بر اساس این اسناد که یک منبع معتبر در اختیار ۸ صبح قرار داده ظاهرا صدها پاسپورت از افغانستان به مشهد انتقال یافته و بدون حضور صاحب پاسپورت، «با دریافت رشوت و خلاف قانون» از سوی کارمندان کنسولگری مشهد تمدید شده است.
کنسولگری افغانستان در مشهد یکی از پردرآمدترین نمایندگیهای سیاسی افغانستان است و بهدلیل حضور میلیونها شهروند مهاجر افغانستان در ایران، بیشترین شمار مراجعهکنندگان را دارد و از محل ارائه خدمات به مهاجران افغانستانی سالانه میلیونها دلار درآمد دارد.
در پی سقوط دولت غنی و تصرف افغانستان توسط طالبان، توزیع گذرنامه جدید در نمایندگیهای سیاسی و کنسولی افغانستان در خارج از آن کشور متوقف شد. سندی که در اختیار روزنامه ۸صبح قرار گرفته نشان میدهد که ۱۶ شهریور سال گذشته در یک جلسه اداری در کنسولگری مشهد مقامهای ارشد کنسولگری توافق کردند که گذرنامههای شهروندان افغانستانی در ایران با نصب استیکر و «هولوگرام امنیتی» در برابر ۲۱ دلار به مدت یکسال و در ازای ۱۰۱ دلار به مدت پنجسال تمدید شود. این مصوبه زمینه رشوهخواری و تقلب را فراهم کرد. مدارکی که از بررسی دستگاه خودکار تمدید گذرنامه در بهمن سال گذشته به دست آمده نشان میدهد که آمار دستگاه تمدید با فیشهای بانک همخوانی ندارد. در حالی که در دستگاه تمدید پنج هزار و ۵۱ جلد گذرنامه ثبت شده، اما فیشهای بانکی و شماره درج شده در پاسپورت سه هزار و ۳۰۶ است. اگر هر گذرنامه پنج سال تمدید شده باشد، مجموع پولی که تنها از بابت تعرفه تمدید حیفومیل شده بالغ بر ۱۷۴ هزار و ۵۰۰ دلار میشود.
انتقال گذرنامه از افغانستان به مشهد برای تمدید غیرقانونی در ازای رشوه
کارمندان کنسولگری مشهد، از طریق فساد سیستماتیک و سازمانیافته، برای تمدید پنجساله برخی پاسپورتها فیش بانکی یکساله به مبلغ ۲۱ دلار صادر کردهاند، اما گذرنامهها را به مدت پنج سال تمدید کردهاند و به این ترتیب از هر درخواستدهنده تمدید گذرنامه ۸۰ دلار دستی دریافت کردهاند.
بنا به گزارش ۸صبح در یکی از موارد، صدها گذرنامه از افغانستان به مشهد منتقل و بدون حضور صاحبان آنها خلاف قانون در کنسولگری مشهد در ازای دریافت رشوه تمدید شده است.
سند دیگری که روزنامه ۸صبح به آن دست یافته، نشان میدهد که در نامهای در تاریخ مهر سال گذشته مسأله انتقال پاسپورت از افغانستان و تمدید گذرنامه با دریافت رشوه و بدون حضور صاحب آن به کنسولگری افغانستان در مشهد اطلاع داده شده و از احتمال سوءاستفاده و فساد ابراز نگرانی شده است. در بخشی از این نامه آمده است:
«در قسمت تمدید پاسپورتهایی که از داخل افغانستان بدون موجودیت شخص صاحب پاسپورت و عدم اقامت و یا ویزه تمدید و اجراآت دوگانه و سلیقهای صورت میگیرد که علاوه بر اینکه خلاف اصول طرزالعمل تمدید میباشد، زمینه سوءاستفاده و ایجاد بازار سیاه برای کمیشنکاران و اخذ مبالغ هنگفت از مبجوری مردم شده است…»
در این نامه نسبت به «جعل تمدید پاسپورت» هشدار داده شده و درخواست شده که در هماهنگی با نمایندگی وزارت خارجه افغانستان در هرات، کنسلوگری ایران در هرات، نمایندگی وزارت خارجه ایران در مشهد و اداره گذرنامه/ پاسپورت مشهد، از جعل گذرنامه جلوگیری شود.
سفارت افغانستان در تهران و برخی مقامهای وزارت خارجه حکومت سرپرست طالبان از فساد گسترده و حیفومیل میلیونی عواید در کنسولگری مشهد آگاهی دارند، اما اقدامی برای برچیدن آن انجام نمیدهند.
پس از سقوط حکومت پیشین، نمایندگیهای سیاسی افغانستان در بحران به سر میبرند و نگرانیها از فساد و حیفومیل عواید افزایش یافته است. بهتازگی اسنادی در رسانهها منتشر شده که نشان میدهد در جریان سفر حنیف اتمر، وزیر خارجه حکومت پیشین به ایتالیا، از بودجه سفارت افغانستان در رم برای اقامت او بهگونه غیرقانونی هزینه شده است.