محمد‌رضا میرتاج‌الدینی، رئیس کمیته هدفمندی یارانه‌ها (تبصره ۱۴ بودجه) گمانه‌زنی‌ها درباره حذف ارز ۴۲۰۰ نان را تایید کرد. این طرح ابتدا در استان زنجان به صورت نمونه اجرا میشود.
براساس قانون بودجه ۱۴۰۱ قیمت خرید تضمینی گندم به ۱۱هزارتومان افزایش یافته است. در سال ۹۶ قیمت خرید تضمینی هرکیلو گندم هزارتومان بود، قیمت یک عدد نان سنگک با آرد دولتی همان هزار تومان محاسبه می‌شد و اکنون که این نرخ در سال جاری همان ۳هزارتومان شده و به یک معنا در مقایسه با سال ۹۶ سه برابر افزایش یافته، در همان حال قیمت گندم دولتی ۱۰برابر شده است.
محمد‌رضا میرتاج‌الدینی، رئیس کمیته هدفمندی یارانه‌ها (تبصره ۱۴ بودجه) در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» از افزایش قیمت نان به طور نمونه در زنجان خبر داد. میرتاج‌الدینی گفت:
«نمی‌توانم بگویم که دقیقا چه زمانی ارز ۴۲۰۰ [از گندم] حذف خواهد شد، ولی دولت به شکل تدریجی شروع کرده و به صورت آزمایشی هم در برخی از استان‌ها دارد اجرا می‌کند. مثلا در زنجان نسبت به نان به صورت پایلوت حذف ارز ۴۲۰۰ را آغاز کرده است، ولی کامل نیست.»
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، پنج‌شنبه گذشته در سفر پرحاشیه خود به استان البرز اعلام کرد که ارز ۴۲۰۰ در اوایل سال جاری به نحوی حذف خواهد شد که شوک به مردم وارد نشود. در همان سفر گفته شده بود که ۸۰۰ میلیون تومان هزینه سفر رئیسی از تهران به کرج شده است.
میرتاج‌الدینی در ادامه مصاحبه با دنیای اقتصاد درباره قیمت نان و در تشریح وضعیت اجرای تصمیم دولت در زنجان گفت:
«قبلا یارانه را به آرد می‌دادند و آرد را به نانوا می‌دادند، ولی الان نانوا آرد را آزاد می‌خرد و نسبت به تعداد فروش نان، به نانوایان زنجانی یارانه می‌دهند. مردم نان را به نرخ قبلی می‌خرند، ولی دولت ما‌به‌التفاوت نرخ آن را به حساب نانوایان واریز می‌کند. البته هنوز به‌طورفراگیر این طرح در زنجان اجرا نشده، ولی آغاز شده است.»
میرتاج‌الدینی درباره علت انتخاب زنجان برای اجرای آزمایشی حذف ارز ۴۲۰۰ در گروه نان گفت:
«به دلیل قدرتمند بودن صنف نانوایان استان زنجان، از ابتدا زنجان را برای اجرای طرح‌های گروه نان و غلات انتخاب کردند.»
به گفته میرتاج‌الدینی دولت قصد دارد به صورت تدریجی ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند، تاکنون اقداماتی را هم در این زمینه انجام داده است و احتمالا تا پایان فصل بهار و با آماده‌سازی زیر‌ساخت‌ها، ارز ۴۲۰۰ کلا حذف شود.
رئیس کمیته هدفمندی یارانه‌ها (تبصره ۱۴ بودجه) گفت:
«درباره برداشتن ارز ترجیحی باید فرآیندی خاص طی شود تا دولت بتواند این امر را به درستی اجرا کند. بنابراین زمانش دست دولت است.»
به گفته میرتاج‌الدینی فرآیند حذف ارز ترجیحی سه گروه کالایی روغن و کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی و گندم چند ماه طول می‌کشد، زیرا هرکدام از اینها فرآیندی دارد که دولت تمهیدات آن را باید فراهم کند.
افزایش قیمت نان مطابق الگوی افزایش قیمت بنزین
مصطفی شریف، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس اقتصاد کشاورزی در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) نحوه حذف ارز ترجیجی از نان را با افزایش قیمت بنزین در دولت روحانی مقایسه کرد. شریف گفت:
«نحوه کارشناسی و عملکرد ما در رابطه با نان و گندم شبیه ماجرای بنزین شده است. به‌نظر نمی‌آید که در این زمینه کار کارشناسی جدی صورت گرفته باشد. در ماجرای بنزین نیز ابتدا گفته شد طرح در یکی از بنادر یا جزایر جنوبی اجرا میشود و اگر جواب داد به مرور مطرح میشود. اما ناگهان بحث آن متوقف شد و پس از مدتی به صورت دفعی طرح اجرا شد. به همین علت ابتدا باید شفاف کنند که این اقدام با چه پشتوانه مطالعاتی و به چه نحوی اجرا خواهد شد؟»
شریف در ادامه این مصاحبه یادآور شد که «سهم نان در سفره دهک‌های مختلف متفاوت است:
«اثر افزایش قیمت نان بر روی سفره‌های طبقات اجتماعی مختلف یکسان نیست و روی گروه‌های فرودست بیشترین فشار را می‌آورد و مشخص نیست که پرداخت مبلغ اندکی به نام یارانه نان بتواند آن را جبران کند، اما با تخمین‌های موجود تصور من این است که آزادسازی قیمت آرد و نان و حذف سوبسید دولتی از روی آن در ازای پرداخت یارانه نقدی نان، بیشتر از دوبرابر خواهد بود. البته بیشترین تغییر در قیمت نان سنتی است که نانوایی‌ها می‌توانند ارقام بیشتری را به اسم افزودن سبوس و کنجد و… بیافزایند و از یک طرف دیگر از وزن چانه و کیفیت نان بکاهند، اما این تغییر در نان‌های صنعتی کمتر دیده خواهد شد.»
براساس آخرین نرخ‌نامه نان، قیمت نان لواش و تافتون به نرخ یارانه‌ای ۳۰۰ و آزادپز ۴۵۰ تومان است. همچنین قیمت نان تنوری یارانه‌ای ۵۵۰ و آزادپز ۸۵۰ تومان، بربری ساده دولتی هزار و آزاد پز هزار و ۵۰۰ تومان، بربری کنجدی دولتی هزار و ۵۰۰ و کنجدی آزادپر ۲ هزار تومان، سنگک دولتی ساده هزار و ۲۰۰ و هر رو کنجد ۵۰۰ تومان اضافه میشود، سنگک آزادپز ساده هزار و ۸۰۰ و هر رو کنجد ۵۰۰ تومان اضافه میشود.
اما کمتر نانوایی در سطح کشور نان را به این نرخ می‌فروشد.
44 سال است که این حکومت مانند دکه داران اقتصاد ایران را اداره کرده تا حدی که همه چیز نابود شده است و طی ده سال آینده که نفت هم جایگاهش مانند ذغال سنگ میشود هیچ منبعی برای اداره ی کشور باقی نخواهد ماند . سیاست اینست برخی کالاها را و خدمات دولتی را امسال قبل از عید گران کنید و برخی دیگر را در شش ماه اول سال بعد از اولین دولت انقلابی رجائی بگیرید تا امروز همه ی دولتهای جمهوری اسلامی مصوبات کنفرانس رامسر سال 1356 شاهنشاه را عملی می کنند . لذا پی امد چنین سیاستهائی برای کشور فقر مردم کوچک شدن اقتصاد عقب افتادن از نیروهای مولده ی مدرن جهانی و بطور کلی انحطاط کامل است . ایران کاملا منطبق بر قانون جنگل شده است شیر سلطان جنگل شکار می کند بخش عمده ی شکار را می خورد سپس سگهای وحشی و کفتارها می ریزند تا باقی را بخورند در دست آخر هم نوبت لاشخورهاست که کاملا پاک کرده و اثری باقی نگذارند . در ایران این روند ادامه دارد هیچ نیروئی که بتواند یک تحول انقلابی برای توسعه ی کشور برنامه داشته باشد وجود ندارد ما در اعتصابات کارگران هفت تپه هم شاهد بودیم که حتی کارگران خواهان کارفرمای دولتی هستند و هیچ راه حلی برای برون رفت از این فاجعه ندارند وقتی کارگران همان راهی را ابراز علاقه می کنند که شاه در اواخر سلطنت و خمینی و جمهوری اسلامی از همان روز اول بنا نهادند ببینید عاقبت این مملکت به کجا خواهد رفت . بخصوص که حکومتهای اقتدارگرائی مانند جمهوری اسلامی مورد عنایت سرمایه ی جهانی از هر قماشش است و همه با این حکومت فاسد هم معامله می کنند هم رابطه دارند و هم حمایتش می کنند و لذا طبقه ی کارگر و حتی اتحاد همه ی مردم ایران علیه این حکومت تا انحطاط کامل راه به جائی نخواهد برد فقط بر روی خاکستر این کشور است که با تکمیل انحطاط امید به رویش نهالهای نو می رود .
فرهاد - فرهادیان / 11 April 2022