رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ناظر هستهای سازمان ملل متحد روز یکشنبه ۷ اوت/۱۶ مرداد نگرانی شدید خود را درباره گلولهباران نیروگاه هستهای زاپوریژیا در جنوب شرقی اوکراین اعلام کرد. گروسی گفت: «بسیار از [تبعات] گلولهباران روز جمعه بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا نگرانم» و بر خطر واقعی یک فاجعه هستهای که بهداشت و محیط زیست اوکراین و فراتر از آنرا تحت تأثیر قرار میدهد، تأکید کرد.
گروسی از همه طرف ها خواست «حداکثر خویشتنداری» را به خرج بدهند.
اپراتور نیروگاه هستهای زاپوریژیا روز شنبه اعلام کرد که گلوله باران روز جمعه به یک ایستگاه حاوی نیتروژن و اکسیژن و یک «ساختمان کمکی» آسیب جدی وارد کرده است.
این نیروگاها پس از تهاجم نظامی ارتش روسیه به اوکراین تسخیر شد. با اینحال هنوز توسط تکنسینهای اوکراینی اداره میشود. نبرد بر سر تصرف کامل بر این نیروگاه بیم یک فاجعه گستردهتر را افزایش داده است.
مسکو و کییف یکدیگر را مسئول افزایش مخاطرات هستهای در زاپوریژیا میخوانند و هر یک دیگری را دستداشتن در «تروریسم هستهای» متهم میکنند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین پس از گلوله باران نیروگاه اتمی زاپوریژیا، خواستار واکنش محکمتر بین المللی به «ترور هستهای روسیه» شد. او در توییتر نوشت در تماس تلفنی با چارلز میشل، رئيس شورای اروپا خواستار اعمال تحریم علیه صنعت هستهای و سوخت روسیه شده است.
طبق گزارشها حمله و گلولهباران روز جمعه به یک خط برق فشار قوی در تأسیسات زاپوریژیا آسیب وارد کرده و اپراتورها را برآن داشته تا بهرغم شناسایینشدن نشتی رادیواکتیو یک رآکتور را قطع کنند.
شرکت دولتی انرژی اتمی اوکراین (انرگواتم) زخمیشدن یک کارگر در گلولهباران نیروگاه زاپوریژیا را گزارش کرده است. طبق گزارش این شرکت که در تلگرام منتشر شده محل ذخیرهسازی خشک نیروگاه، که در آن ۱۷۴ کانتینر با سوخت هستهای مصرفشده در هوای آزاد نگهداری میشوند، مورد اصابت موشک قرار گرفته است. این شرکت روسیه را مسئول خسارات وارده دانست.
از سوی مقابل اما وزارت دفاع روسیه نیروهای اوکراینی را به گلوله باران نیروگاه متهم و اعلام کرد تنها به لطف «اقدامات ماهرانه، شایسته و موثر» واحدهای نیروگاه، از آسیب جدی به آن جلوگیری شده است.
در عینحال ایالات متحده آمریکا، روسیه را به استفاده از این نیروگاه به عنوان «سپر هستهای» متهم کرده است.
در شرایطی که توجهها به سمت این نیروگاه منعطف بود، ارتش اوکراین شامگاه شنبه از حمله نیروهای روسیه به دهها شهر در شرق و جنوب این کشور خبر داد.
ادامه حملات روسیه و گسیل دومین کاروان کشتیهای حامل غله از اوکراین
ارتش اوکراین اواخر روز شنبه اعلام کرد که نیروهای روسیه دهها شهر خط مقدم را گلوله باران کردهاند و در تلاش برای حمله به شش منطقه مختلف در منطقه دونتسک هستند که همگی نتوانستند قلمرویی به دست آورند و توسط نیروهای اوکراینی مهار شدند.
روسیه در تلاش است تا کنترل منطقه عمدتاً روسی زبان دونباس در شرق، متشکل از استان های لوهانسک و دونتسک را به دست آورد، جایی که جداییطلبان طرفدار مسکو پس از الحاق کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ بخشهایی از این منطقه را تصرف کردهاند.
پیشتر اطلاعات ارتش بریتانیا اعلام کرد نیروهای روسیه تقریباً به طور قطع در حال تجمع در جنوب اند و پیشبینی میشود در حال تدارک یک ضد حمله یا حمله جدیدی هستند. اطلاعات نظامی بریتانیا در بیانیهای گفت جنگ وارد مرحله جدیدی میشود و بیشتر درگیریها در حال انتقال به خط مقدم ۳۵۰ کیلومتری به موازات رودخانه دنیپر، از نزدیکی زاپوریژیا تا خرسون است.
در بیانیه اطلاعات ارتش بریتانیا همچنین آمده است نیروهای اوکراین بر هدف قراردادن پلها، انبارهای مهمات و خطوط ریلی مناطق جنوبی از جمله خط راهآهنی که خرسون را به کریمه متصل میکند، تمرکز کردهاند.
همزمان با این تحولات دومین کاروان کشتیهای حمل غلات بنادر اوکراین در دریای سیاه را ترک کردند. اوکراین صادرات غلات را از هفته گذشته و تحت نظارت یک مرکز هماهنگی مشترک در استانبول، متشکل از نمایندگان روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل، از سر گرفته است.
الکساندر کوباکوف وزیر زیرساخت اوکراین روز یکشنبه در توییتر نوشت چهار کشتی کاروان دوم، حامل نزدیک به ۱۷۰ هزار تن غله از بنادر دریای سیاه حرکت کردند.
ولودیمیر زلنسکی از بهجریان افتادن دوباره صادرات غلات از اوکراین استقبال کرد اما گفت: «تهدید تحریکات و اقدامات تروریستی روسیه همچنان پابرجاست. همه باید از این موضوع آگاه باشند. اگر شرکای ما به بخشی از تعهد خود عمل کنند و امنیت منابع را تضمین کنند، این واقعاً بحران جهانی غذا را حل خواهد کرد.»