ذرات میکروپلاستیک در «جفت جنین» (placenta) در رحم مادران باردار برای نخستین بار مشاهده شد. پژوهشگران می‌گویند مشاهده این ذرات «بسیار نگران‌کننده» است.

مدلی از جنین انسانی متصل به جفت جنین (placenta) ــ عکس: Shutterstock

گروهی از پژوهشگران در مقاله‌ای که در ژورنال «محیط زیست بین‌الملل» (Environment International) منتشر کردند، می‌نویسند که برای نخستین بار ذرات میکروپلاستیک را در جفت جنین انسانی کشف کرده اند.

ذرات میکروپلاستیک از پنج میلی‌متر کوچک‌تر هستند و به خاطر تجزیه مواد و اشیاء پلاستیکی در محیط زیست آزاد می‌شوند. گاه میکروپلاستیک‌ها نیز در جریان تولید محصولات غذایی به دست انسان تولید می‌شوند.

برای نمونه در غذاهای دریایی، نمک دریایی، آب آشامیدنی، و بسیاری دیگر از انواع محصولات غذایی میکروپلاستیک مشاهده شده است.

میکروپلاستیک‌ها می‌توانند از محیط زیست وارد بدن جانوران زنده از جمله پستانداران شوند.

پژوهشگران در این بررسی جفت جنین‌های شش مادر باردار را بررسی کرده اند و در چهار مورد آنها ۱۲ ذره میکروپلاستیک کشف کردند. البته تنها چهار درصد از هر جفت جنین بررسی شده بود.

به نوشته آنها، تمام این ذرات میکروپلاستیک رنگ‌دار بودند،‌ عموماً سایزشان ۱۰ میکرون (۰,۰۱ میلی‌متر) بود و در محصولاتی همچون چسب، رنگ، لاک ناخن، لوازم آرایشی و بهداشتی، پوشش‌های پلاستیکی یا وسایل پلیمری به کار می‌روند.

ذراتی با این سایز کوچک ــ ۱۰ میکرون ــ به راحتی می‌توانند در جریان خون جابه‌جا شوند.

متخصصان هشدار می‌دهند که حضور این میکروپلاستیک‌ها می‌تواند برای سلامتی جنین خطرآفرین باشد و میزان رشد جنین را کاهش دهد، یا سیستم ایمنی جنین را تحت تأثیر قرار دهد، یا به دلیل برخی مواد شیمیایی در آنها، در درازمدت برای انسان مشکل‌زا شود. آنها می‌نویسند این مسأله «بسیار نگران‌کننده» است.

بر اساس این مقاله، تولید جهانی پلاستیک در انتهای قرن بیستم به ۳۲۰ میلیون تن در سال رسیده بود که ۴۰ درصد آن در بسته‌بندی‌های یک‌بار مصرف به کار رفت؛ یعنی منبع اصلی زباله پلاستیکی. تولید پلاستیک در اروپا در ۲۰۱۴ به تنهایی برابر ۵۸ میلیون تن بود.

اکنون اغلب وسعت کف دریاها در سرتاسر جهان، و به ویژه در دریای مدیترانه از پلاستیک پوشیده شده است و این زباله‌ها به شکل‌های مختلفی به خشکی می‌رسند.

حتی در نوک قله اورست،‌ بلندترین کوه جهان نیز آلودگی میکروپلاستیک رویت شده است. ما نیز با مصرف محصولات غذایی و حتی با نفس کشیدن ذرات میکروپلاستیک وارد بدن خودمان می‌کنیم.

سازمان حامی محیط زیست «از شر پلاستیک خلاص شو» (Break Free From Plastic) اوایل ماه جاری در گزارشی اعلام کرد که کوکا کولا بزرگ‌ترین آلاینده پلاستیکی جهان است و پس از آن نستل و پپسی قرار دارند.

چندی پیش سران ۱۴ کشور که کنترل ۴۰ درصد سواحل دنیا را در اختیار دارند، توافقنامه‌ای امضا کردند که به موجب آن در ۱۰ سال آینده ورود زباله پلاستیکی به دریاها و اقیانوس‌ها را متوقف کنند. استرالیا، کانادا، شیلی، فیجی، غنا، اندونزی، جامائیکا، ژاپن، کنیا، مکزیک، نامیبیا، نروژ، پالائو و پرتغال امضاکنندگان این توافق هستند.

در همین زمینه:

۱۰ راه آسان برای کاستن از مصرف پلاستیک