رئیسان جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان و روسیه سرانجام بعد از شش هفته درگیری‌های خونین بر سر منطقه قره‌باغ با امضای توافق سه‌جانبه‌ای به درگیری‌ها پایان دادند. رئیس جمهوری آذربایحان از یک توافق تاریخی و نخست‌وزیر ارمنستان از یک توافق دردناک سخن گفتند. واقعیت‌های میدانی عملاً زمینه‌ساز حصول توافق بود.
نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان بامداد سه‌شنبه ۱۰ نوامبر /۲۰ آبان با انتشار بیانیه‌ای در فیسیوک از توافق سه‌جانبه با جمهوری آذربایجان و روسیه به عنوان یک توافق بی‌اندازه دردناک یاد کرد. بر همین اساس، آتش‌بس از ساعت یک بامداد سه‌شنبه ۱۰ نوامبر / ۲۰ آبان برقرار است.
در جریان درگیری‌های شش هفته گذشته بر سر منطقه قره‌باغ بیش از هزار نفر جان خود را از دست دادند.
کرملین و جمهوری آذربایجان توافق آتش‌بس را تأیید کردند.
الهام علی‌اوف، رئیس جمهوری آذربایجان در یک نطق تلویزیونی اعلام کرد:
«توافق سه‌جانبه [با ارمنستان و روسیه] نقطه تعیین‌کننده‌ای برای پایان دادن به درگیری‌هاست.»
وزارت دفاع ارمنستان نیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد جنگ به پایان رسیده است.
شامگاه دوشنبه نیروهای جمهوری آذربایجان موفق شدند شهر شوشا، دومین شهر بزرگ در منطقه مورد مناقشه قره‌باغ را به تصرف خود درآوردند. این شهر در ۱۵ کیلومتری استپاناکرت (خان کندی)، مرکز قره‌باغ واقع شده و اهمیت راهبردی دارد. به این ترتیب جمهوری آذربایجان نتیجه جنگ را عملاً تعیین کرد.
نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در نوشته خود در فیسبوک گفت توافق سه‌جانبه بعد از تحلیل میدانی منطقه حاصل شد و بهترین راه حل موجود برای حل بحران در منطقه است.
ساعتی بعد از اعلام توافق، معترضان مقابل پارلمان ارمنستان در ایروان تجمع کردند و خواهان استعفای پاشینیان شدند.
بر اساس خبرهای تأیید نشده معترضان وارد پارلمان شدند و شیشه‌های اقامتگاه رسمی پاشینیان نیز خرد شده است. بر همین اساس آرارات میرزویان، سخنگوی پارلمان هم حین درگیری، آسیب دیده و بیهوش شده است.
الهام علی‌اوف با انتشار پیامی در توییتر از یک توافق تاریخی نام برد که به معنای «آزادی منطقه قره‌باغ» و پذیرش شکست از سمت ارمنستان است.
روسیه با اعزام نیرو به قره‌باغ توافق را تضمین می‌کند
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که با اعزام ۱۹۶۰ نیروی حافظ صلح به منطقه توافق صلح را تضمین می‌کند. این نیروها که قرار است به مدت پنج سال در قره‌باغ مستقر شوند، بر اساس گزارش اینترفاکس صبح سه‌شنبه با خودوروهای زرهی وارد منطقه شدند.
بر اساس توافق سه‌جانبه بین ارمنستان، جمهوری آذربایجان و روسیه نیروهای ارمنستان ۲۰ نوامبر / ۳۰ آبان از منطقه قره‌باغ خارج می‌شوند.
ارمنستان همچنین متعهد شد تا ۱۵ نوامبر / ۲۵ آبان شهرستان کلبجر و تا یک دسامبر/ ۱۱ آذر شهرستان لاچین را به آذربایجان پس دهد. رفت و آمد شهروندان ارمنی و محموله‌ها از منطقه قره‌باغ به جمهوری ارمنستان از طریق گذرگاه لاچین انجام خواهد شد. ارمنستان نیز در منطقه نخجوان گذرگاه امنی را برای رفت و آمد شهروندان جمهوری آذربایجان و انتقال محموله‌های تجاری در اختیار آن کشور می‌گذارد. امنیت این گذرگاه را روسیه تأمین می‌کند. این مسئله بر وضعیت شهر شوشا هم اثر می‌گذارد. طبق توافق سه‌جانبه ارمنستان با جمهوری آذربایجان و روسیه، طی سه سال آینده، برنامه‌ای برای احداث یک مسیر جدید حمل و نقل در طول کریدور لاچین مشخص خواهد شد. این مسیر، ارتباط بین استپاناکرت و ارمنستان را میسر می‌کند.
بر اساس این توافق آوارگان باید تحت نظارت دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به خاک قره‌باغ و مناطق همجوار برگردند. اسرای جنگی و سایر بازداشت‌شدگان و اجساد افراد کشته‌شده مبادله خواهند شد.
جمهوری آذربایجان و ارمنستان در شش هفته‌ای که از درگیری بر سر منطقه قره‌باغ می‌‌گذرد سه بار بر سر توقف درگیری‌ها و آتش‌بس بشردوستانه توافق کرده بودند: دو بار با میانجی‌گری مسکو و بار سوم با میانجی‌گری واشنگتن اما هر بار این توافق نقض و درگیری از سر گرفته شد.
بیشتر بخوانید: