بهگفته سازمانهای امدادی، کشورهای اتحادیه اروپا دوزهای استفاده نشده واکسن کرونا را به میزان قابل توجهی از بین میبرند و این تعداد بیشتر از شمار واکسنهایی است که به کشورهای آفریقایی ارسال میشود.
سازمان «ائتلاف مردمی واکسن »، متشکل از «برنامه مشترک ملل متحد در زمینه ایدز» (UNAIDS) و آکسفام، از بزرگترین سازمانهای بینالمللی امدادرسانی، میگوید کشورهای اروپایی حدود ۳۰ میلیون دوز واکسن کرونا در سال جاری به آفریقا ارسال کردهاند در حالیکه حدود ۵۵ میلیون دوز واکسن را باید تا پایان ماه فوریه جاری دور بریزند.
براساس گزارش این ائتلاف، در حالیکه کمبود قابل توجه واکسن کرونا در آفریقا مشهود است، کشورهای عضو اتحادیه اروپا دوزهای واکسن کرونا را تا تاریخ انقضا احتکار کردهاند.
آکسفام میگوید در مجموع ۱۵۱ میلیون نفر از مردم آفریقا یعنی تنها ۱۱ درصد از جمعیت این قاره دو دوز واکسن کرونا دریافت کردهاند. فعالان این نهاد هشدار دادهاند که:
«کمبود حاد واکسن، همهگیری کرونا را برای مدت نامعلومی طولانی میکند و خطر ابتلا به انواع ویروسهای جدید را افزایش میدهد.»
با توجه به این ارقام، «ائتلاف مردمی واکسن»، طرح بینالمللی واکسیناسیون «کوواکس» را شکست خورده اعلام کرده و گفته است به جای توزیع واکسن باید از تولید داخلی آن حمایت کرد و حق ثبت اختراع ساخت واکسن باید لغو شود.
«ائتلاف واکسن مردمی» گفته است:
«اگرچه اتحادیه اروپا در حال حاضر بزرگترین صادرکننده واکسن در جهان است و همیشه بر مشارکت خود با آفریقا تأکید میکند، اما قیمتگذاری واکسنها صرفاً به شرکتهای داروسازی واگذار شده است و این شرکتها نیز در پی حداکثر سود هستند.»
«ائتلاف واکسن مردمی» از اینرو خواستار انتشار حق ثبت اختراع برای ساخت واکسنها در دیگر کشورها شده و افزوده است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا به رهبری آلمان، مانع اصلی پیشنهادهای ارائهشده توسط آفریقای جنوبی و هند و حمایت اتحادیه آفریقا و بیش از ۱۰۰ کشور برای معافیت از مالکیت معنوی واکسنهای کرونا بودهاند که اجازه تولید ژنریک واکسنها، آزمایشهای کووید و درمان آن را میدهد.
این امر باعث ایجاد شکاف بین رهبران آفریقا و اروپا شده که قرار است روز پنجشنبه در نشست سران اتحادیه اروپا و اتحادیه آفریقا با یکدیگر دیدار کنند.
تقریباً همه کشورهای در حال توسعه، سازمان بهداشت جهانی و آمریکا از این پیشنهاد حمایت میکنند. مقاومت در برابر معافیت از ثبت اختراع از جمله از سوی آلمان و اتحادیه اروپا صورت میگیرد.
پیا شورتنر، از آکسفام در اینباره میگوید:
«دولت جدید آلمان باید از بلوکه کردن معافیت (حق ثبت اختراع) دست بردارد و منافع شرکتهای دارویی را بالاتر از جان مردم آفریقا قرار ندهد. توسعه واکسنها با بودجه عمومی تأمین شده است و دانش باید با جهان به اشتراک گذاشته شود تا همه تولیدکنندگان واجد شرایط بتوانند تولید این واکسنهای حیاتی را آغاز کنند.»