زهار پالتی گفت:
وقتی دفعه قبل پاسخ دادیم، آنها پیام را دریافت نکردند. بنابراین گزینه جایگزین بین خویشتنداری یا مقابله به مثل است و پاسخ واضح است.
اسرائیل در حال حاضر در چندین جبهه میجنگد. در اواخر ماه گذشته، هزاران سرباز اسرائیلی برای اولین بار در نزدیک به دو دهه گذشته به جنوب لبنان حمله کردند و هفته گذشته، ارتش حمله دیگری را در شمال غزه آغاز کرد. وقتی صحبت از تهران میشود، افراد نزدیک به تیم نتانیاهو بیشتر از صبر استراتژیک سخن میگویند.
ناتان اشل، مشاور خانواده نتانیاهو در پیامی که روز یکشنبه گذشته در رسانههای اسرائیلی درز کرد، گفت:
همانطور که با [حزبالله در] لبنان و [حماس] در جنوب غزه منتظر ماندیم، اکنون هم فکر میکنم که باید در مورد ایران منتظر باشیم.
او گفت پس از پایان دادن به جنگ در جبهه شمالی «به ایران میرسیم که راه به جایی نمیبرد».
در مورد زمان حمله نیز بهنظر میرسد که نتانیاهو از واشنگتن سرنخ میگیرد. یک مقام ارشد دفاعی سابق اسرائیل که با بحثهای امنیتی کنونی آشناست، گفت آمریکا سامانه «تاد» و انواع سلاحها را در اختیار اسرائیل قرار میدهد که برای پایان دادن به حضور حزبالله نیاز است، و چنین استدلال میکند که بعداً میتوان به موضوع ایران رسیدگی کرد.
در حالی که کاخ سفید ماهها برای آتشبس در غزه فشار وارد کرده و ناموفق بوده و این منجر به تشدید اصطکاک بین نتانیاهو و بایدن شده است، اما تا کنون حتی در بحبوحه اعتراضهای فزاینده بینالمللی به تلفات غیرنظامیان، از عملیات زمینی اسرائیل در لبنان حمایت کامل کرده است. اسرائیل حتی به مقرهای نیروهای حافظ صلح سازمان ملل که وظیفه نظارت بر منطقه مرزی را بر عهده دارند، حمله کرده است.
یک مقام آگاه به واشنگتن پست گفت، اسرائیل بهعنوان بخشی از رایزنی با ایالات متحده، به واشنگتن گفته است که قصد دارد در هفتههای آینده به عملیات خود را در لبنان پایان دهد.
افزایش هماهنگی میان نتانیاهو و واشنگتن پس از حملاتی به مقامهای بلندپایه ایرانی در سوریه و ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در تهران صورت میگیرد که بدون هشدار قبلی به نزدیکترین متحدان اسرائیل انجام شد و خشم مقامات آمریکایی را برانگیخت.
یک مقام اسرائیلی نزدیک به نتانیاهو گفت:
در حالی که نتانیاهو به مشورت با مقامات آمریکایی در مورد حمله قریبالوقوع اسرائیل به ایران ادامه خواهد داد، اما او منتظر چراغ سبز واشنگتن نخواهد بود.
او افزود کسی که در مورد پاسخ اسرائیل به ایران تصمیم خواهد گرفت نتانیاهو خواهد بود.
در اوایل ماه جاری میلادی، ایران حدود ۲۰۰ موشک به سمت اسرائیل شلیک کرد که اکثر آنها رهگیری شدند. این حمله بهعنوان انتقام از جمله قتل سیدحسن نصرالله رهبر حزبالله توصیف شد. نتانیاهو سپس اعلام کرد که ایران «هزینه آن را پرداخت خواهد کرد».
این تحولات در حالی رخ میدهند که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران روز گذشته، دوشنبه ۲۳ مهر / ۱۴ اکتبر به مسقط پایتخت عمان سفر کرد و در آنجا گفت:
روند مسقط و تماس غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در حال حاضر به دلیل شرایط خاص منطقه متوقف است و در حال حاضر زمینهای برای این گفتوگوها وجود ندارد تا زمانی که بتوان بحران جاری را پشت سر گذاشت.
عمان در سالهای گذشته همواره پیامرسان میان ایران و آمریکا بوده است.
عراقچی با بیان اینکه «هم آمریکا باید بداند موضع ایران چیست، هم کشورهای اروپایی و هم کشورهای منطقه»، افزود: «ما خواهان جنگ و درگیری نیستیم، اگرچه برای آن کاملاً آمادگی داریم.»
او پیش از این نیز در سفر به بغداد همین حرف را تکرار کرده بود.