اجاره‌نشین‌ها هر سال باید برای خانه‌ای کوچکتر هزینه بیشتری بپردازند. روندی که به خروج اقشار کم درآمد از بافت‌های شهری و افزایش جمعیت در مناطق حاشیه‌ای منجر شده است.
مرکز آمار در تازه‌ترین گزارش نرخ تورم مسکن در آبان سال جاری را ۳۹٬۲ درصد گزارش کرد. این رقم با واقعیت در بازار همخوان نیست و جویندگان مسکن برای خرید یک واحد مسکونی مشابه نزدیک به دو برابر مبلغ یک سال قبل باید هزینه کنند.
با این حال مرکز آمار ادعا کرده است که شتاب تورم مسکن کاهش یافته و نرخ تورم ماهانه با کاهش ۲٬۴ درصدی به ۳٬۷ درصد تنزل کرده است. معنای این رقم این است که قیمت مسکن نسبت به مهر امسال به صورت میانگین ۳٬۷ درصد افزایش یافته است.
کاهش نرخ تورم یا کند شدن روند افزایش قیمت، فروش مسکن را هم کاهش داده است. رسانه‌های داخلی ایران به نقل از متقاضیان مسکن نوشته‌اند مالکان خانه‌های آماده فروش را برای افزایش قیمت نگه داشته‌اند.
همزمان با افزایش پیاپی قیمت مسکن، نرخ اجاره نیز در مسیر افزایشی قرار دارد و سرعت افزایش آن از نرخ تورم عمومی مسکن پیشی گرفته است.
مرکز آمار تورم ماهانه اجاره مسکن را هم ۳٬۷ درصد و تورم نقطه به نقطه را ۳۶ درصد اعلام کرد. به بیان دیگر اجاره‌نشین ها به صورت میانگین در آبان ماه ۳٬۷ درصد بیشتر از مهر امسال و ۳۶ درصد بیشتر از آبان سال ۱۴۰۰ برای اجاره مسکن مشابه باید هزینه کنند.
روند جهشی نرخ مسکن و اجاره بهاء در سه سال اخیرـ از سال ۱۳۹۸ـ سبب خروج اقشار کم درآمد از مناطق نسبتاً مرفه و برخودار از خدمات شهری مناسب به سمت مناطق جنوبی و ارزان‌تر شده است.
مرکز آمار پیش از این نرخ تورم ماهانه مسکن از اردی‌بهشت تا مهر امسال را به ترتیب ۲٬۵، ۲٬۳، ۳٬۸، ۲٬۹، ۳٬۵ و ۶٬۱ درصد اعلام کرده بود.
محمود مشفق، جمعیت‌شناس و مدیر گروه جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی ۵ آبان امسال به روزنامه شهروند گفته بود:
«در چند ماه گذشته آن قدر هزینه‌های زندگی در تهران زیاد شده است که فرد نه راه بازگشت به شهر خود را دارد و نه می‌تواند در تهران با این هزینه‌ها روزگار سپری کند. به همین دلیل بهترین کار زندگی در شهرک‌های اقماری و کار در تهران است.»
خروج از تهران و شهرهای بزرگ به مقصد شهرک‌های اقماری و مناطق حاشیه‌نشین از سال ۱۳۹۸ که افزایش قیمت‌ها جهشی شد، سال به سال سرعت بیشتری گرفت.
دولت ابراهیم رئیسی که وعده کرده بود در برنامه نهضت ملی مسکن سالانه یک میلیون واحد مسکونی ارزان‌قیمت را با هدف کنترل قیمت مسکن آماده کند تا به حال اقدام موثری در این حوزه انجام نداده است. تنها تحول در دولت او استعفای رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی در روزهای گذشته است.
رستم قاسمی که از قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء سپاه، در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد به وزارت نفت رسید، به فساد اقتصادی متهم است.
شهریور امسال قاسم مکارم شیرازی، یکی از معاونان رستم قاسمی در وزارت راه و شهرسازی بازداشت شد. برخی از نمایندگان مجلس همان زمان خواستار پاسخگویی رستم قاسمی شده بودند اما او به بهانه بیماری از حضور در جلسات هیئت دولت خودداری کرد.