حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بعدازظهر سهشنبه ۱۷ مرداد در یک نشست خبری درباره موضوع تبادل زندانیان با آمریکا گفت: «تبادل زندانیان یک موضوع انسانی است و ما هیچ پیششرطی در این زمینه در نظر نمیگیریم. ما به طرفهای واسط در این رابطه اعلام کردهایم که در چارچوب مورد توافق، تبادل زندانیان را انجام میدهیم.»
امیرعبداللهیان در اینباره افزود: «از طریق عمان و قطر ماههاست پیامهایی بین ما و آمریکا مبادله میشود.»
وزیر خارجه ایران در مورد خبرهای منتشرشده مبنی بر اینکه نفر پنجمی هم به فهرست آمریکاییها برای تبادل زندانیان افزوده شده است، گفت: «عدد در این زمینه خیلی مهم نیست».
او این سخنان را در حالی بیان میکرد که عصر سهشنبه با بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان تلفنی گفتوگو کرده بود اما رسانههای جمهوری اسلامی در مورد مذاکرات احتمالی آنها در باره تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا چیزی ننوشتند.
مقامهای جمهوری اسلامی از مدتها پیش آمادگی خود را با تبادل زندانیان با ایالات متحده آمریکا اعلام کردهاند، اما برای اجرای آن شروطی تعیین کرده بودند که به گفته مقامهای آمریکایی مانع از نهاییشدن تفاهم شده بود. گفته میشد که از جمله این شروط آزاد کردن داراییهای ایران در کره جنوبی است که به دلیل تحریمهای ایالات متحده مسدود شدهاند. سخنان جدید امیرعبداللهیان اما نشان میدهد که اگر هم جمهوری اسلامی شروطی تعیین کرده بود اکنون از آنها چشمپوشی کرده است.
در ماه ژوئن وبسایت خبری «سمافور» تأیید کرده بود که بهجز سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز یک شهروند آمریکایی دیگر هم در ایران زندانی است و این مسئله مذاکرات ایالات متحده با ایران برای آزادی زندانیان را پیچیده میکند.
در ادامه، روزنامه «خراسان» در شماره دوشنبه ۱۶ مرداد خود در یادداشتی با عنوان «تبادل زندانیان پشت دیوار دبه کردن آمریکا» از بازداشت «نفر پنجم» هم خبر داد و نوشت: «شنیدههای ما حاکی است در هفتههای اخیر نفر پنجمی نیز بازداشت شده که طرف آمریکایی خواهان آزادی وی در جریان توافق تبادل است. وی یک خانم ایرانی- آمریکایی است که سابقه حضور در انجیاوـ های افغانستانی را هم داشته و آمریکاییها اجرای تبادل را تا آزادی وی متوقف کردهاند.»
«خراسان» همچنین نوشت نفر چهارم «شهاب دلیلی نام دارد و از سال ۱۳۹۵ در زندان بهسر میبرد».
این روزنامه افزود: «حالا آمریکاییها با دبهکردن و نقض عهد مدعی شدهاند باید فرد پنجمی که با اتهام جاسوسی دستگیر شده نیز آزاد شود و این موضوع اخیر باعث توقف مذاکرات شده است.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز گذشته دوشنبه ۱۶ مرداد / ۷ اوت در یک نشست خبری درباره آزادکردن زندانیان دو تابعیتی آمریکایی در ایران و انتشار خبر بازداشت نفر پنجم و توقف اجرای تبادل زندانیان به همین دلیل گفت: «آن گزارش را دیدم، اما قصد ندارم درباره جزئیات اظهارنظر کنم. ما تلاش میکنیم تا آمریکاییهایی را که در ایران بازداشت هستند، آزاد کنیم.»
میلر افزود: «در چند هفته گذشته گزارشهای زیادی در این مورد منتشر شده اما در این زمان که اولویت اصلی ما آزادی آنها و خروج امن از ایران است، ترجیح میدهم اظهارنظری نکنم. بدیهی است که این موضوع بسیار حساسی است.»
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا پیش از این گفته بود که در حال حاضر، چهار ایرانی- آمریکایی در ایران زندانی هستند و آمریکا همچنان برای آزادی آنها تلاش میکند.
در ماههای گذشته بارها مسئولان جمهوری اسلامی از توافق با آمریکا بر سر تبادل زندانیان دو طرف سخن گفتهاند و حتی یک بار رسانههای ایران خبر آزادی زندانیان دو تابعیتی را منتشر کردند اما وزارت خارجه آمریکا آن را «مطلقاً نادرست» خواند.