اوایل مهر سال جاری، خبرهایی درباره تخریب بخش‌هایی از گورستان «بهشت رضا» در مشهد که محل دفن زندانیان سیاسی اعدام‌شده دهه ۶۰ است، منتشر شد.
جواد حسینی‌نژاد، فعال مدنی اهل مشهد نیز ۷ مهر ویدیویی منتشر کرد که نشان می‌داد بخش بزرگی از گورستان بهشت رضا کاملا با بولدرز صاف شده است. در بخش‌هایی از این ویدیو نیز ساخت‌وسازهایی پیداست که به گفته جواد حسینی‌نژاد، مسئولان گورستان بهشت رضا قصد حفر گورهای جدید در این محل را دارند.
این موضوع موجب نگرانی بسیاری از خانواده‌های زندانیان اعدام شده است.
این اولین بار نیست که جمهوری اسلامی تلاش می‌کند گورهایی را که خاک‌سپاری زندانیان سیاسی است به روش‌های مختلف از جمله خاک‌برداری یا حفر گورهای جدید تغییر دهد. از سال گذشته نیز چندین بار نهادهای امنیتی شهروندان بهائی تحت فشار قرار دادند تا فوتی‌ها خود را در محل خاک‌سپاری زندان اعدام شده در گورستان خاوران به خاک بسپارد و با دیوارکشی و حفر گورهای جدید، سعی در تغییر چهره این مکان‌ها دارند.
تلاش برای تخریب و چهره بخش‌هایی از گورستان بهشت رضا که محل خاک‌سپاری زندانیان سیاسی اعدام شده دهه ۶۰ دست‌کم از سال ۱۳۹۵ آغاز شده است. هنوز مشخص نیست دقیقا تعداد از زندانیان اعدام شده در این محل به خاک سپرده شدند، اما برخی از خانواده‌های دادخواه در طی دهه‌های گذشته با تلاشی مداوم سعی داشتند گورها و افرادی را که آنجا به صورت مخفیانه به دفن شدند، شناسایی کنند.
زمانه در همین رابطه با فتان جوکار و سعیده جابانی، همسر و فرزند سعید جابانی، از زندانیان سیاسی اعدام‌شده هوادار سازمان مجاهدین خلق که فروردین ماه ۱۳۶۱ اعدام شد، گفت‌وگو کرده است.
گفت‌وگوی زمانه با فتان جوکار را بشنوید:
فتان جوکار ابتدا از تاریخچه محل دفن زندانیان سیاسی در آرامستان بهشت رضا و تپه سلام که محل دفن زندانیان سیاسی است و به «لعنت‌آباد» شهرت داشت، می‌گوید.
به گفته فتان جوکار این محل به عنوان سند یک جنایت باید محافظت شود، زیرا هنوز بسیاری از خانواده‌ها نمی‌دانند عضو اعدام‌شده آنها دقیقا کجا به خاک سپرده شده است.
او می‌گوید:
در سال‌های گذشته بارها خانواده‌ها وقتی به گورستان می‌رفتند متوجه می‌شدند آنجا صاف کردند یا آب ریختند به قصد تخریب. خانواده‌ها دوباره با دستان خودشان آنجا را درست می‌کردند.
گفت‌وگوی زمانه با سعیده جابانی را بشنوید:
سعیده جابانی نیز در صحبت‌هایش به تلاش خانواده‌های دادخواه برای حفظ و نگهداری محل دفن زندانیان سیاسی طی سه دهه گذشته اشاره می‌کند. به گفته او خانواده‌ها بارها وقتی که سعی داشتند بر سر مزار عزیزانشان حاضر شوند، به دست نیروهای امنیتی بازداشت می‌شدند و به صورت پیوسته تحت فشارهای امنیتی قرار داشتند.
به گفته سعیده جابانی همبستگی بین دادخواهان و حساس کردن افکار عمومی نسبت به لزوم محافظت از این مزارها و مخالفت جمعی با تخریب آنها از سوی جمهوری اسلامی بسیار مهم است.
در زیر می‌توانید عکس‌هایی از محل دفن زندانیان سیاسی در آرامستان بهشت رضا مشهد را که توسط فتان جوکار در اختیار زمانه قرار گرفته مشاهده کنید.
در کشورهای دیگر گورهای دسته جمعی حکو متهای قبلی را کشف میکنند در ایران اسلامی گورهای دسته جمعی خودشان را محو میکنند
alefmimmim / 23 October 2023