۴ میلیون و ۳۵۵ هزار بازنشسته و مستمری بگیر صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی از مصوبه هیئت وزیران خشمگین هستند، گروهی از آنها صبح ۱۷ خرداد برای دومین روز پیاپی در چند شهر ایران به خیابان آمدند.
اهواز، اصفهان، ایلام، قزوین، مشهد، خرم آباد، کرج، درود، سیرجان، شوش، بندرعباس و یزد از جمله شهرهایی بودند که بازنشستگان همانند روز قبل، ۱۶ خرداد، به خیابان آمدند.در یک ویدئو که از تجمع بازنشستگان در سیرجان منتشر شده است، یک از حاضران خطاب به مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس میگوید:
«آقای عبدالملکی بیا با حقوق هفت میلیون تومان من زندگی کن. با هفت میلیون چه کار کنم؟ خجالت بکشید، دست بردارید، کمر مردم شکست. روغن ۳۰ هزار تومانی شده ۱۲۰ هزار تومان. روغن پنج کیلویی که خودم ۹۵ هزار تومان میگرفتم الان شده ۳۵۰ هزار تومان. چه کار کنم الان منِ جانبازِ بازنشسته؟ خجالت بکشید آقایان مسئول بیلیاقت.»
او در ادامه با نام بردن از محمدرضا پورابراهیمی، رئيس کمیسیون اقتصادی، شهباز حسنپور نماینده سیرجان و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی میگوید:
«تا کی آقای قالیباف که میروی از ترکیه برای نوهات سیسمونی میآوری! به فکر ما بازنشستهها باش. آقای رئیسیِ حامی مظلومان! کو وعدههایت، کو قانونمداری؟ وزیر بیلیاقت قانونشکنی کرده که در طول ۴۰ سال گذشته سابقه نداشته است. خجالت بکشید.»
این بازنشسته سپس با خالی کردن جیبهایش ادامه میدهد «این جیب من بازنشسته است، هیچی ندارد. اگر راست میگویی برو سراغ کارخانهدارها که شریکت هستند». در پایان سخنان او معترضان علیه شهبار حسنپور نماینده سیرجان در مجلس یازدهم شعار دادند: «حسن پور حیا کن/ سیرجان رو رها کن»
یک ویدئو کوتاه از تجمع بازنشستگان در سیرجان را ببینید.
در اهواز حضور بازنشستگان پرشمار بود. آنها که در هوای گرم و شرجی به نشانه اعتراض به خیابان آمده بودند، در خیابان منتهی به ساختمان استانداری راهپیمایی کردند و در پایان مقابل استانداری شعار دادند «هیهات منالذله». در شوش نیز مانند روز قبل بازنشستگان به خیابان آمدند.
در اصفهان اما نیروی انتظامی مانع از تجمع بازنشستگان شد. در یک ویدئو که در کانال تلگرام شورای بازنشستگان منتشر شده است، یکی از حاضران میگوید نیروی انتظامی نمیگذارد بازنشستگان جمع شوند. در یک ویدئو که از تجمع بازنشستگان در اصفهان در شبکههای اجتماعی منتشر شده است، آنها شعار میدهند: «مرگ بر رئیسی».
بازنشستگان ایلامی هم یک سفره خالی را به صورت نمادین در پیادهرو مقابل تأمین اجتماعی پهن کردند تا پیامدهای تصمیم هیئت وزیران که موجب خالیتر شدن سفرههایشان میشود را نشان دهند. آنها وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی را «بیلیاقت» خواندند شعار داند: «وزیر بیلیاقت/ خجالت خجالت».
در خرمآباد بازنشستگان مقابل ساختمان تأمین اجتماعی شعار دادند «عزا عزا است امروز/ بازنشستهی مظلوم صاحب عزاست امروز». همچنین در دورود دهها بازنشسته معترض وزیر کار را بیکفایت دانستند و با شعار «وزیر بیکفایت/ استعفاء استعفاء» خواستار کنارهگیری حجتالله عبدالمالکی شدند.
بازنشستگان در قزوین هم دولت ابراهیم رئیسی که خود را «دولت انقلابی» نامیده، هدف قرار دادند و فریاد زدند: «دولتِ انقلابی/ دروغ میگه حسابی».
بازنشستگان مشهدی هم تفاوت نرخ تورم و افزایش ۱۰ درصدی حقوق خود را برجسته کردند و شعار دادند: «تورم ۱۰۰ درصد/ حق ما ۱۰ درصد».
یک ویدئو از تجمع بازنشستگان در زنجان هم در شبکههای اجتماعی منتشر شده که در آن معترضان شعار میدهند «تا حقمون رو نگیریم/ آروم نمینشینیم». در کرج نیز که تجمع بازنشستگان پرشمار بود، معترضان فریاد زدند: «کشتی بازنشسته دیگر به گِل نشسته».
بازنشستگان تأمین اجتماعی یک روز قبل- ۱۶ خرداد- هم در چند شهر به خیابان آمده بودند. در تهران بنا بر گزارش اتحادیه آزاد کارگران مأموران امنیتی چند تن از بازنشستگان معترض را بازداشت کردند تا مانع شکلگیری تجمع شوند. در تبریز هم بازنشستگان معترض نیروهای امنیتی که راه را بر آنها مسدود کرده بودند، کنار زدند و علیه ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی شعار دادند: «مرگ بر رئیسی».
بازنشستگان تأمین اجتماعی که از دی ماه ۱۳۹۹ به صورت مستمر در خیابان حضور دارند به مصوبه هیئت وزیران که افزایش تنها ۱۰ درصدی را برای «سایر سطوح مزدی» در نظر گرفته است، معترضند.
هیئت وزیران روز یکشنبه ۱۵ خرداد سرانجام با تأخیر بیش از دو ماه افزایش حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران تأمین اجتماعی را تصویب کرد. بر اساس این مصوبه دریافتی بازنشستگان حداقلبگیر ۵۷٬۴ درصد افزایش مییابد اما سایر سطوح مزدی تنها ۱۰ درصد افزایش حقوق خواهد یافت که در نسبت با نرخ تورم و هزینه معیشت بسیار ناچیز است.
مرکز آمار ایران نرخ تورم اردیبهشت امسال را ۳۹٬۳ درصد گزارش کرده است. این رقم اما با توجه به آزادسازی نرخ آرد و فرآوردههای آن، لبنیات، مرغ و تخممرغ و روغن «غیرواقعی» است. بنا بر روایت فعالان کارگری و کارشناسان اقتصادی مستقل، نرخ تورم واقعی برای کالاهای ضروری طی دو سال اخیر بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته و سبد معیشت به رقمی نزدیک به ۱۴ میلیون تومان نزدیک شده است. شورای عالی کار اسفند ۱۴۰۰، سبد معیشت را رقمی نزدیک به ۹ میلیون تومان اعلام اما حداقل دستمزد را سه میلیون تومان کمتر از سبد معیشت تعیین شده، تصویب کرد.
جمعیت ۴ میلیون نفری بازنشستگان و مستمریبگیران مصوبه هیئت وزیران را خلاف ماده ۹۶ قانون تأمین اجتماعی که هیئت دولت را به افزایش حقوق دستمزد برابر با هزینههای زندگی، مکلف کرده است، و همچنین مصوبه شورای عالی کار که افزایش ۳۸ درصدی دستمزد سایر سطوح مزدی را تصویب کرد، میدانند و خواستار ابطال آن هستند. تصویب دائمیسازی همسانسازی و برخورداری از بیمه درمانی کامل و رایگان از دیگر خواستههای بازنشستگان معترض در سالهای اخیر بوده است.
دولت ابراهیم رئیسی بهمن ۱۴۰۰ به بهانه «بحران مالی» و «کسری بودجه» لایحه دائمیسازی حقوق بازنشستگان را از مجلس شورای اسلامی پس گرفت.
دولت در شرایطی مانع تصویب دائمیسازی همسانسازی که تأمین اجتماعی را به افزایش سالانه ۲۵ درصد حقوق مستمری بگیران و بازنشستگان موظف میکرد، شد که بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان به این سازمان بدهی دارد اما حاضر به پرداخت آن نیست.
فرامرز توفیقی، از اعضای کارگری شورای عالی کار که از تشکلهای کارگری نزدیک به حکومت انتخاب میشوند، در واکنش به تصمیم دولت برای افزایش ۱۰ درصدی حقوق بازنشستگان آن را «عین قانونشکنی» دانست و گفت:
«آیا بهتر نیست دولت تکلیفش را با سازمان و بدهیهای بسیار بزرگی که به این سازمان دارد که بدون تردید، مصداق بارز حقالناس است، روشن کند تا جلوی ورشکستگی سازمان گرفته شود نه اینکه با زیرپاگذاشتن قانون به اسم “عدالت”، عین بیقانونی و بیعدالتی رواج پیدا کند؟ کارگران امروز، بازنشستگان فردا هستند؛ نباید اجازه دهیم این بیقانونی تبدیل به عرف شود.»
بنا بر اظهارات مسئولان کانونهای بازنشستگی که به تشکلهای کارگری حکومتی نزدیکاند بالغ بر ۶۵ درصد بازنشستگان تأمین اجتماعی حداقلبگیر و ۸۰ درصد آنها برای تأمین معیشت به اشتغال پس از بازنشستگی و استقراض از نظام بانکی یا بستگان ناچارند.