بیست و هشتمین کنفرانس اقلیمی سازمان ملل (کاپ ۲۸) در حالی برگزار میشود که جهان در سال ۲۰۲۳ تمام رکوردها را چه در زمینه افزایش دما و چه در زمینه انتشار گازهای گلخانهای شکسته است. با وجود روند نگرانکننده گرمایش زمین، به نظر میرسد که چارهجویی برای مهار تغییرات اقلیمی به دست صنایعی افتاده که خود دلیل اصلی این رکوردشکنیها هستند. سازمان مردم نهاد «غولهای آلودهکننده را بیرون کنید» در ائتلافی با ۴۵۰ گروه فعال زیستمحیطی گزارش کرده است که شمار لابیگران سوختهای فسیلی که کاپ ۲۸ میزبانیشان میکند رکورد زده است و چهار برابر بیش از سال پیش است.
بر اساس این گزارش، ۲۴۵۶ لابیگر نفتی، کربنی و گازی امکان یافتهاند که در مذاکرات اقلیمی کاپ ۲۸ که تا ۱۲ دسامبر/۲۱ آذر در دوبی ادامه دارد شرکت کنند، یعنی چهار برابر بیش از کاپ ۲۷ که در ۲۰۲۲ به میزبانی مصر برگزار شد و طی آن ۶۳۶ نماینده از صنایع سوختهای فسیلی حضور داشتند. آنطور که سازمان مردم نهاد «غولهای آلودهکننده را بیرون کنید» میگوید، تعداد لابیگران از تعداد کل نمایندگان ۱۰ کشور با بیشترین آسیبپذیری نسبت به تغییرات اقلیمی – که جمعا ۱۵۰۹ نماینده در این نشست دارند – بیشتر است. علاوهبر این، آلودهکنندگان اقلیمی هشت برابر بیش از نمایندگان مردمان بومیاند که جمعا ۳۱۶ نماینده دارند.
کرولین موتوری، از اعضای ائتلاف فعالان محیطزیستی در گفتوگویی با روزنامه تحقیقی فرانسوی «مدیاپارت» گفته است:
این [حضور پرتعداد لابیگران در مقایسه با نمایندگان کشورها و جمعیتهای آسیبپذیر] به ما نشان میدهد که دینامیک این نشست به شکلی بنیادین استعماری است. باعث تعجب نیست که غالب شرکتهایی که بر مذاکرات اثر میگذارند از شمال جهانی میآیند. طی سالهای گذشته کاپ به فرصتی برای سفیدشویی اکولوژیک فعالیتهای آلودهکنندگان تبدیل شده و توجهها را از انجام کاری واقعا مفید برای اقلیم برداشته و مانع مشارکت چشمگیر جوامع افریقایی و دیگر کشورهای جنوب جهانی شده است.
بسیاری از لابیگرانی که در مذاکرات اخلال ایجاد میکنند، تحت پوشش انجمنها به کاپ ۲۸ راه یافتهاند و قرارگاه اصلیشان در کشورهای شمال جهانی است. قابلتوجهترین آنها شاید انجمن بازرگانی بینالمللی انتشار [گازهای گلخانهای و ذرات آلودهکننده] باشد که دفتر اصلیاش در ژنو است و موفق شده ۱۱۶ نماینده، شامل نمایندگانی از گروههای صنعتی شل، توتال انرژی، و اکینور را برای شرکت در این نشست دارای اعتبار کند.
جز حضور پرشمار لابیگران، سپردن مدیریت و میزبانی کاپ ۲۸ به یک دیکتاتوری نفتی نیز بسیار بحث برانگیز بوده است. کاپ ۲۸ را امارات متحده عربی با مدیریت سلطان الجابر میزبانی میکند که خود مدیر «شرکت ملی نفتی ابوظبی» [ADNOC] است. کسی که به نظر میرسد حتی به علمی بودن این مدعا، که سوختهای فسیلی باید کنار گذاشته شوند، باور ندارد و کاپ ۲۸ را به فضایی امن برای ملاقات لابیگران صنایع آلودهکننده محیط زیست تبدیل کرده است.
دیده بان حقوق بشر باور دارد که کنارگذاشتن سوختهای فسیلی به شکلی سریع، عادلانه و بنیادین برای دفاع از حقوق بشر ضروری است و میبایست در کاپ ۲۸ یک الویت باشد. اما به نظر میرسد که هم لابیگران و هم مدیریت این نشست بحثهای انتقادی زیستمحیطی را دست کم میگیرند و برای پیشبرد آنها مانعتراشی میکنند. در بیانیه دیدهبان بشر آمده است:
اینکه کاپ به هزاران نماینده صنعت سوختهای فسیلی، صنعتی که برای عدهای اندک و ثروتمند بسیار سودآور است در حالیکه زیستمحیط را برای همه نابود میکند اجازه ورود میدهد، مانع از این میشود که دیدار و بحث میان آنها که هدفشان محافظت از محیط زیست و مردم است به شکلی مناسب و کارآمد پیش برود. همانطور که بازرگانان اسلحه به مذاکرات صلح دعوت نمیشوند، تخریبگران زیستمحیط هم نباید به نشستی دعوت شوند که در جستوجوی راهحل برای آسیبهایی است که صنایع سوختهای فسیلی وارد کردهاند. بیشتر لابیگران فقط به دنبال افزایش تولیدات سوختهای فسیلیاند، میخواهند زمینی که دم به دم گرمتر میشود را گرمتر کنند و حقوق میلیاردها انسان را زیر پا بگذارند.
بیش از ۶۰ کشور متعهد شدند که انتشار گازهای گلخانهای ناشی از صنایع خنککننده را کاهش دهند
خبرگزاری «رویترز» در گزارشی اختصاصی از پیوستن ایالات متحده امریکا به بیش از ۶۰ کشوری خبر داده است که به کاهش انتشار گازهای گلخانهای ناشی از صنایع خنککننده متعهد شدهاند. این میتواند اولین اقدام جمعی برای کنترل انتشارات ناشی از صنایع سیستمهای خنککننده باشد که از کشورها میخواهد تا ۲۰۵۰، انتشارات مربوط به خنککنندهها را حداقل تا ۶۸ درصد در مقایسه با ۲۰۲۲ کاهش دهند.
طبق گزارشی که سهشنبه برنامه محیطزیستی سازمان ملل [UNEP] منتشر کرد، با گرمایش زمین انتظار میرود که صنایع مربوط به خنککنندهها رشدی حداقل سه برابری داشته باشد و در نتیجه انتشارات ناشی از خنککنندهها تا ۲۰۵۰ بین ۴،۴ میلیارد و ۱،۶ میلیارد تن کربن دیاکسید خواهد بود؛ از همینرو ماموریت کاهش انتشارات ناشی از صنایع خنککننده دشوار به نظر میرسد.
یک مقام ایالات متحده که نخواسته است نامش فاش شود به رویترز گفته است که قرار است روی بهرهوری تکنولوژیهای خنککننده کار شود تا استفاده از گازهای سردکننده [هیدروفلوئوروکربن (HFC)] کاهش یابد. گاز HFC یک گاز گلخانهای است که از سیستمهای تهویه هوا و یخچالها ساطع میشود. پیوستن امریکا به این تعهد میتواند به قانونگذاری بیشتر در این صنایع، و افزایش مالیات آنها بیانجامد و کشورهای دیگر را نیز تحت فشار بگذارد که به این تعهد بپیوندند.
کاپ ۲۸ از ۳۰ نوامبر/ ۹ آذر شروع شده است و با قریب به ۸۰ هزار نفر شرکت کننده تا ۱۲ دسامبر/۱۴ آذر ادامه خواهد داشت. بهزعم فعالان اکنون این نشست بهرغم بحران روزافزون اقلیمی بیش از همیشه متناقض، و کمتر از هر وقت دیگری معتبر است. دیدبان حقوق بشر در اینرابطه میگوید:
حق آزادی بیان و تجمع در این نشست محدود شده است و لابیگران سوختهای فسیلی فرصت خوبی پیدا کردهاند که در مذاکرات مانع ایجاد کنند. نتیجه این تناقض آشوب هرچه بیشتر اقلیمی خواهد بود، که معنایش آسیب به حقوق بشر است. لابیگران سوختهای فسیلی باید محدود شوند. چه حالا و چه در نشستهای بعدی.