آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه شنبه، ۲۱ دسامبر/ ۳۰ آذر گفت که فرصت برای نجات توافق هسته‌ای با ایران به سرعت در حال پایان یافتن است و واشنگتن در حال بررسی گزینه‌های دیگر است.
بلینکن گفت پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و نقض توافق برجام، احیای توافق را «به‌شکل فزاینده‌ای مشکل» می‌کند.
او خروج دولت ترامپ از برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ را «بدترین تصمیم اتخاذ شده در سیاست خارجی آمریکا در دهه گذشته» دانست.
«هنگام خروج از توافق، وعده دادند که برجام را با توافق قوی‌تری جایگزین می‌کنند… [و] فشار حداکثری که علیه ایران اعمال می‌شود، فعالیت‌های مخرب این کشور را در سراسر منطقه مهار می‌کند. آنچه در عمل رخ داد خلاف این وعده‌ها بود.»
ایران در سالگرد خروج آمریکا از برجام چندین گام برای تعلیق تعهدات فنی خود در توافق هسته‌ای را اعلام کرد. هم‌اکنون ایران نه‌تنها به محدودیت‌های برجام پایبند نیست بلکه در چند زمینه از جمله استفاده از سانتریفیوژهای پرسرعت نسل جدید، غنی‌سازی ۳۰ و ۶۰ درصدی و تولید اورانیوم فلزی، فعال شده است. از اسفند سال گذشته نیز ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی برای بازرسی‌های وسیع آژانس را متوقف کرد.
بلینکن در این مورد گفت: «ایران از محدودیت‌هایی که برجام بر آن تحمیل کرده رها شده است» و علاوه بر آن «به اقدامات تهاجمی خود در منطقه خاورمیانه هم ادامه می‌دهد».
این دیپلمات ارشد آمریکایی گفت اگر مذاکرات در وین به نتیجه نرسد و برنامه هسته‌ای ایران محدود نشود، واشنگتن و متحدانش به دنبال گزینه‌های جایگزین خواهند بود.
همزمان با سخنان بلینکن، رابرت مالی، مسئول میز ایران در وزارت خارجه آمریکا نیز در یک برنامه تلویزیونی در سی‌ان‌ان شرکت کرد و گفت تنها چند هفته برای نجات برجام وقت باقی مانده است.
مالی گفت:
«در آینده‌ای نه چندان دور، ممکن است به این نتیجه برسیم که چیزی از برجام باقی نمانده و باید درباره یک توافق کاملاً جدید مذاکره کنیم. در این صورت وارد دوره‌ای از تشدید تنش خواهیم شد.»
روز جمعه، دور هفتم مذاکرات هسته‌ای ایران و طرف‌های باقی‌مانده در برجام در وین بدون دستیابی به نتیجه‌ای روشن و یا چشم‌اندازی امیدبخش به پایان رسید. هنوز مشخص نیست چه زمانی مذاکرات از سر گرفته خواهد شد. فعلا در مورد تاریخی در پایان جشن‌های کریسمس گمانه‌زنی شده است.
مالی همچنین گفت که ایران گام به گام فاصله خود را با دستیابی به به توانایی تولید سلاح هسته‌ای کم می‌کند.
او گفت:
«اگر آنها با سرعت فعلی به توسعه برنامه هسته‌ای ادامه دهند، ما چند هفته فرصت داریم، اما نه بیشتر از آن، در این مرحله، من فکر می‌کنم، نتیجه این خواهد بود که هیچ توافقی برای احیا وجود ندارد.»
مقامات ایرانی بر لغو فوری تمامی تحریم‌ها قبل از بازگشت به محدودیت‌های پیشین اصرار دارند. دولت بایدن می‌گوید می‌توان «اقدام گام به گام» برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای را در پیش گرفت اما نمی‌تواند رئیس‌جمهور آینده آمریکا را به ماندن در این توافق ملزم کند.
اما این تنها مشکل پیش روی آمریکا نیست. سه کشور اروپایی و آمریکا این گمانه را مطرح کرده‌اند که ایران ممکن است با تاکتیک توسعه سریع برنامه هسته‌ای همزمان با تعلل در مذاکرات به وضعیت کنونی نگاه می‌کنند. مالی در همین مصاحبه هم گفت که برای او محرز است که ایران پیشرفت در برنامه هسته‌ای‌اش را به‌عنوان اهرمی در مذاکرات در نظر گرفته است.
او البته گفت که «اگر آنها سعی کنند اهرم‌های بیشتری ایجاد کنند، در وهله نخست از یک معامله بهتر خبری نخواهد بود چرا که ما تنها در محدوده تعهدات برجامی مذاکره می‌کنیم و نه بیشتر و در وهله دوم، رویکرد آنها نتیجه معکوس خواهد داشت.»