شبکه تلویزیونی تیآرتی ترکیه روز یکشنبه ۱۰ جولای/ ۱۹ تیر گزارش داد که سوئد پس از امضای تفاهمنامهای در مادرید، فهرستی از ده عضو حزب کارگران کردستان (PKK) را برای استرداد به ترکیه آماده کرده است.
بکیر بوزداغ، وزیر دادگستری ترکیه در اوایل هفته جاری اعلام کرد که آنکارا درخواست کتبی به سوئد و فنلاند برای استرداد اعضای پکک و سازمان فتح الله گولن (FETO) که ترکیه آن را تروریستی میداند ارسال کرده است. وزارت دادگستری سوئد به خبرگزاری ریانووستی گفت که اطلاعات تایید شدهای در مورد درخواست ترکیه برای استرداد اعضای «سازمانهای تروریستی» در دست ندارد.
بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، دولت سوئد تنها سه درخواست از ۱۶ درخواست استرداد ترکیه را تأیید کرد. با این حال، پس از امضای این تفاهم نامه، نشانههایی مبنی بر سرعت گرفتن این روند دیده میشود.
حال تیآرتی ترکیه میگوید که تغییرات قابلتوجهی در مورد روند استرداد افرادی که به این دو گروه وابسته هستند در سوئد ایجاد شده است.
در اواسط ماه مه، سه ماه از آغاز بحران اوکراین، فنلاند و سوئد درخواست عضویت خود در ناتو را ارائه کردند و دههها بیطرفی را کنار گذاشتند. ترکیه که در ابتدا بهدلیل حمایت هلسینکی و استکهلم از پکک، با این درخواستمخالفت کرده بود، در اواخر ژوئن تصمیمش را عوض کرد.
در ۲۸ ژوئن، ترکیه، سوئد و فنلاند یادداشتی را امضا کردند که در آن متعهد شدند از حمایت کامل در مبارزه با تهدیدات علیه امنیت یکدیگر حمایت کنند. ترکیه اعلام کرد که تمام نگرانیهای موجود این کشور برطرف شده و مخالفت خود را با پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو پس گرفت. این دیدار قبل از نشست سران ناتو در مادرید برگزار شد.
توافق میان سوئد و فنلاند و ترکیه با میانجیگری ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو انجام شد. استولتنبرگ پس از امضای این توافقنامه گفت که قرار است سوئد و فنلاند «نگرانیهای آنکارا» در زمینه صادرات تسلیحات و مبارزه با تروریسم را برطرف کنند.
رجب طیب اردوغان و دولت ترکیه سالها است در تلاشند تا مانع فعالیت گروههای مخالف دولت در کشورهای اروپایی شوند. کشورهای اروپایی میگویند این گروهها فعالیتی در خاک آنها ندارند. در همین اثنا، درخواستهای متعدد برای استرداد اعضای پکک و جنبش گولن همواره وجود داشته است و عموما با مخالفت کشورهای میزبان مواجه میشد. حال به نظر میرسد ترکیه ابزار فشار قدرتمندی علیه کشورهای اروپایی همسایه روسیه یافته است و از آن برای گسترش روند استرداد استفاده میکند.
با این توافق جدید، محدودیت فروش سلاح به ترکیه که پس از حمله آنکارا به شمال سوریه در سال ۲۰۱۹ وضع شده بود هم لغو میشود. سوئد از جمله کشورهایی بود که در آن زمان خواستار ممنوعیت کامل فروش سلاح به ترکیه شده بود. حال در چرخشی آشکار قرار است این کشور «نگرانیهای ترکیه» را برطرف کند.
فرآیند الحاق سوئد و فنلاند به ناتو هماکنون آغاز شده است. مجالس کشورهای عضو ناتو باید توافقنامه پیوستن این دو عضو جدید را به تصویب برسانند. با توجه به حمایت آمریکا و قدرتهای اروپایی از درخواست فنلاند و سوئد، این روند احتمالا پیش از پایان سال ۲۰۲۲ تکمیل خواهد شد.