از بامداد چهارشنبه یکم تیر توده گردوغبار از عراق وارد استان خوزستان شد و میزان آلودگی هوا را بهشدت افزایش داد بهطوری که در اهواز و کارون به ۶ برابر حد مجاز رسید.
اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان صبح چهارشنبه اعلام کرد که بیشترین میزان غلظت گردوغبار با اندازه ۱۰ میکرون (PM۱۰) در کارون ۹۰۸، اهواز ۸۷۴، سوسنگرد ۷۳۳، شادگان ۶۶۷، آبادان ۵۶۲، اندیمشک ۵۴۲، ایذه ۵۵۹، بندر امام ۶۱۵، حمیدیه ۶۰۳، رامشیر ۲۹۰، شوشتر ۲۰۷، گتوند ۱۷۱ و هندیجان ۱۶۴ میکروگرم بر مترمکعب بوده است.
این در حالی است که حد مجاز گردوغبار در هوا ۱۵۰ میکروگرم بر مترمکعب است.
بر اساس شاخص کیفیت هوا (AQI)، شاخصی که توسط سازمانهای دولتی برای سنجش آلودگی هوای یک منطقه و پیشبینی آینده آن بهکار میرود، در ساعت ۸ صبح چهارشنبه شاخص کیفی هوای شهرهای اهواز، آبادان، اندیمشک، ایذه، بندرامام، حمیدیه، شادگان، کارون در شرایط خطرناک، در سوسنگرد در شرایط بسیار ناسالم و در رامشیر و شوشتر در شرایط ناسالم برای گروههای حساس گزارش شده است.
اداره کل هواشناسی خوزستان هشدار سطح نارنجی داده و گفته است فردا (پنجشنبه) نیز کیفیت هوا چنین خواهد بود.
شهریار عسگری، مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت:
«در مجموع میزان آلایندههای گردوغبار در هوای ۱۳ شهر خوزستان بیشتر از حد مجاز بوده است.»
ریزگردها مدتهاست استانهای همجوار با کشور عراق از جمله ایلام، کرمانشاه و خوزستان را درگیر خود کرده و بهدلیل تعطیلیهای مکرر ناشی از این وضعیت، بخشهای دیگری از جمله صنعت، مشاغل، آموزش و…. با مشکل مواجه شدهاند.
بسیاری از کارشناسان افزون بر تغییرات اقلیمی و سیاستهای محیط زیستی کشورهای همسایه از جمله عراق و ترکیه، مدیریت فاجعهبار منابع محیط زیستی در ایران را مسئول بروز این آلودگیها میدانند. در عینحال اراده مشخصی نیز برای رسیدگی به مسئله ریزگردها وجود ندارد.
دولت ابراهیم رئیسی در بودجه سال ۱۴۰۱، رقم پیشبینیشده برای مقابله با آلودگی هوای ناشی از ریزگردها را حذف کرد.
گرمای شدید در چند استان
از سوی دیگر در استان ایلام گرمای کمسابقهای آغاز شده و بهگفته ساسان رستمی، کارشناس هواشناسی در این استان، دمای هوا در مناطق سردسیر ایلام به ۴۰ درجه و در مناطق گرمسیر از جمله مهران و دهلران به بالای ۵۱ درجه رسیده است.
این در حالی است که تنها یک ماه از آغاز تابستان گذشته است.
ساسان رستمی هشدار داده که با توجه به وزش شدید باد احتمال دارد امروز (چهارشنبه) توده گردوغبار به استان ایلام نیز برسد.
معصومه نیازی، رئیس بیمارستان دهلران گفته است ۵۰ نفر از اهالی این شهرستان بهدلیل گرمازدگی بستری شدند. همچنین لطیف صادقی، فرماندار دهلران نیز از خراب شدن پست فوق توزیع ورودی برق این شهرستان خبر داد و افزود:
«بهجهت کاهش بار مصرف برق این شهرستان و پیشبینی تأمین برق شهروندان ادارات شهرستان در مقطع مورد نظر تعطیل و روند قطع برق مدیریت شد.»
روز دوشنبه ۳۰ خرداد ادارهها و دستگاههای اجرایی ۱۶ شهرستان خوزستان بهدلیل دمای بالای ۵۰ درجه تعطیل شد.
افزون بر ایلام و خوزستان، دما در برخی از استانهای دیگر از جمله فارس، بوشهر و برخی نقاط سیستان و بلوچستان به بالای ۵۰ درجه رسیده است.
سازمان هواشناسی ایران پیشبینی کرده است که این روند تا پایان هفته ادامه دارد. همچنین در پایان هفته دما در استانهای ساحلی خزر نیز افزایش خواهد یافت.
دانشمندان موج گرما را یکی از نخستین و آشکارترین اثرات تغییرات اقلیمی میدانند. وقوع موج گرمای زودرس امسال در حالی رخ میدهد که میانگین دمای جهانی ۱,۱۷ درجه سانتیگراد نسبت به دمای هوا در سال ۱۸۵۰ افزایش یافته. سال ۲۰۱۵ دولتهای جهان توافقنامه اقلیمی پاریس را امضا کردند تا این افزایش دما را تا ۲ درجه سانتیگراد حفظ کنند. اما ایجاد نشدن تحولی بزرگ در صنایع سوختهای فسیلی و کنترل انتشار گازهای گلخانهای نشان میدهد که تا سال ۲۱۰۰ افزایش دمای جهان احتمالاً به ۲,۷ درجه سانتیگراد برسد.
اوایل اسفند سال گذشته نیز برخی از شهرهای جنوبی ایران از جمله خوزستان، اهواز، آبادان و خرمشهر گرمای زودرس را تجربه کردند. افزایش دمایی که سابقهدار است اما خشکسالی شرایط آن را شدیدتر کرده است.
گرمای شدید و افزایش ریزگردها عملاً زندگی در برخی استانهای ایران فلج میکند. در چنین شرایطی تأمین برق در سراسر کشور و بهویژه خوزستان به دشواری صورت میگیرد و به تبع آن مصرف برق بالا رفته و بسیاری از نیروگاههای برقآبی از مدار تولید خارج میشوند. مجموعه این وضعیت بحرانهای اجتماعی را در پی خواهد داشت.