خبرگزاری رویترز عصر شنبه ۲۵ سپتامبر/۳ مهر در گزارشی اختصاصی و به نقل از منابع آگاه از حصول یک توافق مبادلات نفتی میان ایران و ونزوئلا خبر داد.
ونزوئلا هم مانند جمهوری اسلامی ایران به‌دنبال راهی‌ست تا بتواند صادرات نفتی خود را به‌رغم تحریم‌های ایالات متحده آمریکا افزایش دهد و توافق میان شرکت‌های دولتی نفت ونزوئلا و شرکت ملی نفت ایران که هر دو تحت تحریم قرار دارند می‌تواند این امر را ممکن سازد.
ونزوئلا برای این‌که بتواند نفت خام سنگین خود را صادر کنند به رقیق‌کننده احتیاج دارد. موادی که از سال ۲۰۱۹ تاکنون قادر به تامین آن نبوده اما اکنون از ایران وارد خواهد کرد. براساس گزارش‌ها قرارداد جدید منبع ثابتی از میعانات و رقیق‌کننده‌های نفتی را برای شرکت نفت ونزوئلا تامین خواهد کرد تا این کشور بتواند نفت سبک‌تر خود را در پالایشگاه‌ها برای تولید سوخت استفاده کرده و تولید نفت سنگین از کمربند اورینوکو، بزرگترین منطقه تولید نفت در این کشور را کاهش دهد. در مقابل ایران هم قادر خواهد بود محموله‌های نفت خام سنگین ونزوئلا را به بازار شرق آسیا عرضه کند.
طبق گزارش منابع آگاه قرارداد مبادله میان شرکت‌های نفت ایران و ونزوئلا در مرحله اول به مدت شش ماه برنامه‌ریزی شده اما قابل تمدید خواهد بود.
وزارتخانه‌های نفت دو کشور هنوز درباره این توافق اظهارنظری نکرده‌اند.
سایه تحریم‌ها و سیاست نامشخص دولت بایدن
براساس مقررات وزارت خزانه‌داری ایالات متحده اما این توافق می‌تواند مشمول نقض تحریم‌های آمریکا علیه دو کشور شود. تحریم‌هایی که به ایالات متحده این اختیار را می‌دهد تا علیه هر شخص یا نهاد غیرآمریکایی که با شرکت‌های نفتی ایران و ونزوئلا معامله کند، «تحریم‌های ثانویه» اعمال کند. این تحریم‌ها طیف وسیعی از مجازات‌ها اعم از مسدود کردن دسترسی به سیستم مالی ایالات متحده، مسدود کردن دارایی‌ها در این کشور یا جریمه‌های مالی را شامل می‌شود.
سخنگوی وزارت خزانه‌داری به رویترز گفته که این وزارتخانه درمورد گزارش‌های مربوط به قراردادهای نفتی بین ونزوئلا و ایران «نگران» است، اما جزئیات آن را تأیید نکرده است.
این مقام دولتی ایالات متحده در ادامه افزوده: «ما به اعمال تحریم‌های علیه ایران و ونزوئلا ادامه خواهیم داد» و وزارت خزانه داری «تمایل خود را برای قراردادن موسساتی که از تلاش‌های ایران برای دورزدن تحریم‌های ایالات متحده پشتیبانی کرده و در ادامه، رفتارهای بی‌ثبات کننده را در سراسر جهان ممکن می‌کنند، نشان داده است».
تحریم‌های ایالات متحده اغلب به تشخیص دولت در قدرت اعمال می شود. برپایه تحریم‌های نفتی علیه ایران و نزوئلا، دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا در چند نوبت محموله‌های سوخت ایران که به مقصد ونزوئلا گسیل شده بودند در دریا توقیف کرد. رویکرد جو بایدن اما هنوز مشخص نیست.
یک منبع مطلع در واشتگتن به رویترز گقته دولت ایالات متحده توافق مبادله بین ونزوئلا و ایران را در صفحه رادار خود دارد و آن‌ها می‌خواهند این مبادلات در عمل تا کجا پیش خواهد رفت.
به گفته این منبع، مقام‌های کاخ سفید نگرانند که که محموله‌های ایران برای پشت نیکولاس مادورو که بر سر انتخابات آتی در حال مذاکره با مخالفان است منابع مالی بیشتری فراهم کند.
تشدید تحریم‌های دولت ترامپ در سال گذشته به کاهش ۳۸ درصدی صادرات نفت ونزوئلا منجر شد که ستون فقرات اقتصاد این کشور محسوب می‌شود. علاوه بر کاهش صادرات نفت ونزوئلا که در سال ۲۰۲۰ به پایین‌ترین سطح خود در ۷۷ سال گذشته رسید، تحریم‌های ایالات متحده منابع واردات سوخت را نیز محدود کرده و بحران کمبود بنزین را در ونزوئلا تشدید کرد.
انجام تبادلات اولیه در هفته جاری
شرکت نفت ونزوئلا در واقع مبادله نفت را برای به‌حداقل رساندن پرداخت‌های نفتی افزایش داده است چرا که وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در سال ۲۰۱۹ مانع استفاده این شرکت از دلار شد و شرکت‌های خارجی را به‌خاطر دریافت یا حمل محموله‌های نفتی ونزوئلا تحریم کرد. شرکت نفت ونزوئلا از سال ۲۰۲۰ دو محموله میعانات ایران را وارد کرد تا نیاز این کشور را به رقیق‌کننده‌های نفتی تامین کند. ونزوئلا در یک مبادله جداگانه از ایران بنزین وارد کرده و در مقابل به ایران سوخت جت صادر کرد.
طبق گزارش‌های افراد و همچنین سایت ره‌گیری تانکرترکرز (TankerTrackers) اولین محموله ۱,۹ میلیون بشکه‌ای نفت خام سنگین Merey اوایل هفته جاری پس از بارگیری توسط ابرنفتکش (VLCC) Felicity متعلق به شرکت ملی نفت ایران از بندر خوزه حرکت کرده است.
سه منبع و داده‌های مربوط به برنامه شرکت نفت ونزوئلا تایید می‌کنند که این محموله بخشی از مبادله یک محموله ۲ میلیون بشکه‌ای میعانات ایران است که روز پنج‌شنبه وارد ونزوئلا شده است.
افزون بر این توافق وزیران خارجه ونزوئلا و ایران روز چهارشنبه هم در نشستی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک تعهد خود را نسبت به تقویت تجارت دو جانبه اعلام کردند.