ذوبشدن میدان یخی جونو در آلاسکا که بیش از هزار یخچال طبیعی را در خود جای داده است، در حال شتاب گرفتن است. پژوهشی جدید نشان میدهد که این منطقه پوشیده از برف اکنون ۴٬۶ برابر سریعتر از دهه ۱۹۸۰ در حال کوچک شدن است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، پژوهشگران سطح برف را در این منطقه یخی به وسعت تقریباً ۱۵۰۰ مایل مربع از سال ۱۹۴۸ با دادههایی از قرن هجدهم ردیابی کردند. این منطقه از اوج اندازه خود در پایان عصر یخبندانِ کوچک، حدود سال ۱۸۵۰ بهتدریج کوچکتر شد، اما بر اساس مطالعهای که در مجله Nature Communications منتشر شده، سرعت ذوب آن حدود ۱۰ سال پیش افزایش یافته است.
بتان دیویس، سرپرست تیم تحقیق، یخشناس دانشگاه نیوکاسل در انگلستان گفت آنچه در حال تغییر است این مسئله است که با تغییر آب و هوایی، زمستانها کوتاهتر و تابستانهای طولانیتر میشوند.
مائوری پلتو، یکی از نویسندگان این مطالعه گفت که ذوب یخها بیشتر و طولانیتر هستند. به گفته او این یخ آنقدر سریع در حال ذوبشدن است که از هم اکنون جریان یخ در آب بهطور متوسط در هر ثانیه حدود ۵۰ هزار گالن است.
دیویس گفت:
در واقع، با کوچکشدن یخچالهای طبیعی در آلاسکا از سال ۲۰۰۰ تا سال ۲۰۲۰، ما بیشتر از هر جای دیگری یخ را در آلاسکا از دست میدهیم.
تنها چهار یخچال یخی جونو (Juneau) در فاصله سالهای ۱۹۴۸ و ۲۰۰۵ ذوب شدند. اما بر اساس این پژوهش ۶۴ مورد از آنها بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۹ ناپدید شدند. به گفته پلتو بسیاری از یخچالهای طبیعی خیلی کوچک بودند، آنقدر که نمیتوان نامشان را ذکر کرد، اما یکی از یخچالهای طبیعی بزرگتر یعنی یخچال آنتلر (Antler) «به کلی از بین رفته است».
برایان برتشنایدر، اقلیمشناس آلاسکا، که بخشی از این مطالعه نبود، گفت که این شتاب بسیار نگرانکننده است و در مورد «مارپیچ مرگ» برای نازکشدن میدان یخی هشدار داد.
به گفته مائوری پلتو یک میدان یخی مجموعهای از یخچالهای طبیعی است، در حالی که یک یخچال بزرگتر، تودهای یخی است که در سطح قاره گسترده میشود و تنها دو تای آنها باقی ماندهاند، در گرینلند و قطب جنوب. معروفترین یخچال طبیعی در میدان یخی جونو، یخچال مندنهال است که یک مرکز گردشگری است. طبق دادههای آب و هوای فدرال، قطب شمال چهار برابر سریعتر از بقیه کره زمین گرم میشود و آلاسکا از سال ۱۹۸۰، ۱٬۵ درجه سانتیگراد گرم میشود.
پلتو برای اولین بار در سال۱۹۸۱به میدان یخی جونو رفت تا تیم اسکی ایالات متحده را تشکیل دهد و از آن زمان به مطالعه آن ادامه داد و بازی اسکی رقابتی را برای پژوهش کنار گذاشت. پلتو گفت:
در سال ۱۹۸۱، بهسختی میتوانستید به یخچالها بروید و از آنها خارج شوید. فقط بالا میرفتید و میتوانستید تا انتها اسکی کنید یا از انتهای این یخچالها پیاده پایین بیایید. اما اکنون در لبهها دریاچههایی از برف ذوب شده و شکافهایی باز شدهاند که اسکی را دشوار میکند.
پلتو میگوید وضعیت این یخچالها در حال حاضر مانند پلکانی از صخرههای برهنه است. برف و یخ سفید گرمای خورشید را منعکس میکنند، سنگهای تیره آن را جذب میکنند، زمین را گرمتر میکنند و برف بیشتری را در اثر بازخوردی ذوب میکنند که روند مذاب ناشی از گرمشدن را تقویت و تسریع میکند.
برف سفید و یخ حرارت خورشید را منعکس میکند، سنگهای تیره آن را جذب میکنند، باعث گرمتر شدن زمین و ذوب بیشتر برف میشوند، که این اثر بازخوردی، سبب افزایش و تسریع ذوب ناشی از گرم شدن میشود.
به گفته پلتو کلیدیترین نکته خط ارتفاع برف است. اگر حجم برف زیر خط برف باشد، برف ممکن است در تابستان ناپدید شود، اما پوشش برف در تمام سال وجود دارد و خط برف همچنان بالا میرود.
دیویس نیز گفت، شکل میدان یخی جونو که نسبتاً مسطح است، «آن را در برابر نقاط اوج خاص آسیبپذیر میکند» زیرا هنگامی که خط برف به سمت بالا حرکت میکند، مناطق وسیعی ناگهان مستعد ذوبشدن میشوند.
به گفته پلتو نقطه اوج زمانی است که آن خط برف از کلِ میدان یخی، صفحه یخی یا یخچال یخی برود. مورد میدان یخی جونو در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۱۸ نشان داد که خیلی از این نقطه حساس دور نیستیم.
با وجود این، پلتو گفت حتی اگر روزی برسد و تمام برفهای میدان یخی جونو ذوب شوند، به سطح آبهای جهانی اضافه نمیشود. اما دیویس گفت این منطقه یک مقصد گردشگری بزرگ و نقطه عطف فرهنگی است که از بین خواهد رفت.
دیویس گفت تیم مطالعه توانست تصویری بلندمدت از ذوب یخچال را از تصاویر ماهوارهای، پروازهای هوایی، تصاویر ذخیرهشده در بشکهها در یک انبار و اندازهگیریهای محلی تاریخی به دست آورد و همه آنها را مانند یک پازل بزرگ با بیشتر قطعات تقریباً سفید کنار هم قرار دهد.
پنج کارشناس خارجی مختلف گفتند که نتایج این تحقیق منطقی بوده و با مشاهدات دیگر مطابقت دارد. مایکل زمپ، رئیس سرویس نظارت بر یخچالهای طبیعی، گفت:
این نشان میدهد که ما به اقدامات فوری و ملموس برای نجات دستکم بخشی از یخهای باقیمانده نیاز داریم.
بر اساسی یکی از تحقیقات در ژانویه ۲۰۲۴ تالابهای تولید متان در سراسر گرینلند تقریباً چهار برابر شده است، زیرا یخها با سرعت بسیاری در حال ذوب شدن هستند. محققان در این پژوهش این تغییر را از دهه ۱۹۸۰ مستند کرده و نشان دادند که مناطق وسیعی که پیشتر پوشیده از یخ بود با سنگلاخها، تالابها و برخی درختچهها جایگزین شده است و محیط را تغییر داده است.