مجموعه جدیدی از گزارش‌های اطلاعاتی اروپایی این موضوع را افشا کرده است که جمهوری اسلامی ایران به دنبال دور زدن تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا با هدف دستیابی به فناوری برنامه تسلیحات هسته‌ای و آزمایش نخستین بمب اتمی‌اش بوده است.
بر اساس گزارش مؤسسه تحقیقات رسانه خاورمیانه (MEMRI) مستقر در هلند که برای اولین بار ترجمه اسناد اطلاعاتی را در وب سایت خود منتشر کرد، سازمان‌های امنیتی سوئد، هلند و آلمان اطلاعات حساسی را در شش ماهه اول سال ۲۰۲۳ در مورد برنامه هسته‌ای ایران فاش کردند. این گزارش‌ها عمدتاً جزئیات اقدامات ایران در مورد برنامه‌هسته‌ایش در سال ۲۰۲۲ را پوشش می‌دهند.
مهم‌ترین افشاگری در مجموعه داده‌های اطلاعاتی مربوط به سرویس امنیت عمومی و اطلاعاتی هلند (AVID) است که ادعا کرده است توسعه سریع برنامه غنی‌سازی اورانیوم با درجه تسلیحاتی توسط ایران «مواد لازم برای اولین آزمایش هسته‌ای احتمالی [ایران] را فراهم می‌کند».
در گزارش نهاد اطلاعاتی هلند آمده است: «سال گذشته، ایران به برنامه هسته‌ای خود ادامه داد. این کشور همچنان به افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ۲۰ درصد و ۶۰ درصد ادامه می‌دهد. با استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته، می‌توان از این مواد برای غنی‌سازی ۹۰ درصدی مورد نیاز برای یک سلاح هسته‌ای استفاده کرد.»
ایران بارها تلاش برای تولید بمب اتمی را رد کرده است. در آخرین دیدار علی خامنه‌ای با دست‌اندرکاران برنامه هسته‌ای در روز ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ نیز علی خامنه‌ای با تأکید بر این نکته که اگر جمهوری اسلامی می‌خواست بمب اتمی بسازد کسی یارای مقاومت در برابر آن را نداشت گفت: «چرا این‌قدر گیر می‌دهند؟ مگر در دنیا فقط ما داریم تلاش هسته‌ای می‌کنیم؟ البته آنها می‌گویند از [دسترسیِ ما به] سلاح هسته‌ای می‌ترسند! دروغ می‌گویند، می‌دانند که ما دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم. جامعه‌ی اطلاعاتی آمریکا بارها تا حالا این را تصریح کرده که ایران دنبال تسلیحات هسته‌ای نیست. همین چند ماه پیش هم ــ در همین چهار پنج ماه اخیر ــ دو مورد اعتراف کردند گفتند هیچ نشانه‌ای از حرکت ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای دیده نمی‌شود.»
برخلاف این اظهارات رهبر جمهوری اسلامی گزارش نهاد اطلاعاتی هلند تأکید دارد که «ایران توافق‌هایی را که در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) انجام شد، نادیده می‌گیرد و با استقرار سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر غنی‌سازی اورانیوم، ظرفیت غنی‌سازی خود را افزایش می‌دهد.» آنها می‌گویند که این اقدامات جز برای ساخت بمب اتمی توجیه دیگری نمی‌تواند داشته باشد.
آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی در سال ۲۰۱۵ به توافقی با ایران دست یافتند که در ازای محدودیت‌های موقت بر برنامه‌هسته‌ایش، کاهش تحریم‌ها و برخی امتیازات اقتصادی به تهران ارائه می‌کرد.
دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد زیرا به گفته رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، این توافق مانع از تلاش حاکمان ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای و آنچه او «فعالیت‌های تروریستی نیابتی» می‌خواند، نمی‌شود.
در گزارشی که مؤسسه تحقیقات رسانه خاورمیانه از برآورد امنیتی اروپا از برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرده است به مورد دیگری از جاسوسی صنعتی و تلاش برای به دست آوردن تکنولوژی لازم برای ساخت بمب اتمی از سوئد هم اشاره شده است.
سرویس امنیت سوئد در گزارش سالانه خود در سال ۲۰۲۳ نوشت: «ایران درگیر جاسوسی صنعتی است که عمدتاً صنایع پیشرفته سوئدی و محصولات سوئدی قابل استفاده در برنامه سلاح‌های هسته‌ای را هدف قرار می‌دهد».
آدام سامارا، سخنگوی سرویس امنیتی سوئد به رسانه‌ها گفت: «سرویس امنیتی سوئد می‌تواند تأیید کند که ایران در حال انجام فعالیت‌های تهدیدکننده امنیتی در سوئد و علیه منافع سوئد است. نمونه‌هایی از این فعالیت‌ها جاسوسی صنعتی با هدف قرار دادن صنایع پیشرفته سوئد و جمع‌آوری اطلاعات غیرقانونی با هدف قرار دادن مؤسسات آموزش عالی سوئد است. ایران به دنبال فناوری و دانش سوئدی است که بتواند در برنامه سلاح‌های هسته‌ای خود استفاده کند.»
این مقام امنیتی سوئد گفته است که «سرویس امنیتی سوئد» با شرکای بین المللی‌اش همکاری مداوم دارد، «اما ما به جزئیات این همکاری وارد نمی‌شویم.»
انتشار این اطلاعات واکنش سخنگوی وزارت خارجه آمریکا را هم در پی داشت. دفتر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره یافته‌های اطلاعاتی اروپا گفت: «ما گزارش‌ها را دیده‌ایم. ما مدت‌هاست که نگرانی‌های خود را در مورد فعالیت‌های هسته‌ای، موشکی و تسلیحات متعارف ایران و تلاش‌های مربوط به تدارکات آن به وضوح اعلام کرده‌ایم. از نظر ماگسترش موشک‌های بالستیک هم تهدیدی جدی برای امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است. ما به همکاری نزدیک با متحدان و شرکای خود ادامه می‌دهیم تا از همه ابزارهایی که در اختیار داریم برای جلوگیری از این فعالیت‌ها، از جمله از طریق ممنوعیت‌ها، کنترل صادرات و تحریم‌ها استفاده کنیم.»
دستگاه امنیتی آلمان یا همان اداره فدرال حفاظت از قانون اساسی (BfV) سومین نهاد اطلاعاتی مهم اروپایی است که در گزارش اطلاعاتی ژوئن ۲۰۲۳ خود هشدارهایی در مورد برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی داده است.
در این گزارش آمده است: «مقام‌های امنیتی توانستند در سال ۲۰۲۲ نشانه‌های زیادی از تلاش‌های تدارکاتی مرتبط با اشاعه سلاح هسته‌ای توسط ایران پیدا کنند».
گزارش اطلاعاتی آلمان، اشاعه را این گونه تعریف می‌کند: «فعالیت‌های قدرت‌های خارجی (که) شامل تهیه محصولات و دانش برای تولید سلاح‌های کشتار جمعی، سیستم‌های پرتاب و شلیک آنها، سایر تسلیحات یا عناصر سیستم‌های تسلیحاتی جدید می‌شود.»