شعبه ۱۱۴۸ دادگاه کیفری دو تهران ۴۰ متهم پرونده موسوم به آتشسوزی زندان اوین را در مجموع به ۲۶۵ سال حبس، پنجهزار و ۳۲ ضربه شلاق، دیه یک انسان کامل و مجازاتهای تکمیلی محکوم کرد.
براساس گزارشهای منتشرشده حکمهای متهمان این پرونده از این قرار است:
مجید روشننژاد، لقمان امینپور، میثم دهبانزاده، سینا میرزایی، محمد سبحان موذنزاده، ایوب امامیزاده، احمدرضا کونانی، ساسان زمانی، محمد گراوند، سعید خداپور و علیرضا والی هر کدام به اتهام تخریب اموال به شش سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق، به اتهام اخلال در نظم زندان ۱۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به اتهام سرپیچی و تمرد از دستور مأموران زندان به ۱۶ ماه حبس، در مجموع به ۲۰ سال و هفت ماه حبس و یکهزار و ۶۲۸ ضربه شلاق محکوم شدند.
محمدحسین مرادیان، مسعود حسینزاده، رضا حاجی، نیما محمدی، علیرضا اسلمی، امیرحسین یوسفوند، میثم مرادیان، سبحان حیاتپور، رضا سلمانزاده و سیدمحمدحسین موسوی هر کدام به اتهام تخریب اموال به پنج سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق، به اتهام اخلال در نظم زندان یک سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به اتهام سرپیچی و تمرد از دستور مأموران به یک سال حبس، در مجموع به ۷۰ سال حبس و یکهزار و ۴۸۰ ضربه شلاق محکوم شدند. همچنین برای نیما محمدی و علیرضا اسلمی بهعنوان مجازات تکمیلی حکم اخراج از ایران نیز صادر شد. از تابعیت این دو زندانی اطلاعی در دست نیست.
برای پنج متهم دیگر این پرونده با اتهام قتل شبهعمد نیز حکمهایی صادر شد: قاسم محمدی، به اتهام تخریب اموال به شش سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق، به اتهام اخلال در نظم زندان ۱۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به اتهام سرپیچی و تمرد از دستور مأموران به ۱۶ ماه حبس و به اتهام قتل شبهعمد به پرداخت دیه کامل یک انسان و ۴۰ ماه حبس محکوم شد.
عرفان ظریف ابن کاظم، جلال نصراللهی، غلامحسن هاشمی سیاوشانی و مسعود پرچمی، به اتهام تخریب اموال به شش سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق، به اتهام اخلال در نظم زندان ۱۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به اتهام سرپیچی و تمرد از دستور مأموران به ۱۶ ماه حبس و به اتهام قتل شبهعمد به پرداخت یک چهارم دیه کامل یک انسان و ۴۰ ماه حبس محکوم شدند.
حمیدرضا ناظر و حسین بهزادی نیز هر کدام به اتهام تخریب اموال به ۴۲ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق، به اتهام اخلال در نظم زندان یک سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به اتهام سرپیچی و تمرد از دستور مأموران به یک سال حبس محکوم شدند.
محمدعلی دلخواسته، سیدمیلاد ابوالوفایی، محمد خان میرزایی، کامران نادعلی، علیرضا نظری، سیدعلی موسوی و مجید کریمی فتاحآباد هر کدام به اتهام اخلال در نظم زندان به ۱۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به اتهام سرپیچی و تمرد از دستور مأموران به ۱۶ ماه حبس در مجموع به ۱۸ سال و هشت ماه حبس و ۵۱۸ ضربه شلاق محکوم شدند.
حسن ملکشاهی، اشکان کافی، امید آستانه، رحمان علیپور و علی صادقی شیرسوار هر کدام به اتهام اخلال در نظم زندان یک سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به اتهام سرپیچی و تمرد از دستور مأموران به یک سال حبس، در مجموع به ۱۰ سال و ۳۷۰ ضربه شلاق محکوم شدند.
دادگاه رسیدگی به اتهامهای این افراد سهشنبه ۲۹ خرداد برگزار شده بود.
شامگاه ۲۳ مهر ۱۴۰۱ رسانههای ایران از وقوع آتشسوزی در زندان اوین خبر دادند. در ساعتهای نخستین، این آتشسوزی یک حادثه اعلام شد اما در ادامه مسئولان دولتی ادعا کردند گروهی از زندانیان «به قصد کشتهسازی انبوه» به آتش زدن زندان اقدام کردهاند.
در این رویداد مسئولان حکومتی مرگ حداقل هشت نفر از زندانیان را در بند هفت و هشت زندان اوین تأیید کردند. چندین تن از زندانیان نیز مصدوم شدند. شمار مصدومان حادثه در ابتدا ۶۱ نفر اعلام شد. مرکز رسانهای قوه قضائیه در ادامه از مرگ چهار تن از مصدومان را که گفته میشد به دلیل استنثاق دود ناشی از آتشسوزی بوده است، تأیید کرد. با این حال هیچگاه ابعاد این واقعه شفاف نشد.
به دنبال واقعه اوین مقامهای قضائی چند نفر از زندانیان، از جمله یاشار و کاوه دارالشفاء، امیرعباس آزرموند، آرش جوهری را از بند هشت این زندان به زندان رجاییشهر تبعید کردند و سازمان زندانها از شش زندانی به دلیل آنچه که «افترا»، «تخریب عمدی اشیاء منقول و غیرمنقول متعلق به دیگری»، «توهین به مقامات و مامورین»، «تهدید به قتل» و «نشر اکاذیب» خوانده شد، شکایت کرد.
زمانه پیش از این بهنقل از منابع آگاه در زندان اوین گزارش کرده بود در شب ۲۳ مهر، همزمان با وقوع آتشسوزی مأموران یگان ضدشورش به زندانیان بندهای چهار، هفت و هشت یورش بردند، به سمت آنها گاز اشکآور و گلوله ساچمهای شلیک کردند.
این منابع گفته بودند که آتشسوزی یک برنامه پیشبینیشده برای حمله به زندانیانی بود که بیشتر آنها در جریان جنبش «زن، زندگی، آزادی» بازداشت شده بودند.
یکی از زندانیان سیاسی ساکن بند هشت زندان اوین بهتازگی به زمانه گفت رویدادهای آن شب «محصول یک شورش و اعتراض از درون زندان» بود.